نشست سهروزه نمایندگان ملی کشورهای عضو گروه اقتصادهای نوظهور موسوم به «بریکس» که از آنها به عنوان «شِرپا» یاد میشود، با تصویب ۲۳۹ رویداد و برنامه کاری این گروه در سال ۲۰۲۴ میلادی به پایان رسید.
این خبر را معاون وزیر امور خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی پایانی این نشست و در حالی که از سوی برخی نمایندگان کشورهای گروه بریکس از جمله مهدی صفری معاون هماهنگی دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همراهی میشد، بیان کرد.
ریابکوف که کشورش میزبانی گروه بریکس و نیز نخستین نشست «شِرپا»ها این گروه را در مسکو برعهده داشت، از همراهی کشورهای عضو این گروه با برنامههای پیشنهادی روسیه برای سال جاری میلادی این گروه خبر داد.
معاون وزیر امور خارجه روسیه در گزارشی از نشستهای سه روزه نمایندگان ملی کشورهای عضو گروه بریکس در مسکو گفت: طی سه روز گذشته ۱۰ جلسه کاری برگزار شد که طی آن نمایندگان وزارتخانه ها و آژانس ها، بازرگانان و محافل دانشگاهی روسیه توضیحات مفصلی را در مورد زمینههای کلیدی همکاری و ابتکارات روسیه در دوره ریاست دورهای این کشور ارائه کردند.
ریابکوف گفت: از اینکه شرکای ما در بریکس از برنامههای ما حمایت کرده و آمادگی خود را برای کار مشترک قوی در سال جاری تضمین کردهاند، سپاسگزاریم.
وی ادامه داد: در این نشست سه روزه، گفت وگوهای مفید و سازنده در مورد طیف وسیعی از موضوعات در سه بخش شامل سیاست و امنیت، اقتصادی و مالی و روابط بشردوستانه و مردمی میان اعضای بریکس صورت گرفت.
معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت: ما در مورد موضوعات مختلفی در زمینه تجارت و سرمایه گذاری، حمل و نقل و لجستیک، انرژی، فناوری، نوآوری و توسعه پایدار بحث و تبادل نظر کردیم؛ در مورد تقویت همکاری ها در آموزش، بهداشت و درمان و ورزش صحبت کردیم و بر حفظ و تعمیق کسب و کار میان کشورهای عضو مذاکرات موفقی داشتیم.
ریابکوف با بیان اینکه بریکس، سال پرکاری در پیش رو دارد، خاطرنشان کرد: علاوه بر این، علاقه کشورهای دوست در سراسر جهان به توسعه همکاری در چارچوب بریکس در حال افزایش است.
وی ادامه داد: این کشورها اصول کلیدی را که همکاری در بریکس بر آن بنیان گذاشته است را بسیار جذاب می دانند، اصولی که شامل احترام به قوانین بین المللی و منافع یکدیگر، احترام به حق هر کشور برای انتخاب مستقل مسیر توسعه و همچنین اعتقاد به همبستگی و کمک متقابل است.
شِرپای روسیه در بریکس در ادامه گفت: در پاسخ به درخواست طیف گستردهای از کشورها برای تقویت روابط خود با بریکس، کار بر روی تعریف روشهای دستهبندی کشورهای شریک این گروه را آغاز کردهایم. ما همچنین به طور فعال سازوکارهای گفتگوی بریکس پلاس را بررسی و آن را با حضور کشورهای علاقهمند پیگیری میکنیم.
معاون وزیر امور خارجه روسیه در پاسخ به پرسشی در این کنفرانس مطبوعاتی گفت: روسیه به ابتکارات ارائه شده توسط کشورهای عضو گروه بریکس درباره حل و فصل بحران اوکراین احترام میگذارد.
وی در این زمینه به طرح ابتکاری برزیل، پیشنهادهای چین و همچنین نقشآفرینی آفریقای جنوبی در حل و فصل این موضوع طی دو سال گذشته اشاره کرد و گفت: مطمئنا موضوعاتی در این زمینه وجود دارد که ما همچنان با شرکای خود در بریکس درباره آنها گفت و گو خواهیم کرد.
