هوش مصنوعی به عنوان ابزاری جدید که هنوز بسیاری از وجوه آن ناشناخته است، به هر حوزهای که ورود کند میتواند حساسیتهایی را برانگیزد و نگرانیهای را ایجاد کند، اما شاید حساسترین حوزهای که بیم آن میرود مضرات هوش مصنوعی در آن بیش از مزایایش باشد، عرصه سیاست است.
تا کنون سیاستمداران و پژوهشگران سیاسی بسیاری در مورد توسعه روزافزون و بیقاعده هوش مصنوعی هشدار داده و خطراتی را برای ورود آن به سیاست ترسیم کردهاند. «هنری کیسینجر»، وزیر اسبق امور خارجه آمریکا، از آن دسته پژوهشگرانی بود که دید مثبتی نسبت به ورود هوش مصنوعی به سیاست نداشت. او بر این اعتقاد بود در شرایطی که احتمال جنگ چین و آمریکا وجود دارد، هوش مصنوعی میتواند به یک تسلیحات دیجیتالی در دست قدرتهای بزرگ تبدیل شود؛ سلاحی که به اعتقاد کیسینجر از بمب اتم هم مخربتر خواهد بود، زیرا هیچ گونه تفکر و شعور انسانی پشت آن وجود ندارد.
جهان سیاست، مانند بازی شطرنج است که مبتنی بر ارزیابی سناریوها و پیشبینی بهترین واکنش یا بهترین حرکت مهرهها است؛ اما شطرنج جهان سیاست، پیچیدگی بیشتری دارد؛ بهنحویکه بازیگران زیادی با ترجیحات آشکار و نهان در آن شرکت دارند که رویکردهای اعلامی و اعمالی آنها بهضرورت یکسان نیست؛ تغییرات درونی در سیاست کشورها ازجمله جابجایی قدرت و دگرگونی ساختار منابع رانت، روی استراتژیها، تاکتیکها و رفتار بازیگران اثر میگذارد و نهایت اینکه درک تمایز بین سیگنال (علامتدهی برای انگیزش خاص یا ایجاد باوری خاص)، اطلاعات و تحلیل در سیاست خارجی، دشوار است. پیچیدگی وقتی بیشتر میشود که برای اتخاذ سیاست خارجی مناسب باید تمامی این نکات در یک تحلیل مبتنی بر آیندهپژوهی مدنظر قرار گیرد. در روشهای آیندهپژوهی، روشهای شبیهسازی بر اساس هوش مصنوعی ، مدلسازی بازیها و سناریونویسی، از نظر ارائه تصاویر محتمل آینده، اولویتبندی، تعیین پیشرانها، تشریح روابط علتومعلولی و امکان طراحی مکانیسم سیاست خارجی، از قابلیت بیشتری برخوردارند. امروزه نرمافزارها و هوش مصنوعی رایانهای امکان کاربست دقیق این ابزارهای تحلیلی برای طراحی و پیشبرد سیاست خارجی را بیشتر کرده است.
در راستای تعریف ذکر شده کشورها برای پیش بینی وقایع به الگوریتم ها به منظور تجزیه وتحلیل دادهها، پیشبینی وقایع و مشورت دادن به دولتها روی می آورند زیرا هوش مصنوعی میتواند در زمینههای مختلفی در سیاست خارجی به کشورها جهت دانستن تک تک حرکات دیگر دولت ها که ممکن است روزها، هفته ها یا ماه ها پیشتر پیش بینی آنها طول بکشد کمک کند تا تعامل با دیگر دولت ها برقرار شود. مدیریت انتظارات عمومی در کشور دیگر، تصمیمگیری بر اساس سناریوسازی و تحلیل علائم دریافتی از سخنرانیها و مواضع مقامات کشورهای دیگر ازجمله مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در سیاست خارجی است.همچنانکه چین یک سیستم هوش مصنوعی جدید برای سیاست خارجی موسوم به «پلتفرم پیشبینی و شبیه سازی محیط ژئوپلیتیکی» ارائه داده که پس از تحلیل حجم ریادی از داده ها، پیشنهادهایی در زمینه سیاست خارجی برای دیپلماتهای ارائه می کند.یا سامانه ی دیگر هوش مصنوعی که مبتنی بر شبیهسازی بازیها و تقابلهای راهبردی است و از نرمافزارهایی چون مدل گراف برای حل مناقشات و نرمافزار تلفیقی برونو دی ماسکیتا بهره میگیرد یکی از مشاوران سیاست خارجی در ایالاتمتحده است که مدلی تلفیقی از بازیهای بیزین برای تحلیل و تجویز در زمینه سیاست خارجی به منظور پیشبینی فرایندها و نتایج منجر به مذاکرات یا موقعیتهای سیاسی منجر به درگیری، جنگ، توافق یا تجزیه وحتی برای موقعیتهای تهدید و مذاکره یا احتمال جنگ در عرصه بینالملل، سیاست داخلی یا روابط متقابل اجتماعی و کسبوکار مورد استفاده قرار می گیرد و بازیگران، کنشهای محتمل آنها و ارزیابیهای جاری، کوتاهمدت و بلندمدت از روندها، تاکتیکها و باورهای ذینفعان بازی مورد تحلیل قرار می گیرند.
حتی می توان از هوش مصنوعی در حوزههای گوناگون زندگی اجتماعی، که به نوعی میدان عمل سیاستگذاری حساب میشوند، استفاده نمودبه طوری که در سیاست گذاری و مدیریت دولت و تاثیراتش میتواند به صورت بنیادی بوده و پیش فرضها و شاخصهایی که با استفاده از آنها وضعیت و کیفیت یک حکومت ارزیابی میشود را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مثال انواع مدلهای بهینه سازیِ توزیع یارانهها، فهم شهروندان از عدالت و کارکردهای نهادهای نظام اقتصادی را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد و یا در مثال دیگر میتوان به شاخصهای مبارزه با فساد که یکی از شاخصهای اندازهگیری حکمرانی خوب به حساب میآید، اشاره کرد که به صورت جدی تحت تاثیر استفاده از الگوریتمهای جدید کشف فساد قرار میگیرند.