روزان: درحالیکه چندی قبل سرپرست معاونت فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده بود که هم اکنون ۶۰ تا ۸۰ درصد کودکان خیابانی و کار را جامعه اتباع بیگانه تشکیل می دهند حالا، مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان بهزیستی از فراهم شدن امکان نگهداری موقت از کودکان اتباع بیسرپرست خبر داده است.
مهری سادات موسوی معاونت فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی عوامل اجتماعی و اقتصادی، مهاجرت، فقر، اعتیاد و طلاق را از مهمترین دلایل وجود کودکان و نوجوانان کار خیابانی دانسته و گفته است؛ سازمان بهزیستی به عنوان یکی از متولیان اصلی در شناسایی و ساماندهی چنین افرادی در جامعه است.
وی با بیان اینکه بهزیستی به تنهایی قادر به شناسایی و ساماندهی این کودکان در جامعه نیست، گفته بود که بسیاری از این کودکان به صورت قاچاق وارد کشور شده و بدون هویت وزارت اقامتی به سر می برند.
به گفته موسوی، این دسته از کودکان به سبب نداشتن کارت هویتی و مجوز اقامت برابر مقررات و قوانین از دریافت خدمات حمایتی نیز محروم هستند.
وی با تاکید بر ضرورت همراهی و همکاری بیشتر سایر نهادهای متولی، تاکید کرده بود که بحث کودکان کار و خیابانی به یک همافزایی، همراهی و همدلی بین دستگاههای متولی نیاز دارد و بهزیستی به عنوان یک سازمان حمایتی تکالیفی بر عهده دارد که باید آنها را انجام دهد، اما بحث جمعآوری کودکان کار برعهده این سازمان نبوده و تنها در زمینه شناسایی و حمایت های اجتماعی، وظایفی براساس قانون را عهده دار است.
وی آن زمان با اشاره به فعالیت مراکز روزانه و شبانه روزی بهزیستی در کاهش آسیبهای اجتماعی، گفته بود؛ توسعه مراکز نگهداری این کودکان از جمله برنامههای اولویت دار بهزیستی می باشد و تلاش داریم تا یک مرکز شبانه روزی را در شهر زابل، که گلوگاه ورود این کودکان به کشور است، راه اندازی کنیم.
موسوی تاکید کرد: آمار دقیقی از کودکان خیابانی نداریم اما در حال حاضر بیش از ۲ هزار کودک کار در کشور از خدمات آموزشی و توانمندسازی بهزیستی بهرهمند هستند.
چالشی برای همه شهرها
این معضل اما فقط مختص تهران نیست بلکه بسیاری از شهرستان ها نیز با آن درگیر هستند کمااینکه براساس بسیاری از گزارش های تصویری که در فضای مجازی منتشر می شود، در برخی از شهرستان های اطراف تهران به قدری اتباع افغان فراوانند که کمتر می توانید خبری از یک ایرانی در آنجا ببینید. در همین راستا، چندی قبل معاون اجتماعی بهزیستی استان فارس نیز اعلام کرده بود که ۷۴ درصد کودکان کار در استان فارس اتباع بیگانه هستند.
حمیدرضا محمودیان ضمن تاکید بر ضرورت کاهش آمار کودکان کار در کلانشهر شیرازگفته بود که در صورتی که شهروندان بتوانند از کمکهای نقدی و غیرنقدی به جای صدقه به این کودکان خودداری کنند، شاهد کاهش جمعیت آنها خواهیم بود.
وی در تشریح نحوه کمکرسانی بهزیستی به این کودکان، گفت: این کمکها در قالب ارائه بستههای معیشتی، پرداخت هزینههای درمانی و تحصیلی به کودکانی که در مراکز بهزیستی استان پذیرش شده و دارای کد شناسایی هستند، ارائه میشود.
محمودیان در خصوص کودکان اتباع بیگانه فاقد مجوز، گفت: برای این دسته از کودکان، مراحل قانونی جهت حکم رد مرز صادر خواهد شد.
واگذاری موقت «نگهداری» کودکان اتباع خارجی
اما در جدیدترین خبر در مورد کودکان اتباع بیگانه، مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان بهزیستی از فراهم شدن امکان نگهداری موقت از کودکان اتباع بیسرپرست خبر داده است.
سعید بابایی با اشاره به اجرای طرح خانواده میزبان و تسهیل در امر فرزندخواندگی اظهار کرد: به دنبال اصلاح آئیننامه اجرایی قانون حمایت از کودکان بیسرپرست و بدسرپرست و ابلاغ شیوهنامه آن، موسسات و مراکز نگهداری از کودکان به جای اقامتگاه دائمی به معبری برای واگذاری کودکان بیسرپرست و بدسرپرست به «خانوادههای متقاضی» تبدیل خواهند شد.
وی با اشاره به اینکه در این شیوهنامه علاوه بر کودکان ایرانی، مجوز مراقبت موقت از کودکان بیسرپرست خارجی نیز داده شده است، گفت: اگرچه در قانون فرزندخواندگی درخصوص فرزندخواندگی کودکان اتباع نقطه مغفول وجود داشت، اما این موضوع در طرح خانواده میزبان در نظر گرفته شد. کودکان فاقد سرپرست موثر اتباع ممکن است از والدینی باشند که حضور مجاز یا حضور غیرمجاز دارند. برای بهزیستی کودک بودن این طفل مهم است و البته ماندن یا نماندن وی تابع قوانین سازمان مهاجرت است.
مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان بهزیستی تاکید کرده؛ در مدتی که این کودک توسط دستگاه قضایی به بهزیستی تحویل داده میشود تلاش میکنیم تا به بهترین وجه از وی مراقبت کنیم. شیوهنامه مراقبت موقت این مجوز را به بهزیستی داده تا این کودک برای مراقبت بهتر به خانواده اتباع مجاز همان کشور یا خانواده ایرانی سپرده شود. البته بر اساس قوانین فعلی کشور این کودک نمیتواند شناسنامه ایرانی دریافت کند.
بابایی با بیان اینکه واگذاری موقت فرزندان اتباع در استانهایی که مرکز حضور تجمعی اتباع هستند، آغاز شده است، یادآور شد: در اجرای این طرح کودکان اتباع میتواند هم به خانواده میزبان ایرانی و هم خانواده میزبان اتباع همملیت خود واگذار شوند.
بعد از ۵ ماه این اظهارات در حالی مطرح می شود که مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری تهران از اجرای طرح ساماندهی کودکان کار اتباع خارجی خبر داد و گفت: هیچ شناسنامه ای برای این کودکان صادر نمی شود.
احسان حیدری در تیرماه امسال و در حاشیه جلسه ساماندهی اتباع گفته بود: در راستای اجرای طرح ساماندهی آسیب های اجتماعی مقرر گردید: آن دسته از کودکان کار اتباع خارجی جمع آوری شده از سطح استان توسط بهزیستی، عوامل انتظامی و شهرداری جهت سیر مراحل قانونی برای بازگشت کرامتمندانه به همراه خانواده تحویل مرکزی که در این خصوص راه اندازی شده گردند.
♦به گفته وی همچنین طرح ساماندهی آسیب های اجتماعی توسط شهرداری و بهزیستی استان تهران بالغ بر ۵ ماه است که در حال اجرا می باشد