استعفای محمد جواد ظریف از معاونت راهبردی و برکناری عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد توسط نمایندگان مجلس دوازدهم، دست مایه ای برای حمله اصلاح طلبان به پروژه « وفاق ملی» پزشکیان شده است.
عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد به بهانه افزایش نرخ تورم و قیمت ارز مورد استیضاح نمایندگان مجلس دوازدهم قرار گرفت و در انتهای کار تندروهای مجلس و حامیان سعید جلیلی در مجلس دوازدهم، با برکناری اولین وزیر «دولت وفاق پزشکیان» غریو شادی و سرور سر دادند.
اما ماجرا به این جا ختم نشد؛ در آخر همان روز، خبر استعفای محمد جواد ظریف از معاونت راهبردی رئیس جمهور به درخواست محسنی اژه ای رئیس قوه قضائیه، دنیای سیاست ایران را در شوک فرو برد.
دو ضربه کاری در یک روز به دولت پزشکیان، باعث شد شعار وفاقِ دولت وفاق رنگ ببازد و هجمه ها به این دولت افزایش یابد. چه آنکه اصلاح طلبان به پروژه « وفاق ملی» دولت چهاردهم با دید انتقادی نگاه می کنند.
آقای پزشکیان! آیا هنوز قائل به وفاق با تندروها هستید؟
در این میان، روزنامه های اصلاح طلب به انتقاد از اصطلاح وفاق پزشکیان پرداختند. روزنامه هم میهن در این باره امروز نوشت: «وفاق جاده یک‌طرفه‌ای نیست که آقای پزشکیان آن را طی کند و تندروها از بیرون نظاره‌گر آن باشند. اگر آنان اخلاق داشتند که کار ایران به چنین مرحله‌ای نمی‌رسید. »
روزنامه آرمان ملی هم خطاب به پزشکیان نوشت: «آقای رئیس‌جمهور این هم نتیجه وفاقتان با تندروهای بهارستان آیا همچنان قائل به وفاق با تندروها هستید؟»
روزنامه شرق هم نوشت: «شاید رئیس جمهور اکنون بداند وفاق در یک جاده یک‌طرفه جز امتیازدهی به جناح رقیب حاصلی نداشته و نخواهد داشت.»
ربیعی هشدار داد
فعالان سیاسی اصلاح طلب هم از قافله زیر سئوال بردن تئوری «وفاق ملی» پزشکیان عقب نماندند. دراین باره غلامحسین کرباسچی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «همتی و ظریف از دولت رفتند. فکر کنم میدری و ظفرقندی هم بروند وفاق کامل می شود. »
علی ربیعی دستیار رئیس جمهور که خود از فعالان عرصه اصلاح طلبان به شمار می رود، در یادداشتی نوشته است: «پزشکیان روزهای سخت‌تری در پیش خواهد داشت. باید وفاق با جامعه را گستراند و به آن عمق بخشید.»
محمدعلی ابطحی روحانی اصلاح طلب هم اینگونه به برکناری همتی واکنش نشان داده است: «استیضاح همتی بعد از شش ماه از آغاز به کارش می تواند یک درس بزرگ برای اعضای کابینه داشته باشد، زیر بار وفاق یک طرفه نروند.»
دلایل استیضاح همتی از نگاه روزنامه نزدیک به قالیباف
روزنامه صبح نو نوشت: ضعف معاون پارلمانی رئیس جمهور، رتوریک نامناسب خود همتی و وارد نشدن پزشکیان به موضوع استیضاح و اشاره به کلیات از عوامل رای آوری این استیضاح بود.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روزنامه صبح نو نزدیک به محمدباقر قالیباف رئیس مجلس در گزارشی پیرامون استیضاح همتی وزیر سابق اقتصاد نوشت:
استیضاح همتی بیشتر از هر چیز به دلیل افزایش بی رویه قیمت دلار بود. او به واسطه اینکه نمی توان فرزین را استیضاح کرد مسئول قیمت ارز شناخته شد و به مجلس رفت و نتوانست به باب همایون بازگردد. ضعف معاون پارلمانی رئیس جمهور، رتوریک نامناسب خود همتی و وارد نشدن پزشکیان به موضوع استیضاح و اشاره به کلیات از عوامل رای آوری این استیضاح بود.
