در حالیکه شهرداری تهران سال گذشته را به نام سال جهاد آسفالت ریزی نامگذاری کرده بود، شهروندان همچنان مدعی اند که حفره ها و چاله های پایتخت روز به روز زیادتر می شوند!
سالهاست که دست اندازهای غیر منتظره و چاله چوله های تهران یکی از اصلی ترین محورهای تماس های شهروندان با شهرداری تهران هستند. چاله هایی که گویا قرار نیست هیچ وقت پر شوند تا شهروندان نفس راحتی بکشند. دست اندازها و خرابی آسفالت خیابان های تهران در طول دهه های متمادی، چنان آزاردهنده و لاعلاج مانده که هر شهرداری در بدو پذیرفتن مسئولیت مدیریت شهر به عنوان نخستین اقدام عزم مبارزه با این غول مشکلات شهری را می کند. مشکلی که جدید نیست و سالهاست که هر روز پایتخت نشینان با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند.تنها کافیست در اتوبان های مانند بابایی، امام علی، آزادگان، زین الدین و همت یک بار تردد داشته باشید که جلوبندی و کمک فنر خودروها به تعمیرگاه بدرقه شوند.
دست اندازهای غیر منتظره و چاله هایی که هیچوقت درست نمی شوند، از ویژگی های بارز خیابان ها و بزرگراه های تهران است که پایتخت نشینان را با مشکل جدی مواجه کرده است. دست اندازها و خرابی آسفالت خیابان های تهران در طول دهه های متمادی، چنان آزاردهنده و لاعلاج مانده که هر شهرداری در بدو پذیرفتن مسئولیت مدیریت شهر به عنوان نخستین اقدام عزم مبارزه با این غول مشکلات شهری را می کند. مشکلی که جدید نیست و سالهاست که هر روز پایتخت نشینان با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند.
مهندسان راهسازی مهم ترین قسمت راه بعد از طراحی و محاسبات فنی را زیرسازی آن می دانند و اساساً واژه راه را به معنای زیرسازی و نه آسفالت روی آن به کار می برند. اما معمولا شهرداری تهران آن مقداری را که در معرض دید عموم است به عنوان راه تلقی می کند و با بسنده کردن به ترمیم ظاهری آسفالت یا تعویض و تجدید آن تنها ارتفاع خیابان های تهران را افزایش می دهد. زیرسازی خیابان های تهران به شهادت مهندسان، دارای اشکالات متعددی است که اگر اصلاح نشود ممکن است به فجایعی تبدیل شود.
کارشناسان معتقدند: بی توجهی به زیرسازی خیابان های تهران باعث سست شدن روکش آسفالت در بسیاری از نقاط شده و در قبال نشست گاه و بی گاه خیابان ها شهرداری فقط روی آن آسفالت می ریزد. اصولا باید زیرسازی خیابان ها از لحاظ دفع آب ها، وجود چاه ها و سفره های زیرزمینی آب، مکان های نشتی آب و زه کشی مدام بررسی و کنترل شود، نه اینکه فقط آسفالت ریزی شود.
شاید هنوز گروهی از تهرانی ها از یاد نبرده باشند که شهرداروقت تهران در آبان ماه سال ۸۷ و در مراسم افتتاح کارخانه شش و هفت آسفالت با انتقاد ازوضعیت آسفالت های معابر پایتخت گفته بود: وضعیت آسفالت در تهران و کشور، مردم و مسئولان را نگران کرده بود، چرا که پایین بودن کیفیت آن، هزینه زیاد و آلودگی محیط زیست را به همراه داشته است.
این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان، یکی از دلایل عمده کیفیت پایین آسفالت معابر شهر تهران استفاده از مواد نامناسب در آسفالت توسط پیمانکاران شهرداری است. پیمانکارانی که هیچ نظارتی در کار آنها صورت نمی گیرد تا اگر هم شهرداری تهران گاهی به فکر تعمیر آسفالت ها بیافتد و برای آن هزینه کند باز هم بعد از مدت کوتاهی به علت کیفیت نامرغوب همان و آش و کاسه برای خیابان های تهران به راه باشد.
