گروه دیپلماسی: پس از گذشت ۱۰ روز از پاسخ ایران به پیش‌نویس تهیه شده توافق اتحادیه اروپا، وزارت خارجه آمریکا، روز پنجشنبه (۳ شهریور) پاسخ خود را از طریق طرف‌های میانجی‌گر اروپایی برای ایران ارسال کرد. پس از پاسخ واشنگتن، داستان چرایی تعلیق کاخ سفید به پایان رسید و آن‌چنان که غربی‌ها ادعا می‌کنند اکنون توپ در زمین ایران است.
در وضعیت جدید مجددا ایران باید به پاسخ آمریکا واکنش نشان دهد. تمامی شواهد و قراین حاکی از آن است که بر خلاف ادعاهای برخی رسانه‌ها، پاسخ آمریکا تا حدود زیادی مثبت بوده و به نظر می‌رسد طی یک یا دو هفته آینده شاهد از سرگیری نشست‌های وین برای رسیدن به نقطه نهایی احیای برجام هستیم. واقعیت امر این است که هیچ‌گاه به اندازه مقطع کنونی به حصول توافق و احیای مجدد توافق میان ایران وآمریکا نزدیک نبوده‌ایم.
واکنش‌های ابتدایی ایران به ارسال پاسخ آمریکا
انتشار خبر پاسخ آمریکا به پیش‌نویس اروپایی‌ها، از همان ابتدا با واکنش مقام‌های سیاسی کشورمان همراه شد. در نخستین واکنش شاهد بودیم که ناصرکنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد : بررسی دقیق نظرات طرف آمریکایی آغاز شده و جمهوری اسلامی ایران پس از تکمیل بررسی‌ها، نظرات خود در این رابطه را به هماهنگ‌کننده اعلام خواهدکرد.
علاوه بر این، سیدمحمد مرندی، مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان در جواب العربیه که مدعی شده بود ایالات متحده هیچ کدام از خواسته‌های اضافی ایران را نپذیرفته است، نوشت: این ادعای العربیه کاملا غلط است. ایران تازه بررسی پاسخ را آغاز کرده است و بعدا هماهنگ‌کننده را درجریان جزئیات قرار خواهد داد.
همچنین، روز پنجشنبه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در تماس تلفنی با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد خاطر نشان کرد: آمریکا روز گذشته به پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد و اکنون همکارانم در حال بررسی آن هستند.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین افزود: به همه طرف‌ها تاکید کرده‌ایم حل و فصل موضوعات ساختگی و سیاسی پادمانی، یک ضرورت اساسی است. ما اراده جدی و واقعی برای رسیدن به توافق قوی و پایدار را داریم و این اراده را در عمل نشان داده‌ایم.
تاکید آمریکا بر تداوم مسیر دیپلماسی
بعد از اعلام پاسخ آمریکایی‌ها، مسئولان این کشور همچنان پیرامون مواضع این کشور در ارتباط با موضوع توافق، اظهارنظرهای ویژه‌ای داشتند. کارین ژان پی‌یر سخنگوی کاخ سفید پنجشنبه (۴ مرداد) در یک کنفرانس خبری به تکرار ادعاهای واشنگتن علیه ماهیت برنامه هسته‌ای کشورمان پرداخت و گفت که اولویت دولت بایدن در مواجهه با این موضوع، دیپلماسی است.
بنابرگزارش وب سایت رسمی کاخ سفید، ژان پی‌یر با تکیه بر این ادعاهای بی‌اساس افزود: رئیس جمهور بایدن بارها این را گفته است که متعهد به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است و این، از همان ابتدا تعهد وی بوده است. وی همچنین مدعی شد: ایران مجهز به سلاح هسته‌ای به مراتب برای نیروهای ما و هم‌پیمانانمان در منطقه خطرناک است. رئیس جمهوراز هر وسیله‌ای که لازم باشد برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای استفاده خواهد کرد.
سخنگوی کاخ سفید در ادامه ادعاهای خصمانه خود گفت: همان‌طور که بارها از این تریبون اعلام کرده‌ایم، ترجیح ما در این مسیر دیپلماسی است اما باید دید که آیا توافق (احیای برجام) واقعاً قابل دستیابی است یا خیر. این چیزی است که ما برای آن کار خواهیم کرد؛ یک تلاش دیپلماسی.
همچنین، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری به سوالاتی درباره آخرین تحولات روند احیای توافق هسته‌ای و دیگر موضوعات مرتبط با ایران پاسخ داد. به گزارش وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا نوشت، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که آیا دولت آمریکا برنامه دارد برای سید ابراهیم رییسی، رییس جمهور ایران و همراهانش جهت شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل روادید صادرکند یا نه، گفت: ما قبلا هم گفته‌ایم که کشور میزبان سازمان ملل هستیم وآمریکا درکل و طبق توافق با این سازمان وظیفه دارد برای نمایندگان کشورهای عضو برای سفر به مقر سازمان ملل روادید صادرکند. آمریکا به عنوان کشور میزبان سازمان ملل، وظایف و تعهداتش را جدی می‌گیرد، اسناد مربوط به روادید محرمانه هستند، بنابراین، نمی‌توانم چیز دیگری بگویم.
آخرین تلاش‌های اسرائیل برای ممانعت از تحقق توافق
همزمان با جاری بودن روند مثبت بر مذاکرات، به نظر می‌رسد اسرائیلی‌ها همچنان با تمام توان قصد دارند که موضع دولت بایدن را در این زمینه تغییردهند. درهمین راستا، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی دیروز (جمعه) بار دیگر لاف‌زنی‌های خود علیه ایران را در سایه مذاکرات جاری درباره رفع تحریم‌ها و احتمال دستیابی به یک توافق تکرار کرد.
