روزان: هفته گذشته آلودگی و برودت هوا، بارش برف، ناترازی در مصرف انرژی، این شبکه را با چالشی جدی همراه کرد. چالشی که ناشی از ناتوانی این شبکه در برآورد کردن نیازهای آموزشی معلم ها و دانش آموزان و برگزاری کلاس های مجازی بود.
با این وجود مدیران شبکه شاد، مدعی اند که شاد نه تنها توانسته نیازهای این دوره را برطرف کند که موفق شده با رونمایی از بخش جدیدی در این پلتفرم به نام کلاس مجازی، مشکلات کنونی را نیز تا حدود زیادی حل کند.
همزمان با گسترش استفاده از تلفنهای همراه هوشمند، این ایده برای اولین بار در سالهای شیوع بیماری منحوس کرونا شکل گرفت که میتوان به کمک گوشیهای هوشمند، مدارس را به خانهها برد. ایدهای که از سالهای قبل از شیوع این بیماری در آموزش و پرورش شکل گرفته و براساس آن، بسیاری از مدارس غیردولتی به کمک پلتفرم های خارجی بخشی از آموزش خود را با گوشیهای هوشمند ارائه میدادند. شیوع کرونا آموزش و پرورش را ناچار کرد خیلی سریع به فکر تولید یک نسخه داخلی و ملی برای آموزش باشد و در این مسیر هم یکی از اپراتورهای تلفن همراه با راه اندازی شاد به این فضا کمک کرد.
با وجود گذشت بیش از ۴ سال از آن زمان و آزمون و خطاهای بسیار در مورد آموزش مجازی، متأسفانه شبکه شاد هنوز آن طور که لازم است نتوانسته پشتیبانی قوی برای آموزش مجازی باشد. مصداق بارز آن نیز می تواند همین تعطیلی های یک هفته اخیر باشد که نشان داد، شاد تا چه حد ناکارآمد است!.
دردسرهای والدین
والدین اما شاید یکی از اولین معترضان شبکه شاد و ناکارآمدی آن باشند. مسیح جهانی مادر دو فرزند مدرسه ای است. وی در مورد گلایه های خود از وضعیت «شبکه شاد» به «روزان» می گوید: اول اینکه اصولاً متصل شدن به شبکه شاد بسیار مشکل است و حتی در برخی از موارد امکان دسترسی به کلاس های درس وجود ندارد. تازه اگر هم بچه ها بتوانند وارد کلاس های مجازی شوند، دایم از کلاس ها بیرون می افتند! به زبان ساده این مشکلات باعث شده تا بچه های ما عملا نتوانند چیز زیادی از این کلاس های آنلاین یاد بگیرند.
به گفته وی این رویه باعث شده تا بچه ها استرس بگیرند. برای همین بسیاری از معلم ها برای برگزاری کلاس های خود به ایتا و بله رو می آورند چون مشکلاتشان کمتر است.
وی از کندی اینترنت به عنوان یکی دیگر از عوامل اختلال در شبکه شاد یاد کرده و می گوید:واقعیت این است که اینترنت در بسیاری از نقاط به قدری ضعیف است که عملاً استفاده از این پلتفرم را غیرممکن می کند.
وی تصریح می کند: وجود چنین اختلال هایی باعث می شود تا فرزندان ما کم کم نسبت به حضور در کلاس ها بی خیال شوند و آن را جدی نگیرند همین مساله نیز عاملی شده برای نگرانی خانواده ها.
جهانی نیز مدعی است که به همراه تعداد دیگری از والدین از واتساپ برای ارتباط با معلمان و حضور فرزندانشان در سرکلاس ها استفاده می کند.
از شاد دیروز تا شاد امروز
خشایار فهیم مدیر پلتفرم شاد هم، البته منکر مشکلات این نرم افزار نیست. وی اما در این زمینه می گوید:پلتفرم شاد در برهه حساسی به نام دوران کرونا و با کمک متخصصان ایرانی و با لحاظ کردن فوریت زمانی، طراحی و به اجرا در آمد. در نتیجه طبیعی بود که مشکلاتی هم داشته باشد.بعد از تجربه دوره کرونا، مشکلات نرم افزار شاد احصا شد و از حدود ۲ سال قبل همکاران ما، شروع به رفع تدریجی آن کردند. یکی از این قابلیت ها، ایجاد ظرفیت جدیدی به نام کلاس مجازی بود.
وی ادامه می دهد: در همین راستا و در تعطیلی های اخیر به مدارس هم توصیه کردیم که اولاً زمانبندی برگزاری کلاسها در شبکه شاد را به گونهای طراحی کنند که در ساعات اوج مصرف نباشد واین پلتفرم به یکباره شاهد حضور حجم زیادی از مخاطبان نباشد و ثانیا از ظرفیت جدید شاد که همین کلاس مجازی است استفاده کنند. با این حال در هفته ای که گذشت، تعطیلی ها باعث شد تا حجم دانش آموزانی که از این نرم افزار استفاده می کردند حتی به ۳ میلیون نفر هم برسد که همین امر، باعث بروز اختلال در عملکرد آن شد.
مدیر پلتفرم شاد با اشاره به اینکه حدوداً ۱۵ تا ۱۶ میلیون نفر به صورت روزانه از شاد استفاده میکنند؛ گفت: فکر میکنم که بیشترین تعطیلی را در هفته اخیر داشتیم که بیشتر استانها با مجازی شدن مدارس خود مواجه شدند و فکر نمیکنم که بار ترافیک بیشتری به شبکه شاد اضافه شود.