چالش معلولان با چاله‌های شهر
اما اینچالش جدیچاله چوله های شهر تهران شاید بیش از همه معلولان و افرادی که برای راه رفتن از ویلچریا عصای سفید کمک می گیرندرا با مشکل مواجه کرده است. پیاده روها با آن موزائیک های لق شده و چاله چوله های کوچک و بزرگ که به اندازه راه رفتن روی میدان مین خطرناک است، خطرات بسیاری را متوجه این قشر از جامعه می کند. یکی از همین معلولین ولیچر نشین در گفت و گو با «همدلی» می گوید: چند وقت قبل برای انجام کاری از منزل بیرون رفته بودم ولی یکدفعه ولیچرم در یکی از معابر خیابان آیت الله کاشانی گیر کرد و واژگون شد و اگر نبودند مردم و عابران در حال عبور معلوم نبود چه بر سرم می آمد.
زهرا نژاد بهرام رئیس کمیته مناسب سازی شورای شهر دوره پنجم اما در گفت و گو با «همدلی» ضمن تایید خطرات چاله چوله ها برای شهروندان و بخصوص معلولین می گوید: در تمام دنیا شهرهای بزرگ باید به گونه ای باشند که شهروندان کم توان و معلولین بتوانند از آنها استفاده کنند. چون این حداقل کاری است که می توان برای آنها انجام داد و حق مسلم آنهاست. اما در تهران به خاطر زیر ساخت های نامناسبی که خیابان های ما دارند و همچنین کیفیت پایین آسفالت ها و آسفالت ریزی ها، معمولا خیابان ها و کوچه های پر از چاله چوله به کابوسی برای معلولین و افراد سالخورده بدل شده است.
وی ادامه می دهد: گرچه داستان چاله چوله های تهران فقط کابوس معلولین و افراد کم توان نیست بلکه کابوسی جدی تر برای خودروها و جلوبندی های آنها نیز تلقی می شود. آنهم در این گرانی وسایل و هزینه های کمرشکن مکانیکی ها!
طرح تکراری جهادی
اما شاید بد نباشد که بدانید این اولین باری نیست که طرحی جهادی در مورد آسفالت خیابان ها در حال انجام است. محمد باقر قالیباف شهردار اسبق تهران در دهه ی۸۰ و ۹۰ با طرح جهادی آسفالت تقریبا تمام کوچه و خیابان های تهران را آسفالت کرد ولیکن در مدیریت های بعد به این مسئله بی تفاوتی شد و اینک شاهد خیابان های زشت و خراب در پایتخت ایران می باشیم.
در دوره کنونی نیز شهردار و معاونت فعلی فنی و عمرانی شهرداری تهران بارها مدعی آسفالت ریزی۵/۱ میلیون تنی در معابر و بزرگراه های تهران شده اند ولی آنچه که شهروندان برایشان سئوال است پس چرا اثری از بهبود آسفالت در اتوبان ها دیده نمی شود؟.
براساس گفته‌های علیرضا زاکانی، شهردار تهران در گذشته سالانه ۶۰۰هزار تن آسفالت‌ریزی در پایتخت انجام می‌شد اما در این دوره این حجم به بیش از یک‌میلیون‌تن رسیده است.
به‌گفته سیدمحمد آقامیری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران، برخی از معابر پس از ۲۰سال آسفالت شده‌اند و به همین دلیل اقدام شهرداری در این حوزه ارزشمند و قابل تقدیر است، همچنین با استناد به‌گفته‌های علی‌اصغر قائمی، عضو کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران، امروز گام‌های خوبی برای جبران عقب‌ماندگی‌ها برداشته شده است. نونوار شدن معابر تهران قطعا در بهبود کیفیت زندگی شهروندان و افزایش حس تعلق به محله‌ها مؤثر خواهد بود. نکته مهم نهضت آسفالت‌ریزی مدیریت شهری ششم این است که با نگاه عدالت‌محور به همه مناطق توجه شده است و چه‌بسا مناطق جنوبی سهم بیشتری داشته‌اند. ۹ماهه اول سال بیش از یک‌میلیون‌و۹۰هزار تن آسفالت‌ریزی انجام شده که منطقه۱۵ بیشترین و منطقه۹ کمترین میزان آسفالت‌ریزی را داشته‌اند. مهدی صداقتی، سرپرست سازمان مهندسی و عمران شهر تهران اما میزان آسفالت‌ریزی تاامروز را حدود یک‌میلیون۴۵۰هزار تن اعلام کرده است. همشهری در ادامه وضعیت آسفالت ریزی مناطق را در ۹ ماه ابتدایی سال بررسی می کند.
