روزان: بعد از میانکاله و بجنورد و بوکان و… اینبار مسمومیت به پرندگان اهوازی رسید. مسمومیتی که گفته می شود حداقل منجر به تلف شدن بیش از ۲ هزار پرنده در انواع مختلف شده باشد. گرچه گروهی معتقدند که آمار این پرندگان بسیار بیشتر از اینهاست!
اخبار رسانه ها در چند سال اخیر پر است از اخبار مسمومیت های پرندگان در جای جای کشور. سال ۹۸ بود که محمد خالقی رئیس حفاظت محیط زیست بجنورد با اشاره به مرگ دسته جمعی تعدادی از یک گونه از پرندگان در بجنورد اعلام کرد که این پرندگان به علت مسمومیت جان خود را از دست داده اند.
همان سال ایرنا در گزارشی دیگر خبر از تلف شدن بیش از ۵۰ هزار پرنده مهاجر در تالاب بین‌المللی میانکاله به دلیل آنچه مسمومیت با سم بوتولیسم عنوان شده بود داد. حادثه ای که یکسال بعد دوباره تکرار شد و سازمان دامپزشکی ایران خبر از مرگ ۱۱ هزار پرنده مهاجر در تالاب میانکاله “با سم بوتولیسم” داد.
آن زمان علی صفر ماکنعلی، رئیس وقت سازمان دامپزشکی کشور تاکید می‌کند که آخرین آزمایش‌های سازمان نشان داده که مرگ و میر پرندگان مهاجر در میانکاله به دلیل بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، نیوکاسل و وجود فلزات سنگین نبوده و این موارد منتفی است.
کمی تردید
این نظریه ها البته گاهاً با تردید هایی مواجه بوده است. به عنوان مثال در مورد میانکاله با وجود تاکید سازمان دامپزشکی بر مشخص شدن قطعی علت مرگ پرندگان مهاجر، برخی کارشناسان و فعالان محیط زیست مسئولان را به لاپوشانی علت واقعی متهم می‌کنند و مسمومیت با سم بوتولیسم را نامحتمل می‌دانند.
اسماعیل کهرم، فعال محیط زیستی با اشاره به سابقه ریختن سم در تالاب توسط شکارچیان غیرمجاز در گفت‌وگو با وب‌سایت “رکنا” گفت مسئولان برای آنکه پای پلیس، آگاهی و دادگاه پیش کشیده نشود با بهانه سم بوتولیسم “موضوع را حل و لاپوشانی” می‌کنند.
همایون خوشروان، مجری طرح بین‌المللی بررسی اثر نوسانات دریای خزر بر محیط زیست مناطق ساحلی، همان زمان به سایت “آفتاب” گفته بود با توجه به تفاوت اساسی زیستگاه فلامینگوها و چنگرها پذیرس مسمومیت بر اثر سم بوتولیسم برای هر دو گونه باورپذیر نیست.
سریال ادامه دار
با این حال این سناریور باز هم ادامه پیدا کرد. مثلا همین سال گذشته تلف شدن گروهی چندین قطعه پرنده “سار” در معابر شهر بوکان، خبرساز شد بطوریکه رئیس وقت اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بوکان را وادار به واکنش کرد . رحیم عبدالکریمی در این خصوص گفت: نمونه برداری از پرنده‌های سار تلف شده در این شهرستان نشان داد که علت مرگ آنها مسمومیت غذایی است.
وی گفت: در حالیکه جیره غذایی سار دانه گیاهان، گندم و حشرات است، یافته های کالبد شکافی نشان می دهد که پرندگان تلف شده بیشتر از پسماند و مواد غذایی آلوده تغذیه کرده‌اند.
