روزان: تب تتو زدن به سنین زیر ۱۴ سال رسیده است و نیم نگاهی به فضای مجازی نشان می دهد حکایت از افزایش قابل توجه «تتو» در بین کودکان و نوجوان ها دارد.
بازار تتو در دهه اخیر حسابی داغ شده است و تعداد کسانی که روی بدنشان را با نقش و نگار‌های خاص می‌پوشانند، هر روز بیشتر می‌شود؛ تتو‌هایی که بعضا عجیب و غریب است و دامنه آن به گردن و صورت و حتی پشت پلک هم می‌رسد.
ویروس تتوزدن به قدری شدت یافته که حالا برخی نوجوانان و حتی کودکان هم به شیوه تقلیدی به این کار روی آورده‌اند و می‌خواهند حتما طرحی روی بدنشان داشته باشند. بیشتر آنها تا زمانی که در مدرسه هستند، تلاش می‌کنند تا تتو را در نقاط کمتر دیده شده بدنشان ثبت کنند، اما برخی با رفع محدودیت سیستم آموزشی با سرعت عجیبی بدن خود را به دفتر نقاشی تبدیل می‌کنند.
ویدئویی که فضای مجازی را به‌هم ریخت
یکی – دو هفته پیش بود که ویدئوی تتوی ابرو برای یک دختر ۷ساله در اینستاگرام، حاشیه‌های بسیاری ایجاد کرد و بسیاری انگشت انتقاد خود را به سمت والدین این کودک و آرایشگرش نشانه رفتند. در توضیح ویدئوی منتشر شده نوشته شده بود: «چند روز پیش این دختر ۷ساله اومد واسه ابروهاش، چون دوستاش به‌خاطر ابروهاش اذیتش می‌کردن، تصمیم گرفتیم که درستش کنیم.» در ادامه ویدئوی دختر ۷ساله با ابرو‌های تیره‌تر و تتوشده نشان داده شد و بسیاری با بیان جملاتی همچون «این آرایشگر و والد باید تحت پیگرد قانونی قرار می‌گرفتن» انتقاد کردند.
باز کردن پای کودکان به فضای مجازی و استفاده از آنها توسط والدین بارها مورد بحث و انتقاد قرار گرفته. کودکانی که با چالش‌ها، کلیپ‌ها و روزمرگی‌هایی که از آنها منتشر می‌شود تبدیل شده‌اند به کودکان‌کار مدرن و در معرض آسیب هستند. آسیب‌هایی که هر روز به شکل جدیدی نمود پیدا می‌کند از آموزش های نامناسب گرفته تا رفتارهای خشونت آمیزو آموزش آرایش یا مدهای جدید لباس گرفته تا حتی تتو کودکان . پس از تتو زدن یک سالن آرایشی برای یک کودک که گویا جواز این تتو، کادو تولد والدین به او بوده و استقبال بعضی از خانواده‌ها و تکرار این عمل، مخاطبان پویشی را با عنوان «درخواست جلوگیری از تتوی کودکان» در فضای مجازی به ثبت رساندند و دغدغه‌مند عادی‌سازی این موضوع و آسیب به کودکان هستند.
دیدگاه والدین و تتو کاران
اما این موضوع یعنی تتو زدن کودکان، موافقان و مخالفانی دارد. مریم مادری است که دو فرزند ۶ و ۸ ساله دارد و معتقد است:«حتی اگر خانواده به هر دلیلی درخواست این کار را داشته باشد. حالا از روی نا آگاهی یا برای حاشیه‌سازی در فضای مجازی، تتوکار نباید این اجازه را به خودش بدهد که کودکی که هنوز بالغ نشده و ممکن است بعدا از این کار پشیمان شود و عوارض روحی و جسمی برایش دارد را برای این کار قبول کند. متاسفانه شاهد این هستیم که علاوه به اینکه این کار را انجام می‌دهند سعی درعادی سازی و تبلیغ و ترغیب تتو زدن برای کودکان هم دارد.»
مادر یک دختر ۱۱ ساله در این زمینه دیدگاه مشابهی دارد و می گوید :«حتی اگر خانواده به هر دلیلی درخواست این کار را داشته باشد. حالا از روی نا آگاهی یا برای حاشیه‌سازی در فضای مجازی، تتوکار نباید این اجازه را به خودش بدهد که کودکی که هنوز بالغ نشده و ممکن است بعدا از این کار پشیمان شود و عوارض روحی و جسمی برایش دارد را برای این کار قبول کند. متاسفانه شاهد این هستیم که علاوه به اینکه این کار را انجام می‌دهند سعی درعادی سازی و تبلیغ و ترغیب تتو زدن برای کودکان هم دارد.»
در این میان ولی تتوکاران و سالن‌های زیبایی نیز کارشان را این‌طور توجیه می‌کنند که کاری را که انجام دادند با رضایت والدین بوده و تقصیری در انجام آن نداشته اند در مقابل گروهی دیگر تتوکاری روی بدن کودکان، مطابق با اخلاق نیست و برخلاف آزادی اراده است. بنا براعتقاد این گروه، فقط زمانی که کودکان بزرگ می شوند و به رشد عقلی می رسند، آن گاه می‌توانند در خصوص بدن خود تصمیم گیری کنند حتی رضایت والدین هم در این‌جا ملاک نیست.
