روزان: گشت های ارشاد در حالی مجدداً از روز گذشته در خیابان ها و میادین شهرها مستقر شده اند که هنوز لایحه حجاب و عفاف به تصویب شورای نگهبان نرسیده است!
نیروی انتظامی استان های مختلف از روز پنجشنبه طی اطلاعیه های مشابهی رسماً اعلام کردند که قرار است از روز شنبه ۲۵ فرودین مجدداً گشت های ارشاد به خیابان ها باز گردند. طرحی که پلیس اجرای آن را در راستای پاسخ به مطالبات عمومی مبنی بر رعایت هنجارها عنوان کرده بود.
از دستور تا اطلاعیه
رهبر معظم انقلاب اسلامی چهارشنبه ۱۵ فروردین نیز در یک سخنرانی، حجاب را «حکم مسلم شرعی» خواند که نباید از آن صرفنظر شود و در ادامه افزود که «حجاب» یک حکم مسلم قانونی است و «رعایت حکم قانون بر همه واجب است. بعد از آن بود که فرمانده انتظامی تهران با وجود آنکه «لایحه حجاب و عفاف» هنوز از سوی شورای نگهبان تأیید نشده است، اعلام کرد که این طرح از روز ۲۵ فروردینماه سال جاری اجرا میشود.
عباسعلی محمدیان، فرمانده انتظامی تهران، روز چهارشنبه، ۲۲ فروردینماه، اعلام کرد که پلیس از ابتدای هفتهٔ آینده «با ناقضان قانون حجاب و عفاف برخورد قانونی میکند».
بعد از آن هم فرماندهان استان های مختلف با در اطلاعیه هایی کاملا مشابه! خبر از اجرای این طرح در استان های خود دادند.
این خبرها اندکی پس از سخنرانی مقام معظم رهبری در نماز عید فطر مبنی بر لزوم برخورد با هنجارشکنی دینی» در جامعه، منتشر شد.
همچنان در انتظار تصویب
این در حالی است که لایحه موسوم به «حجاب و عفاف» که در مجلس بدون طرح در صحن علنی به تصویب رسید، همچنان در بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در رفتوآمد است و ایراداتی که شورای نگهبان به این مصوبه پرحاشیه گرفته، هنوز مرتفع نشده است.
در همین زمینه مهدی باقری، عضو کمیسیون بررسی این لایحه خبر داده که این قانون هفتهٔ آینده «با اصلاحات انجامشده» دوباره به شورای نگهبان ارسال میشود.
این عضو مجلس شورای اسلامی همچنین با بیان اینکه مجری این قانون «نیروی انتظامی، وزارت آموزش و پرورش یا نهادهای دیگر هستند»، عنوان کرد که یکی از ایرادات شورای نگهبان به «فرآیندهای اجرایی» این قانون مربوط میشود و این «اشکالات و ابهامات درست است».
البته پیش از آن نیز غلامحسین محسنی اژهای، رئیس دستگاه قضا، ۱۹ فروردینماه، با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در مورد حجاب ، تأکید کرد که نباید منتظر تصویب لایحه موسوم به «حجاب و عفاف» ماند و مدعی شد که با همین ظرفیتهای موجود قانونی هم میتوان وضعیت موجود را بهبود بخشید.
آن زمان رئیس قوه قضاییه در سخنانی اعلام کرده بود: درباره عفاف و حجاب الان وضع خوبی نداریم. سلسله اقداماتی شده که هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است. سال ۱۴۰۱ گفتم در مورد عفاف و حجاب با همین قوانین میتوان کار انجام داد و ۷۰ تا ۷۵ درصد مشکل حل میشود. گفتند لایحه بدهید. لایحه ۹ مادهای دادیم که در دولت ۱۵ ماده شد و در مجلس ۷۱ ماده و همین الان هم این لایحه در رفت و آمد است.
این پازل وقتی کامل تر می شود که بدانیم، خبرگزاری فارس هفته گذشته پویشی با عنوان «درخواست بازگشت پلیس امنیت اخلاقی به جامعه» منتشر کرده بود که پس از اطلاعیه پلیس اعلام کرد این پویش را ۵ هزار و ۶۰۰ نفر امضا کردهاند.