در این میان البته نباید فراموش کرد که برخی از حامیان یک نامزد انتخاباتی که علاقه ندارند از فضای تیر ماه بیرون بیایند مرتب ماجرای استیضاح فاطمی امین را به میان می کشیدند و می گفتند که مجلس با دولت جدید بر خلاف دولت قبل مدارا می کند در حالی که تنها وزیر استیضاح شده دولت قبل وزیر صمت بود و همتی هم طبق قانون و خواسته نمایندگان استیضاح شد و در این میان در این دو استیضاح قالیباف وظیفه قانونی خود را انجام داد.
واکنش روزنامه دولت به حذف ظریف
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روزنامه ایران نوشت:
سئوال این است که چرا محمدجواد ظریف معاون راهبردی رئیس‌جمهور در این زمان استعفا داد، درحالی که خروج از دولت، آن هم با این شیوه، می‌توانست قبل‌تر اتفاق بیفتد؟
پاسخ را باید در جزئیات متن استعفانامه ظریف جست.
محمدجواد ظریف در این متن عمر ۶ ماهه مسئولیتش در معاونت راهبردی را که به گفته خودش با طرح «سخیف‌ترین توهین‌ها، افتراها و تهدیدها نسبت به خود و خانواده»اش همراه بود، تلخ‌ترین دوران خدمت چهل ساله‌اش توصیف کرد.
وی سپس با یادآوری همه نارواگویی‌هایی که در تمام این سال‌ها به دلیل نقش داشتن در مذاکرات قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ تحمیلی و پرونده هسته‌ای منتهی به برجام علیه‌اش انجام شد، دلیل استعفا از معاونت راهبردی دولت پزشکیان را این‌طور تشریح کرد: «دیروز (یعنی عصر شنبه، یک روز قبل از جلسه استیضاح همتی) به دعوت ریاست محترم قوه قضائیه به دیدار ایشان رفتم. ایشان با اشاره به شرایط کشور توصیه کردند برای پیشگیری از فشار بیشتر بر دولت به دانشگاه بازگردم. بنده نیز بی‌درنگ پذیرفتم، زیرا همواره خواسته‌ام یار باشم و نه بار. با سپاس فراوان از ایشان که بار مسئولیت در برابر خدا و مردم را از دوش بنده برداشتند، امیدوارم با کنار گذاشتن بنده، بهانه‌ها برای سنگ‌اندازی در برابر خواست مردم و موفقیت دولت برداشته شود.»
پیشینه یک بهانه قانونی
ارجاع کوتاه ظریف به تعبیر «بهانه برای سنگ‌اندازی» اشاره او به مجادله‌ای است که یک جریان سیاسی از زمان آغاز به کار دولت و با هدف جلوگیری از ایفای نقش این دیپلمات کهنه‌کار در اتاق فکر راهبردی دولت چهاردهم آغاز کرد. این مجادله با توسل به قانون بحث‌برانگیز «نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» آغاز و پیگیری شد. بر اساس بند الف ماده ۲ این قانون انتصاب کسانی که خود، فرزندان یا همسرانشان تابعیت مضاعف دارند، در فهرستی از مشاغل و سمت‌های حساس ممنوع است. مسأله این بود که ظریف در زمان دانشجویی در آمریکا ازدواج کرد و صاحب فرزند شد. لذا به دلیل «تابعیت قهری» فرزندانش در آمریکا، در زمره مشمولان و ممنوعیت‌های این قانون قرار گرفت. اما کسی از مخالفان ظریف به این پرسش پاسخ نداد که چرا قانونی که آبان سال ۱۴۰۱ به تصویب مجلس یازدهم رسید، طی دو سال پس از تصویب، با وجود داشتن مصادیق بسیار در منتصبان دستگاه‌ها و نهادهای مختلف مسکوت و بدون عنایت رها شد و صرفاً در مورد محمدجواد ظریف مصداق یافت و اجرا شد؟
سوتیتر: علی ربیعی دستیار رئیس جمهور که خود از فعالان عرصه اصلاح طلبان به شمار می رود، در یادداشتی نوشته است: «پزشکیان روزهای سخت‌تری در پیش خواهد داشت. باید وفاق با جامعه را گستراند و به آن عمق بخشید.»