وی در پاسخ به این سوال که چه تدابیری برای حل این معضل از سوی شاد اندیشیده شده است گفت: با توجه به این مسئله که این شرایط تکرارپذیر خواهد بود، ما از قبل تمهیداتی را برای این مسئله در نظر گرفته بودیم. یعنی یک بخش به نام کلاس مجازی، به شبکه «شاد» اضافه شده است که کلاس ها می تواند با کمترین اختلال در آنها برگزار شود.
فهیم در پاسخ به سئوالی در مورد دلایل برتری کلاس های مجازی نسبت به کلاس های غیرحضوری شاد نیز می گوید: پیشنهاد اکید ما استفاده از سرویس کلاس مجازی است که امکانات بیشتری در اختیار دانش آموزان و معلمان قرار میدهد تا آنان یک کلاس تعاملی را به کمک تخته هوشمند، ارتباط دوسویه تصویری، اسکرین شاد، پرسش و پاسخ های کلاسی و … را داشته باشند در حالیکه فضای کنونی شاد بیشتر برای ارسال متن و صدا طراحی شده است.
وی در مورد هزینه بر بودن این پلتفرم نیزمی گوید: خوشبختانه طی یک هقته گذشته که مدارس تعطیل شدند، این کلاس ها نیز کاملا رایگان بودند اما در عمل این نرم افزار( که یکی از لینک های شاد محسوب می شود)، هزینه هایی مانند اینترنت و… دارد که باید مدارس بپردازند. گرچه آموزش و پرورش در حال طراحی یک مدل خاص است تا این کلاس های مجازی را رایگان کند اما هنوز در مورد این سازوکار اطلاعات دقیقی به ما که زیر مجموعه همراه اول محسوب می شویم چیزی منتقل نشده است.
پایین آمدن کیفیت آموزش
در این میان معلم ها نیز گلایه های خود را دارند. نسرین باقری ، هم از جمله معلمانی است که در یکی از شهرهای اطراف تهران تدریس می کند. وی نیز با انتقاد از مشکلات شبکه شاد می گوید: تاجایی که به خاطر دارم، از ماجرای تعطیلی مدارس در زمان آلودگی هوا چندین سال می گذرد. اما در این مدت متاسفانه به جای آنکه تدبیری برای کاهش آلودگی هوا بشود، اولین کاری که به ذهن مسئولان رسیده است، تعطیلی مدارس بوده است! خوب به خاطر دارم که حدود ۱۴-۱۵ سال قبل وقتی به به خاطر همین کمبود انرژی و آلودگی هوا، یک گروه تلگرامی برای بچه های کلاسم در آن زمان تشکیل دادم و از آن طریق کلاس ها را برگزار کردم. بعد از آنهم به دوران کرونا رسیدیم و شاد به عنوان مرجع برگزاری کلاس های آنلاین معرفی شد. اما همان زمان هم به حدی مشکل داشت که بسیاری معلم ها ترجیح می دادند تا در بستر پلتفرم هایی مانند واتساپ و بله و… کلاس هایشان را تشکیل دهند.
وی با ذکر اینکه الان هم شاد همچنان کارآیی لازم را ندارد می گوید: در طول یک هفته ای که مدارس تعطیل و کلاس ها مجازی شدند، وضعیت شاد به حدی وخیم بود که حتی نه یک ویس و فیلم ساده، که حتی پیام های متنی را نیز نمی توانستید ارسال کنید. بگذریم از زمان هایی که برق می رفت و شما دیگر نمی توانستید از کامپیوتر و لب تاپ استفاده کنید و فقط به گوشی متوسل می شدید.
باقری ادامه می دهد: جالب اینجاست که در یکی از همین روزها مانور بازدید از کلاس های آنلاین از سوی آموزش و پرورش گذاشته شده بود. اما بیشترین ایراداتی که به این کلاس های آنلاین می گرفتند به عکس های پروفایل های کاربران یا اسم درس ها که درست وارد نشده بود و… بر می گشت!
این معلم قدیمی آموزش و پرورش با ذکر اینکه باید آموزش دانش آموزان اولویت مسئولان باشد و مدرسه آخرین جایی باشد که تعطیل می شود می افزاید: در دوران کرونا نتیجه اینگونه تصمیم گیری ها را دیدیم! بعد از آن دوران ما با دانش آموزانی مواجه بودیم که حقیقتاً بی سواد بودند. ضمن اینکه در مقاطعی مانند مقاطع کنونی که تعطیلات درست قبل از امتحانات رخ می دهد، دانش آموز یک دوره طلایی را که می تواند صرف برطرف کردن مشکلاتش می شود را از دست می دهد.
وی در پاسخ به این سئوال که چرا از پلتفرم های خارجی استفاده نمی کنید؟ می گوید: مدارس دولتی مجبورند که از شاد استفاده کنند وگرنه با معلم ها برخورد می شود ولی مدارس غیردولتی چنین محدودیتی را ندارند!
باقری هم معقتد است که اگر قرار است کلاس های آنلاین در آینده نیز برقرار باشد، باید فکری برای برطرف کردن مشکلات کنونی آن بشود وگرنه با این شیوه، سیستم آموزش ما حتماً به مشکل برخواهد خورد.