جدیدترین موج مسمومیت
حالا و درجدیدترین پلان از این سریال، خبری مبنی بر تلف شدن تعداد زیادی از پرندگان منطقه اهوازخبرساز شده است . فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خوزستان از مشاهده و جمع‌آوری بیش از ۲ هزار لاشه پرنده مسموم در یک روستا در اهواز در پی سم‌ریزی متخلفان خبر داد و با هشدار نسبت به انتقال تعداد زیادی لاشه مسموم پرنده توسط صیادان متخلف به بازار، تاکید کرد که مردم از خرید پرندگان در بازارها برای جلوگیری از مسمومیت شهروندان خودداری کنند.
محمد الوندی اظهار کرد: شنبه شب گذشته (۲۸ دی‌ماه) گزارشی داشتیم از سوی مردم محلی منطقه مبنی بر اینکه یک مورد سم‌ریزی در یک روستا در جنوب شرق اهواز رخ داده است. با توجه به اینکه اطلاع داشتیم صیادان متخلف برای جمع‌آوری لاشه‌ها احتمالا صبح زود اقدام می‌کنند، ما امروز صبح زود در محل حاضر شدیم و پس از حدود دو ساعت گشت و پایش، محدوده را در روستای ام‌الطمیر در مسیر جاده قدیم خرمشهر پیدا کردیم.
وی افزود: ابتدا با لاشه‌های پرندگانی که تک و توک در محل افتاده بودند مواجه شدیم و با گشت و کنترل و پایش بیشتری که انجام دادیم تعداد پرندگان پرندگان بیشتری را می‌دیدیم که به دلیل مسمومیت، یا تلف شده بودند یا در حال تلف شدن بودند.
الوندی گفت: از آنجا که اگر لاشه‌ها روی زمین بمانند، پرندگان شکاری و همچنین گوشتخوارانی مانند شغال‌ها و روباه‌ها و خدنگ‌ها دیگر حیوانات از آنها تغذیه می‌کنند و موجب مسموم شدن این گوشتخواران خواهد شد و تلفات خواهند داد، تا جایی که توانستیم لاشه‌ها را جمع‌آوری کردیم.
وی بیان کرد: در این محل، بیش از ۲ هزار لاشه از انواع کبوترها، گنجشک و سار و چند پرنده شکاری عقاب را جمع‌آوری کردیم و به اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان انتقال دادیم. نمونه‌برداری از لاشه‌ها توسط کارشناسان دامپزشکی خوزستان انجام شده است و در حال جمع‌آوری برای امحای لاشه‌ها هستیم.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خوزستان با بیان اینکه بیش از ۲ هزار پرنده در این منطقه تلف شده است، گفت: نگرانی ما از این بابت است که به احتمال خیلی زیاد تعداد خیلی زیادی از لاشه‌های پرندگان توسط متخلفان قبل از رسیدن ما جمع‌آوری و ذبح شده و برای مصرف مردم به بازار ارسال شده است.
وی افزود: ما بیشتر از این بابت نگرانیم که مصرف‌کنندگان هم دچار مشل شوند و تاکید داریم اطلاع‌رسانی شود که مردم از خریدن پرندگان در بازار خودداری کنند تا خدا نکرده مسمومیتی رخ ندهد و اتفاقی برای خانواده‌ها و همشهریان نیفتد.
الوندی گفت: این پرندگان با دانه‌های گندم سمی مسموم شده‌اند و برای شناسایی نوع سم باید کار آزمایشگاهی بیشتری روی آن انجام شود.
وی بیان کرد: از مردم می‌خواهیم اگر پرندگانی مانند کبوترها، گنجشک و سار را در بازار دیدند، این لاشه‌ها را نخرند. هشدار می‌دهیم که این پرندگان عمدتا گونه‌هایی هستند که با سم صید و شکار شده‌اند یعنی گونه، تلف شده است یا در حال تلف شدن است که آن را دبح می‌کنند و در بازار می‌فروشند.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: از مردم انتظار داریم موارد این‌چنینی را به نزدیک‌ترین اداره حفاظت محیط زیست یا به شماره تلفن سامانه ۱۵۴۰ اطلاع بدهند.