ریابکوف در عین حال گفت: غرب همچنان دلایل و انگیزه های آغاز عملیات ویژه نظامی را رد می کند و تاریخ این بحران حاد به کلی نادیده گرفته می شود؛ غربیها وانمود می کنند که هر آنچه در این نقطه از جهان میگذرد از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (اسفند ۱۴۰۰ و آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین) شروع شده است، در حالی که هیچ چیز قبلا وجود نداشته است. این یک اطلاعات غلط و تبلیغات نادرست است که رسانههای جمعی و اندیشکدههای غرب انجام میدهند.
وی ادامه داد: هیچ تغییری در وضعیت کنونی رخ نخواهد داد مگر اینکه در غرب، چشمان خود را باز کنند، حقایق را تشخیص دهند و درک کنند که دستیابی به توافقی بر اساس به اصطلاح فرمول زلنسکی غیرممکن است. در عین حال، ما آماده گفتگو با هر کسی هستیم که مایل به کمک به یک راه حل سازنده هستیم. البته در این زمینه، ما همچنان به بحث در مورد این موضوع با شرکای خود در بریکس ادامه می دهیم.
دومین روز نشست نمایندگان کشورهای بریکس،روز چهارشنبه با محوریت مشارکت استراتژیک به عنوان سنگ بنای چندجانبه گرایی در نظام بینالملل با حضور و سخنرانی سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه برگزار شد.
نشستهای دیگری نیز در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه با محوریت همکاریهای امنیتی، پارلمانی و مسائل انساندوستانه میان کشورهای عضو بریکس برگزار شد و اعضای قدیمی بریکس، مهمترین طرحهای خود را به اعضای جدید معرفی کردند.
هیأت دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو بریکس به ریاست مهدی صفری معاون هماهنگی دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در این نشست حضور داشت. کاظم جلالی سفیر ایران در مسکو این هیأت را همراهی میکرد.
طرح ایجاد گروه بریکس با نزدیکی چهار قدرت اقتصادی در حال ظهور جهان شامل برزیل، روسیه، چین و هند در دوران اوج یکجانبهگرایی آمریکا در اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی شکل گرفت. «گروه بریک» در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۹ میلادی ( ۲۶ خرداد ۱۳۸۸ شمسی) بهطور رسمی تأسیس شد و با اضافه شدن آفریقای جنوبی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۰ (۳۰ شهریور ۱۳۸۹) نام آن پس از پیوستن این کشور از «بریک» به «بریکس» تغییر یافت.
در اجلاس سران بریکس در آفریقای جنوبی در تابستان ۱۴۰۲، سیریل رامافوزا رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که اعضای این سازمان تصمیم گرفته اند از آرژانتین، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان سعودی و امارات برای عضویت کامل بریکس دعوت کنند. رئیسجمهوری جدید آرژانتین در ماههای اخیر اعلام کرد که کشورش به این گروه نمیپیوندد.
آفریقای جنوبی در سال گذشته میلادی (۲۰۲۳) ریاست دورهای بریکس را برعهده داشت. در این سال، حدود ۲۰۰ رویداد و نشست بریکس برگزار شد.
«شِرپا» (Sherpa) به نمایندگان ملی کشورها در گروه بریکس تلقی میشود. ایجاد هماهنگی برای اجرایی شدن تصمیمات رهبران گروه بریکس در کشورها از مأموریت های آنها است.
بیشتر شِرپاها در بریکس در سطح معاون وزیر امور خارجه هستند. در این میان، کشوری مانند اتیوپی، رئیس کل بانک مرکزی خود را به عنوان شرپا معرفی کرده است.
شِرپا نامی قومی در نپال است که در کوهستان زندگی میکنند و شغل اصلی آنها کمک به کوهنوردان برای رسیدن به قله ارتفاعات هیمالیا همچون قله اورست است. این کلمه در زبان اصیل مردم نپال به معنی مردمی از شرق است.