گلایه یک شهروند
حمیدرضا یکی ازشهروندان منطقه ۸ است که مدعی است چاله چوله های خیابان های محل زندگی اش خط قرمزها را رد کرده است! وی در گفت و گو با خبرنگار «روزان» می گوید: در این شرایط بد اقتصادی چاله چوله های خیابان های ما هم قوز بالا قوز شده است! اگر لحظه ای غفلت کنیم ماشین دریکی از این شیبها و چاله ها می افتاد و…
نفسی چاق می کند و ادامه می دهد: واقعاً نمی فهمم که این مدیریت شهری چه میکند که انگار سالهاست دستی به راههای این شهر نکشیده اند. وقتی هم که به ۱۳۷ یا ۱۸۸۸ زنگ می زنیم تا گزارش وجود یک چاله و دست انداز را بدهیم به راحتی پشت گوش می اندازند یا به بخش های دیگر شهرداری ارجاعمان می دهند!
راهکاری فنی
بی شک شرکتهای آب و برق و گاز یکی از اصلی ترین متهم های چاله چوله های تهران هستند. سازمان هایی که مدام در حال کند و کاری در یکی از معابر پایتخت هستند. زهرا نژاد بهرام، عضو پیشین شورای شهر اما معتقد است که راهکار مناسب برای اصلاح چاله چوله های خیابان ها و کانال کشی های متعدد، ایجاد یک سیستم مناسب است. وی در این زمینه به «روزان» می گوید: در بسیاری از شهرهای اروپایی از طریق تونل های زیر زمینی که یا مربوط به سیستم فاضلاب و یا سیستم متروی شهری است ، کابل های تلفن و برق و لوله های آب و فاضلاب جاسازی می شوند و در تعمیرات بعدی نیازی به کندن آسفالت خیابان ها نیست.
آخرین ادعا
با این حال در آخرین روزهای سال گذشته هادی حق بین،معاون عمرانی شهردار تهران در جمع خبرنگاران گفت: تاکنون بالغ بر ۱ میلیون و ۵۵۰ هزار تن آسفالت‌ریزی در پایتخت انجام شده که نشان دهنده یک رکورد تاریخی و عبور از هدف‌گذاری سال جاری است. همچنین۱ کارخانه آسفالت جدید نصب، و وارد مدار تولید شده و کارخانه دیگری به صورت آزمایشی راه‌اندازی شده است. در این رابطه، به طور مستمر ۳۳ جلسه «کمیته آسفالت» در سال ۱۴۰۲ برگزار شد تا برای تحقق هدف‌گذاری مذکور تسریع لازم صورت بگیرد.
وی با ذکر اینکه اولویت آسفالت ریزی در تهران با خیابان های اصلی است و پس از آن نوبت به کوچه ها ومعابرفرعی می رسد گفت: اگر هر شهروندی چاله چوله ای در تهران دید، به ما اطلاع دهد تا رفع کنیم!
این اظهار نظرها و اجرای به اصطلاح طرح های «جهادی » و آسفالت ریزی در خیابان ها در حالی مطرح می شود که هنوز آمار دقیقی از چاله چوله های تهران نداریم. شاید هم به این دلیل که مسئولان هنوز هم توجه چندانی به این مقوله ندارند و ترجیح می دهند به جای این امور پیش پا افتاده به مسائل مهمتر شهری بپردازند. در این شرایط بهتر است خود رانندگان حواسشان را جمع کنند تا داخل این چاله ها نیفتند و هزینه های چند صد هزار تومانی تعمیر جلوبندی و… روی دستشان نماند!.