ویدئوی جنجالی
از خود تتو زدن برای کودک و نوجوان، عجیب‌تر تبلیغات آن در سطح گسترده است. تتو از آن کار‌های زیبایی است که راه برگشت ندارد؛ یعنی تتو تا آخر عمر روی بدن می‌ماند و همین قصه را خطرناک‌تر می‌کند. منیره که سال‌هاست در یک آرایشگاه حوالی شرق تهران فعالیت می‌کند با نوجوان‌های زیادی روبه‌رو شده است که برای انجام تتو به او مراجعه کرده‌اند: « در سال‌های اخیر دختران زیادی برای تتوزدن پیش من میان و خبر دارم که پسر‌های نوجوان هم بیشتر از بقیه دنبال این کار هستن. من با توجه به سن این بچه‌ها، تتو رو قبول نمی‌کنم، متأسفانه بچه‌ها تحت‌تأثیر سلبریتی‌ها و فیلم‌ها این کار رو انجام می‌دن و شاید وقتی بزرگ بشن، دیگر این تتو‌ها را دوست نداشته باشن، اما دیگه پشیمونی فایده نداره.»
تتوی چند ده میلیونی
از آنجا که تتوزدن غیرقانونی است، نرخ مصوبی برای هزینه‌های آن وجود ندارد و همین دست تتوکار‌ها را برای گرفتن پول بیشتر باز گذاشته است. بسته به نوع طرح و میزان کار تتو از ۵۰۰هزار تومان تا ۴۰ میلیون و حتی ۱۰۰میلیون خرج بر می‌دارد.
لیلا یکی از همین افرادی است که تاکنون هزینه های بسیاری برای تتو کردن صرف کرده است. وی در این زمینه می گوید: «مثلا برای اینکه دست پلمب بشه (تتو در کل دست) بعضی‌ها تا ۴۰میلیون تومان هم می‌گیرن.» هر چند از نظر قانون انجام تتو منعی ندارد، اما تتو برای کودکان و نوجوان‌هایی که شخصیت‌شان هنوز کامل شکل نگرفته است، زنگ خطر فرهنگی را به صدا درآورده است.
عوامل موثر در گرایش جوانان و نوجوانان به تتو زدن
مسلما بخشی از این موج جدید ریشه در مباحث روانشناختی دارد. فرشته کریمی زاده، روانشناس و مشاور خانواده درباره دلایل افزایش استفاده جوانان و نوجوانان از تتو می گوید: یکی از مسائل مهمی که این روز‌ها دغدغه بسیاری از خانواده شده است، افزایش تتو زدن بین جوانان و نوجوانان است چراکه انجام این کار در حال حاضر افراد سن پایین‌تر را نیز درگیر کرده است. این مسئله از عوامل متعددی ناشی می‌شود که یکی از مهم‌ترین این عوامل این است که نوجوانان بسیار دوست دارند، دیده شوند و مورد توجه قرار گیرند و در خانواده، مدرسه، اجتماع و بین همسالانشان به عنوان فردی خاص شناخته شوند و یکی از کار‌هایی که برای تحقق این امر انجام می‌دهند، تتو زدن با اشکال مختلف برای جلب توجه است.
وی ضمن اشاره به اینکه خانواده نقش بسزایی در این مورد دارد و هر چه در خانواده کمتر به اعتماد به نفس و عزت نفس فرزندان توجه شود گرایش به اقداماتی نظیر تتو زدن در فرزندان افزایش پیدا می‌کند، ادامه می دهد: هنگامی که خانواده به فرزندان خود به مقدار لازم اهمیت ندهد، اجازه شکل گرفتن هویت و استقلال را به آنها ندهد، آزادی مطلوب را برای فرزندان قائل نباشد و همچنین سخت‌گیری و سهل‌گیری بیش از حد داشته باشد، موجب می‌شود فرزندان اعتماد به نفس و عزت نفس لازم را نداشته باشند و توجه مورد نیاز را دریافت نکند و برای جلب توجه به انجام کار‌هایی روی آورند که یکی از آنها تتو زدن است.
کریمی زاده مدگرایی، الگوبرداری از سلیبریتی‌ها و تبلیغات ویژه برای انجام این کار را از جمله عوامل دیگر گرایش جوانان و نوجوانان به تتو زدن دانست و بیان می کند: همه این موارد نیز از کمبود عزت نفس ناشی می‌شود. همچنین جوانان و نوجوانان علاقه بسیاری به عضویت در گروه‌ها را دارند و در مواردی با تتو زدن عضویتشان در یک گروه را نشان می‌دهند و در مواردی نیز احساساتشان نظیر خشم و ناراحتی را از طریق نقش‌هایی که تتو می‌زنند بیان می‌کنند.
این روانشناس توضیح می دهد: به طور کلی خانواده در این رابطه نقش مهمی دارد و هنگامی که نوجوانی به سمت تتو زدن گرایش پیدا می‌کند باید خانواده‌اش را مورد بررسی قرار داد تا با ریشه‌یابی این موضوع، این مسئله را حل کرد، می‌توان با اصلاح روش تربیتی خانواده‌ها از بروز این مسائل پیشگیری کرد و خود فرد نیز باید تحت مشاوره قرار گیرد تا کمبود‌ها و احساسات و عواطف سرکوب شده‌اش مورد بررسی قرار گیرد و حل شود.