شنبه یکساله
جالب است که اطلاعیه پلیس در مورد اجرای طرح حجاب و عفاف از شنبه این هفته در حالی دوباره مطرح شده که سال گذشته (۱۴۰۲) نیز بعد از تعطیلات نوروز فرمانده کل انتظامی کشور از «شنبه»ای گفت که پلیس در سه حوزه معابر عمومی، خودرو و اماکن که کشف حجاب بعضاً در آنها صورت میگیرد اقدامات جدی انجام خواهد داد.
۲۰ فرودین ماه سال ۱۴۰۲ بود که احمدرضا رادان در سخنانی تاکید کرد که موضوع کشف حجاب یکی از دغدغههای مهم مردم متدین و آحاد جامعه است و هشدار داد پلیس از «شنبه» ۲۶ فروردین ماه برخورد میکند.
این پازل وقتی کامل تر می شود که بدانیم، خبرگزاری فارس هفته گذشته پویشی با عنوان «درخواست بازگشت پلیس امنیت اخلاقی به جامعه» منتشر کرده بود که پس از اطلاعیه پلیس اعلام کرد این پویش را ۵ هزار و ۶۰۰ نفر امضا کردهاند.
تغییر گفتمان پلیس درموضوع حجاب
نباید از یاد برد که پلیس دریک سال گذشته بارها اعلام کرده که با این افراد برخورد میکند، گرچه در این میان مدعی شده که در مواجهه با بدحجابی رویکرد متفاوتی را داشته و دارد. مرداد سال گذشته احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی به تسنیم گفته بود: ورود پلیس به مسئله حجاب یک مقوله خیرخواهانه است، شاید در کل کشور به تعداد انگشتان یک دست بودند افرادی که در برابر پلیس مقاومت کردند و قانون را رعایت نکردند. مجدداً از آنهایی که اقدام به هنجارشکنی و دعوت به بیحجابی میکنند درخواست میکنم که این هنجار (رعایت حجاب) را خودشان تبلیغ کنند و به قانون کشور احترام بگذارند.
حجاب از زبان خطبای نماز جمعه
علاوه بر اظهارات مسئولان، موضوع خطبههای نماز جمعه ۱۰ فروردین ماه بسیاری از شهرها نیز حجاب بود. خطیب جمعه قم و مدیر حوزههای علمیه کشور در این روز گفته بود: این بدحجابی عادی و متعارف نیست و جنگ ادراکی و ترکیبی و تلاشهای پیچیده و مرموز شما برای فروپاشی ارزشهای الهی راه به جایی نمیبرد. به گفته آیت الله اعرافی، فریب جنگ ادارکی و زنجیره توطئههای دشمن را نخوریم. مسئولیت روحانیت، دانشگاهیان و نخبگان و مسئولان سنگین است اما راه واضح و روشن است و باید از همه موانع عبور کرد.
امام جمعه بوشهر هم اعلام کرده بود: در جامعه حرمتشکنی، هنجارشکنی که متأسفانه در ایام نوروز ملاحظه میشود و دل همه مؤمنین به درد آورده است که اینها باید با برنامههای فرهنگی، هدایتگریها، اجرا قوانین و حرکتهای صحیح فرهنگی مدیریت شود.
امام جمعه ایلام هم در این روز درسخنانی گفته بود: کشف حجاب حرمت شرعی دارد و در ملاء عام جرم مشهود محسوب میشود و ضابطین قضایی و دستگاه قضا وظیفه برخورد دارند.
انتظارات شهروندان
خبر آغاز مجدد برخورد با بدجابی درحالی مطرح شده که همزمان با اطلاعیه پلیس، تصاویری از زورگیری خشن در بزرگراه صدر در فضای مجازی منتشر شده است. در همین خصوص برخی از کاربران فضای مجازی معتقدند که با فراگیر شدن سرقتهای خرد و زورگیریهای خشن در معابر پلیس باید این موضوعات را در دستور کار خود قرار دهد. برای نمونه، محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی در واکنش به سرقت مسلحانه در بزرگراه صدر تهران در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: زورگیریها، موبایل دزدیها، ناامنیهای اجتماعی فراگیرتر از آن شده که موردی باشد. نگرانی عبور و مرور در خیابانها و احساس ناامنی مداوم بزرگترین آسیب اجتماعی است که همه مردم پایتخت درگیر آن هستند. حتی از مبارزه با حجاب اختیاری هم مهمتر است به مولا!!!!
