گروه دیپلماسی: پایان همه‌پرسی الحاق چهار منطقه دونتسک و لوهانسک در منطقه دونباس (شرق)، خرسون و زاپروژیا (جنوب) به روسیه در روز سه‌شنبه (۲۷ سپتامبر /۵ مهر) مناسبات رو به افول غرب با مسکو را بیش ازپیش در مسیر سراشیبی قرار داده است. به ویژه امضای فرمان‌های به رسمیت شناختن استقلال خرسون و زاپروژیا توسط ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، بیش از هر زمان دیگری موجبات نگرانی و واکنش‌های مخالف کشورهای غرب را به همراه داشته است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این فرمان‌ها که توسط کرملین منتشر شده، آمده است که پوتین این مناطق را به عنوان سرزمین‌های مستقل به رسمیت شناخته که گام میانی مورد نیاز پیش از اجرای کامل برنامه‌های روز جمعه برای اعلان رسمی پیوستن آنها به روسیه به شمار می رود.
بنابر اعلام رسانه‌ها قرار بود روسیه روز جمعه هشتم مهر ماه به صورت رسمی چهار منطقه از اوکراین را که در آن همه پرسی برگزار شده، به خاک خود ضمیمه کند. دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین اعلام کرد که این مراسم امضای الحاق مناطق جدید به روسیه، ساعت ۱۵:۰۰ (به وقت محلی) روز جمعه در کاخ کرملین برگزار (خواهد) شد و پوتین در این مراسم سخنان بسیار مهمی (خواهد) گفت.
مخالفت صریح و تهدید به نشان دادن واکنش قاطع از سوی آمریکا
در مهم‌ترین سطح ایالات متحده آمریکا نسبت به الحاق مناطقی از چهار استان اوکراین که ۱۵ درصد مناطق سرزمینی این کشور را نیز شامل می‌شود، واکنش منفی نشان داده است. در همین زمینه، رییس جمهوری آمریکا اعلام کرد که این کشور هرگز ادعای مسکو بر قلمرو حاکمیتی اوکراین را به رسمیت نشناخته و درصورت الحاق مناطق جدیدی از اوکراین به خاک روسیه، واشنگتن تحریم‌های جدیدی وضع خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا در نشستی با حضور نمایندگان کشورهای جزیره‌ای اقیانوس آرام، همه‌پرسی را که توسط نیروهای طرفدار روسیه در مناطقی از اوکراین برگزار شد، محکوم کرده و مدعی شد: نتایج این همه پرسی توسط روسیه دستکاری شده است.
علاوه بر بایدن، اخیرا وزارت امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که انتظار می‌رود در روزهای آینده اقدامات بیشتری از سوی واشنگتن علیه روسیه در واکنش به برگزاری همه پرسی در مناطق اشغالی اوکراین انجام شود.
به گزارش رویترز، ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به خبرنگاران گفت: ما به همکاری با متحدان و شرکا ادامه خواهیم داد تا بر روسیه و افراد و نهادهایی که به تصرف و اشغال کمک می‌کنند، فشار بیشتری وارد کنیم.
تاکید زلنسکی بر عدم تحقق اهداف روسیه از پروژه الحاق
اقدام جدید پوتین برای الحاق مناطق چهارگانه به روسیه با واکنش مخالف دولت کی‌یف نیز همراه شده است. ولودیمیر زلنسکی تنها راه توقف جنگ اوکراین و روسیه را متوقف کردن ولادیمیر پوتین دانست و تاکید کرد که روسیه با الحاق چهار منطقه اوکراین، به اهداف خود نخواهد رسید.
به گزارش رویترز، ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین، در سخنرانی پنجشنبه شب خود گفت روسیه می‌تواند از مخرب‌ترین پیامدهای جنگ علیه کی‌یف جلوگیری کند، اما برای انجام این کار، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه باید متوقف شود.
زلنسکی ادعا کرد، الحاق چهار منطقه اوکراین به صورت جعلی به روسیه توسط کرملین نتایج مورد انتظار را به همراه نخواهد داشت. در عوض، خود روسیه با “فاجعه” غیرقابل اجتناب در مناطقی که نیروهای طرفدار مسکو در سال ۲۰۱۴ تصرف کردند، مواجه خواهد شد.
محکومیت از سوی سازمان ملل
در سطحی دیگر، دبیرکل سازمان ملل در واکنش به همه‌پرسی‌های برگزار شده در چهار منطقه اوکراین بر سر الحاق به روسیه، این همه‌پرسی‌ها را تشدید خطرناک تنش خواند. به گزارش ایسنا، به نقل از پایگاه خبری شبکه الجزیره، آنتونیوگوترش، دبیرکل سازمان ملل در واکنش به برگزاری همه پرسی بر سر الحاق چهار منطقه دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا و خرسون اوکراین به روسیه گفت: طرح روسیه برای الحاق این چهار منطقه اوکراین به خاکش به منزله “تشدید خطرناک تنش” در جنگ در اوکراین است که چشم انداز صلح را به خطر می‌اندازد.
گوترش به خبرنگاران در مقر سازمان ملل در نیویورک گفت: هر گونه تصمیم در راستای پیشبرد طرح الحاق مناطق دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپوریژیای اوکراین ارزش قانونی ندارد و مستحق محکوم شدن است. گوترش در ادامه اظهاراتش در واکنش به این همه‌پرسی‌ها گفت: می‌خواهم تاکید کنم این به اصطلاح همه پرسی‌ها، در جریان درگیری‌های فعال مسلحانه در مناطق تحت اشغال روسیه و خارج از چارچوب قانون اساسی اوکراین اجرا شد. آنها را نمی‌توان بیان واقعی اراده مردم خواند. گوترش گفت، طرح الحاق این مناطق به روسیه جایی در جهان مدرن ندارد.
