کارشناس آمریکایی با اشاره به اظهارات اخیر رئیسجمهور آمریکا درباره نزدیکی او به توافق با ایران گفت: «موضع تهران چیز دیگری است و ایران با برچیدن برنامه غنیسازی اورانیوم خود موافقت نخواهد کرد.»
پس از اظهارات چهارشنبه شب «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا درباره احتمال دستیابی به توافقی تازه با ایران، گزارشهای متعددی درباره این مسئله منتشر شده است.
در همین راستا، شبکه آمریکایی «سیانان» پس از این اظهارات ترامپ گزارش کرد: «در مقایسه با توافق صلح در اوکراین، آمریکا به توافق هستهای با ایران نزدیکتر شده است.»
در پاسخ به این گزارش، «کیمبرلی دوزیِر» کارشناس آمریکایی گفت: «این ترامپ است که فکر میکند به توافق نزدیک شده است. موضع اخیر تهران این است که بدون حق غنیسازی اورانیوم در ایران، توافق ممکن نخواهد بود. ایران یکی از امضاکنندگان پیمان عدم اشاعه تسلیحات هستهای است و این پیمان به ایران حق برخورداری از غنیسازی اورانیوم را میدهد.»
او افزود: «در همین راستا، تهران و واشنگتن به جایی نرسیدهاند. دولت ترامپ میگوید که ایران حق غنیسازی اورانیوم ندارد اما کسی در نشستهای خبری کاخ سفید به آن اشاره نمیکند.»
کارشناس آمریکایی در پاسخ به سوال سیانان درباره توصیف توافق خوب از سوی ترامپ که در راستای آن به آمریکا «اجازه بازرسی و نابودی تأسیسات هستهای ایران داده شود به بدون اینکه کسی کشته شود»، گفت: «منظور ترامپ شیوهای نظارتی است که ایران تاکنون آن را انجام نداده است. ایران به بازرسان آژانس اجازه و دسترسی نظارتی داده است، اما تهران هرگز با نابودی تأسیسات هستهای خود یا منفجر کردن آنها موافقت نخواهد کرد.»
او در پاسخ به سوال دیگری درباره هشدار ترامپ به «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای «عدم انجام اقدامی مخرب و تأثیرگذار روی روند مذاکرات با ایران» گفت: «نتانیاهو تحت فشار داخلی قرار دارد. در پی پرتنش شدن روابط اسرائیل و آمریکا، انتقادات داخلی بسیاری علیه نتانیاهو شکل گرفته است. اما اگر او بهدنبال باقی ماندن در قدرت باشد، باید با ایران مقابله کند. او بهدنبال حمله به تأسیسات هستهای ایران است، هرچه اسرائیل بیشتر صبر کند، ایران قویتر خواهد شد.»
دوزیر با اشاره به سخنان ترامپ درباره جزئیات صحبت خود با نتانیاهو و عدم اجازاه به او برای درگیری با ایران گفت: «ترامپ در حال شرمسار کردن نتانیاهو است. این نشان دهنده خواسته ترامپ برای نشاندن نتانیاهو سر جایش است. از طرفی او درحال ارسال پیامی به ایران است تا به تهران بگوید؛ ببینید ما در حال مهار اسرائیل هستیم؛ بهتر است همکاری کنید وگرنه به اسرائیل آزادی عمل کامل خواهیم داد.»
رئیسجمهور آمریکا شامگاه چهارشنبه به تماس تلفنی اخیرش با نخستوزیر رژیم صهیونیستی اشاره کرد و گفت: «من به نتانیاهو درباره حمله به ایران هشدار دادم.»
رئیسجمهور آمریکا افزود: «من به نتانیاهو گفتم که ما یک توافق و راهحل نزدیک هستیم و ایران خواستار یک توافق است.»
ترامپ گفت: «توافق با ایران احتمالا طی هفتههای آتی حاصل میشود و من به نتانیاهو این مسئله را عنوان کردم که ما به راهحلی درخصوص ایران نزدیک هستیم. من همچنین به او گفتم که انجام اقداماتی علیه ایران نامناسب است زیرا ما به توافق نزدیک هستیم البته شاید این مسئله تغییر کند اما فکر میکنم آنها درحال حاضر میخواهند به یک توافق برسند.»
او ادعا کرد: «اگر با ایران به توافق برسیم، جان بسیاری نجات خواهد یافت و احتمالا این توافق طی یک یا ۲ هفته آینده اتفاق خواهد افتاد.»
ترامپ با اشاره به توافق هستهای با ایران به آن شیوهای که مدنظرش است، ادعا کرد: «هیچ اعتمادی وجود ندارد و من به هیچکس اعتماد ندارم. من میخواهم تا آنجا که بتوانیم با بازرسان وارد شویم. من خواهان توافقی هستم که امکان بازرسی، دسترسی کامل و حتی انهدام تاسیسات در صورت لزوم را فراهم آورد البته بدون اینکه به کسی آسیب برسد. ما همچنین میتوانیم هر چیزی را که بخواهیم منفجر کنیم، اما کسی کشته نمیشود. ما میتوانیم یک آزمایشگاه را منفجر کنیم، اما هیچکس قرار نیست در آزمایشگاه باشد، برخلاف اینکه همه در آزمایشگاه هستند و آن را منفجر میکنند. درست است؟»
گفتوگوهای اخیر در فضایی متفاوت از مذاکرات برجام در سال ۲۰۱۵ انجام میشود. در دوره اول ریاستجمهوری دونالد ترامپ، آمریکا بهطور یکجانبه از برجام خارج شد و این مسئله به سالها بیاعتمادی و گامهای جبرانی ایران در برجام انجامید. بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵ با رویکرد فشار حداکثری همراه بود، اما نشانههایی برای تعاملات دیپلماتیک نیز نشان داده است. در چنین شرایطی، عمان بار دیگر مانند مقطع پیش از برجام وارد عمل شده تا بهعنوان واسطهای بیطرف، تهران و واشنگتن را پای میز مذاکره (هرچند در اتاقهای مجزا) بنشاند.
نخستین دور این مذاکرات ۲۳ فروردین در مسقط عمان برگزار شد. هیأت آمریکایی به سرپرستی استیو ویتکاف (نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور خاورمیانه) و هیأت ایرانی به ریاست سید عباس عراقچی (وزیر امور خارجه ایران) در دو اتاق جداگانه مستقر شدند و وزیر خارجه عمان پیامها را میان دو طرف رد و بدل میکرد. پس از آن، دورهای بعدی مذاکرات با فاصلههای هفتگی ادامه یافت و عمان بهعنوان میانجی، از طریق بهاصطلاح دیپلماسی رفتوبرگشت (shuttle diplomacy) بین طرفین، نقش کلیدی در روند مذاکرات ایفا کرده است. به گفته وزیر خارجه عمان، مذاکرات طی این مدت پیشرفتهایی داشته و طرفین موافقت کردهاند در روزهای آینده دور بعدی را برگزار کنند.