همچنین برخی واکنشها در میان کاربران شبکههای اجتماعی حاکی از این است که بخشهایی از مردم درباره وقایعی مثل زورگیری هولناک در اتوبان صدر هم دلنگران هستند و از پلیس خواسته اند تا همانگونه که به مقوله حجاب توجه دارد به مواردی مانند سرقت و بزه های دیگر نیز توجه داشته باشد..
سرنوشت یک لایحه
اما در حال حاضر لایحه حجاب و عفاف در چه مرحله ای است؟ موسی غضنفرآبادی رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درخصوص آخرین وضعیت رسیدگی به لایحه حجاب و عفاف گفت: امیدواریم که رفع ایرادات را در اوایل هفته آینده در کمیسیون انجام دهیم و متن اصلاح شده را به شوای نگهبان ارسال کنیم.
نماینده مردم بم در مجلس در پاسخ به سئوالی پیرامون جزئیات ایرادات شورای نگهبان و اینکه شامل چه موارد و موضوعاتی بوده، ابراز داشت: یک ایراد به مسئله سامانهها [برای اعلام تخلف و اعمال جرایم] بود؛ چون گفتیم از طریق سامانه، شورا از این منظر که سامانهها اطمینان آور است یا نیست ابهام دارد؛ درخصوص بحث جرائمی که از طریق سامانه اعمال شود.
غضنفرآبادی همچنین درخصوص ایراد دوم اظهار داشت: موضوع دیگر بحث ماده ۱۹ لایحه بود که به دلیل داشتن بار مالی با ایراد اصل هفتادوپنجی مواجه شد که دولت بار مالی آن را قبول کرده ولی یک سری شرایطی دارد که دولت معتقد بود شرایط و تعیین آن را برعهده بگیرد اما شورای نگهبان معتقد است که شرایط را نمیشود واگذار کرد.
وی تصریح کرد: این دو مورد آخرین ایرادات و ابهاماتی بود که از سوی شورای نگهبان نسبت به لایحه وارد دانسته شد و سعی ما بر این است که پس از تعطیلات عید سعید فطر و با آغاز هفته کاری سال آینده، کار اصلاحات را به پایان برده و به شورای نگهبان ارسال کنیم.
حالا باید منتظر ماند و دید که آغاز مجدد اجرای طرح حجاب و عفاف چگونه پیش خواهد رفت؟ با برخورد هوشمندانه پلیس بی حاشیه اجرا خواهد شد یا خود به چالشی جدید برای کشور بدل می شود؟!
آخرین اولتیماتوم
اما آخرین اظهار نظر در این خصوص به سخنان سردار عباسعلی محمدیان، فرمانده انتظامی تهران بزرگ در یک برنامه تلویزیونی برمی گردد که گفت: از امروز پلیس تهران و سایر استانها به درخواست مردم مؤمن و متدین کشورمان و انتظاراتی که از جامعه اسلامی دارند، عمل کرده و با افرادی که ناهنجاریهای اجتماعی مانند بیحجابی را ترویج میدهند، برخورد میکند.
وی افزود: افرادی که به هشدارهای قبلی پلیس توجه نکردند، از امروز به صورت ویژه در سطح شهر مورد تذکر قرار میگیرند و نسبت به آنها اقدام قانونی انجام میشود.
محمدیان تاکید کرد: از مردم انتظار داریم که مانند ایام نوروز در حوزه مأموریتی رعایت حجاب و عفاف با پلیس همکاریهای لازم را داشته باشند تا نیازی به اقدام پلیسی و دستگاه قضایی نباشد.
این مقام انتظامی با اشاره به اینکه تخلف با جرم متفاوت است و کسی که قانون را رعایت نمیکند، مرتکب جرم میشود، خاطرنشان کرد: کشف حجاب قانونشکنی است و پلیس براساس قانون با قانونشکنان برخورد خواهد کرد.
همچنین مشاهدات میدانی حکایت از آن دارد که ماشین های گشت ارشاد دوباره در میادین و معابر و محل های پرتردد شهری مستقر شده اند که نشان از آن دارد که قرار است بار دیگر طرح برخورد با بدحجابی به صورت جدی در دستور کار پلیس باشد.