محکومیت شدید اتحادیه اروپا
اظهارات مختلف علیه روسیه در حالی انجام می‌شود که اتحادیه اروپا پیش از این خود را برای تحریم بیشتر روسیه آماده کرده بود. در واکنش به نتایج همه پرسی در مناطق شرقی دونباس، اعلام کرد که سازمان دهندگان همه پرسی‌های «غیرقانونی» الحاق به روسیه در چهار منطقه اوکراین را تحریم می‌کند. پیتر استانو سخنگوی جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به خبرنگاران گفت که عواقبی در انتظار همه افرادی است که در این همه‌پرسی‌های غیرقانونی و نامشروع شرکت می‌کنند. وی افزود: اتحادیه اروپا این به اصطلاح همه‌پرسی‌ها را غیرقانونی تلقی می‌کند. وی تاکید کرد همه پرسی برای پیوستن به فدراسیون روسیه، در قلمرو اوکراین و در میان کنترل نظامی از سوی متجاوزان سازمان دهی شده است. استانوگفت با توجه به مواضع اتحادیه اروپا و گروه هفت که نماینده پیشرفته‌ترین اقتصادهای جهان هستند، این انتخابات ثابت می کند روسیه به جای صلح طلبی به دنبال تشدید درگیری با اوکراین است و ما به این تشدید تنش، واکنش مناسب نشان خواهیم داد.
همچنین، اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا با اشاره به برگزاری رفراندوم توسط روسیه در مناطق اشغالی اوکراین، بسیج نظامی مسکو و تهدید ولادیمیر پوتین برای استفاده از سلاح هسته‌ای گفت: ما مصمم هستیم که کرملین هزینه این اقدامات را بپردازد. در همین رابطه به عنوان بخشی از دور جدید تحریم‌ها که باید توسط ۲۷ کشور اتحادیه اروپا امضا شود،کمیسیون مبنای قانونی را برای سقف قیمت نفت روسیه، مطابق با توافق گروه ۷ تعیین می کند. به گفته فون در لاین، اتحادیه اروپا همچنین به دنبال ممنوعیت صادرات روسیه به ارزش ۷ میلیارد دلار و تشدید محدودیت‌ها بر کالاهای خروجی از اتحادیه اروپا است که می‌تواند به ماشین جنگی روسیه کمک کند.
انگلیس: مسکو از زور وحشیانه بهره گرفته
در سطحی دیگر، نخست وزیر انگلیس با صدور بیانیه‌ای، همه‌پرسی درباره الحاق چهار منطقه شرق اوکراین به روسیه را استفاده از زور وحشیانه توصیف و اعلام کرد که تغییر مرزهای اوکراین را به‌رسمیت نمی‌شناسد. در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای دولت انگلیس منتشر شده است، لیز تراس ادعا کرد: ولادیمیر پوتین بار دیگر با بی اعتنایی آشکار به زندگی مردم اوکراین که ادعا می‌کند نماینده آنهاست، برخلاف قوانین بین‌المللی عمل کرده است.
وی افزود: بریتانیا هرگز اراده حاکمیتی آن مردم را نادیده نخواهد گرفت و ما هرگز مناطق دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپوریژیا را به عنوان چیزی غیر از خاک اوکراین نمی‌پذیریم. نخست وزیر انگلیس مدعی شد: نمی‌توان به پوتین اجازه داد تا مرزهای بین المللی را با استفاده از زور وحشیانه تغییر دهد. ما مطمئن خواهیم شد که او در این جنگ غیرقانونی شکست خواهد خورد.
مخالفت ضمنی چین
علاوه بر مخالفت کشورهای غربی، وزارت امورخارجه چین نیز در مخالفت تلویحی با الحاق منطقه دونباس به روسیه، تاکید کرد همه کشورها باید به حق حاکمیت و تمامیت ارضی یکدیگر که از اصول اولیه و اهداف منشور سازمان ملل متحد است، احترام بگذارند.
وانگ ونبین سخنگوی وزارت امورخارجه چین اعلام کرد چین همواره به حق حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها احترام می گذارد و معتقد است اهداف و اصول منشور سازمان ملل متحد باید رعایت شود. از سوی دیگر نگرانی‌های امنیتی مشروع تمامی کشورها باید جدی گرفته شود و هرگونه تلاشی برای حل و فصل هر بحرانی به شکل صلح آمیز باید مورد حمایت قرار بگیرد. وی در ادامه سخنانش درباره مسئله اوکراین، افزود: چین همواره در طرف صلح می‌ایستد و به هر پیشرفتی در زمینه مذاکره صلح آمیز متعهد است.
سخنگوی وزارت خارجه چین در نشست خبری روز گذشته خود نیز تاکید کرد که چین و اوکراین دو شریک راهبردی هستند و از زمان ایجاد روابط دیپلماتیک بین دو کشور از ۳۰ سال قبل، همکاری در زمینه‌های مختلف بین دو کشور پیشرفت خوبی داشته است.
سوتیتر: امضای فرمان‌های به رسمیت شناختن استقلال خرسون و زاپروژیا توسط ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، بیش از هر زمان دیگری موجبات نگرانی و واکنش‌های مخالف کشورهای غرب را به همراه داشته است