به گزارش ایرنا بنی‌گانتس گفت: ما همکاری‌ها علیه ایران را در هوا، زمین، دریا، اطلاعات و حوزه سایبری گسترش خواهیم داد و مطمئن خواهیم شد که ایران توان هسته‌ای ندارد. وی افزود: ما به تعمیق همکاری با ارتش آمریکا و گسترش اقدامات برای آسیب رساندن به هم‌پیمانان ایران در منطقه ادامه می‌دهیم.
علاوه برگانتس، رئیس سازمان جاسوسی اسرائیل ( موساد) نیز پیش ازاین با ابراز نگرانی از امضای توافق هسته‌ای غرب با ایران، گفت: توافق قریب‌الوقوع هسته‌ای با ایران در صورت تصویب نهایی، یک فاجعه استراتژیک برای تل‌آویو خواهد بود.
دیوید برنیع افزود: تنها چیزی که در توافق تغییر می‌کند، برخی تاکتیکهاست. رئیس موساد با استناد به بررسی های مختلف، احتمال امضای توافق را حدود ۱۰۰ درصد اعلام کرده و در روزهای اخیر با مسوولان دیگر رژیم صهیونیستی از جمله یاییر لاپید، دیدارهای فشرده‌ای دراین باره برگزار کرده است.
وی در دیدار با لاپید گفت: امضای این توافق، قدرت ایران را بسیار بیشتر می‌کند زیرا صدها میلیارد دلار پس از برداشته شدن تحریم‌ها بر اساس این توافق به این کشور سرازیر می‌شود. رئیس سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی تاکید کرد: این موضوع چالش‌های بزرگی را برای اسرائیل، همچنین روابط آمریکا و اسرائیل به وجود می‌آورد.
نزدیک بودن به نقطه توافق
علی‌رغم تمامی اظهارنظرهای مطرح شده بعد از پاسخ آمریکا در سطوح مختلف، می‌توان از نزدیک بودن ساعت صفر احیای توافق سخن به میان آورد. در مهم‌ترین نمود این امر جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین پاسخ روز چهارشنبه آمریکا به مواضع ایران در رابطه با متن پیشنهادی اروپا بر سر احیای برجام را بسیار معقول خواند.
در یکی دیگر از جدیدترین واکنش‌ها جلیل رحیمی جهان آبادی درباره مذاکرات برجامی این دوره و آخرین روند احیای توافق گفت: مذاکرات ایران با ۵ کشور غربی یک مذاکرات بسیار پیچیده به لحاظ امنیتی، فنی و سیاسی است. این پرونده تقریبا ۳ دهه وقت دستگاه دیپلماسی ما و بسیاری از کشورهای طرف مقابل را گرفته است اما در مذاکرات اخیر به نظر می‌رسد روی آن چارچوب‌های اصلی که مدنظر طرفین است، توافق حاصل شده است.
نماینده مردم تایباد و تربت جام در گفتگو با ایلنا خاطرنشان کرد: اگر بر چند محور اساسی که شامل تکنولوژی هسته‌ای موجود در ایران، نوع سانتریفیوژها، میزان و درصد غنی‌سازی، نحوه انتقال پول بعد از فروش نفت یا همان راستی‌آزمایی یا ضمانت‌های چندساله‌ای شرکت‌های سرمایه‌گذاراست، تکیه کنیم به نظر من دغدغه‌ها رفع شده است و احتمال این که ظرف یک هفته تا ۱۰ روز آینده مذاکرات به یک سرانجامی برسد بسیار زیاد است.
وی یادآور شد: در چند مورد هم هنوز طرفین اختلاف نظرهای جزئی دارند منتها برای ایران به عنوان کشوری که بدعهدی آمریکا و خروج این کشور از برجام را شاهد بوده، بسیار سخت است بدون هیچ تضمینی و گرفتن یک ضمانت اجرای محکم بخواهد مجددا قراردادی را امضا کند که این قرارداد تبعاتی برایش دارد از جمله بحث نسل‌های جدید سانتریفیوژها، میزان غنی‌سازی و اورانیومی که قبلا غنی‌سازی کرده بودیم و نظارت‌های فراپادمانی. فکر می‌کنم احتمال اینکه ظرف یک هفته الی ۱۰ روز آینده توافق شود بسیار زیاد است و حداقل این بار چالش اساسی دیده نمی‌شود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره گلایه برخی نمایندگان درباره اینکه باید در جریان متن توافق قرار گیرند و این مسئله باید به تصویب مجلس برسد، بیان کرد: در برجام هم دقت کرده باشید، برجام به تصویب مجلس نرسید بلکه طرحی بود که برای اجرای برجام در مجلس به تصویب رسید. وی ادامه داد: آنچه را که دولت در حال حاضر مذاکره می‌کند اجرای برجام است که بخواهد این متن دوباره بررسی شود کما این که اکثر نماینده‌ها در جریان کلیات پیش‌نویس هستند و می‌دانند چه توافقی می‌شود و طرفین چه تعهداتی را می‌پذیرند.
مجموع این اظهارات به وضوح نشان می‌دهد که تمامی شواهد نشان‌گر آن است که برجام در مسیر احیا شدن نهایی قرار دارد و در آینده نزدیک می‌توان برگزاری توافق میان ایران و کشورهای ۱+۴ در وین را پیش‌بینی کرد.
