روزان: هرساله اولین سه شنبه ماه می میلادی به عنوان روز جهانی اسم نامگذاری شده است که امسال مصادف بود با ۱۶ اردیبهشت ماه. در اهمیت این روز همان بس که بدانیم، بنابر گزارش های منتشر شده از سوی منابع رسم، درحال حاضر حدود ۲۷۰ میلیون نفر در جهان درگیر بیماری آسم هستندو ۴۵۰ هزار نفر هرسال در جهان بر اثر آسم فوت می‌شوندضمن آنکه به گفته کارشناسان این بیماری اگر همراه با برونشیت مزمن باشد می‌تواند جان ۴ میلیون نفر از مردم جهان را بگیرد.بیماری که یکی از شایع‌ترین بیماری مزمن دوران کودکی به شمار می‌رود. در ایران نیز براساس تحقیقات به عمل آمده، بین ۶ تا ۸ درصد بالغین و ۸ تا ۱۰ درصد کودکان به آسم مبتلا هستند. به بیانی می توان گفت که حدود ۵ تا ۶ میلیون نفر از جمعیت کشور دچار این بیماری هستند.
علایم یک بیماری رایج
متخصصان اعلام کرده اند که شایع‌ترین علائم بیماران مبتلا به آسم شامل سرفه، خلط، تنگی نفس و خس‌خس سینه است و این علائم گاهی خودبه‌خود و گاهی با درمان از بین می‌رود و اگر کسی این علائم را مشاهده کردد باید به پزشک مراجعه کند.
دکتر سیدعلی جوادموسوی، فوق تخصص ریه و عضو انجمن ریه ایران با ذکر اینکه آماری از میزان مرگ و میر آسم در ایران نداریم گفت: با این حال معمولا مرگ و میر در کشورهایی که داروها در دسترس مردم نیست یا در مناطقی که تشخیص آسم به دلیل کمبود امکانات مشکل است، بیشتر دیده می‌شود.
وی با بیان اینکه آسم یک بیماری شایع است که معمولا جنبه ارثی دارد، تصریح کرد: عوامل دیگر از جمله مسائل محیطی نیز در بروز آسم نقش دارد.
جوادموسوی درباره تاثیر محیط زندگی بر بروز آسم تصریح کرد: یکی از عوامل موثر، آلودگی هوا به ویژه آلودگی هوای منزل است. احتمال ابتلا به آسم در کودکانی که مادر و پدرشان مصرف مواد مخدر و قلیان و سیگار دارند بیشتر است، در کودکانی که زیر ۲ سال مبتلا به عفونت ریوی می‌شوند نیز احتمال بروز آسم بالاتر است. وجود میکروپلاستیک‌ها در زندگی انسان نیز در بروز آسم تاثیر دارد. این میکروپلاستیک‌ها در هوای شهر و محیط زندگی وجود دارند و وارد ریه می‌شوند. این میکروپلاستیک‌ها در پلاستیک‌هایی که استفاده می‌کنیم وجود دارد. یکی از منابع اصلی تولید میکرونایلون‌ها اصطکاک لاستیک ماشین با آسفالت است که منجر به آزاد شدن میکرونایلون‌ها می‌شود که از طریق پوست و سیستم تنفسی وارد بدن می‌شوند.
چگونه باید کنترل شود؟
اما وی با بیان اینکه داروهای جدیدی که امروزه وارد بازار شده نقش مهمی در کنترل آسم دارند و می‌توان در درمان بیمارانی که آسم بسیار شدیدی دارند به کار برده شود، گفت: آسم یک بیماری قابل پیشگیری است و اگر عوامل مستعدکننده حذف شوند قطعا در کنترل آسم موفق خواهیم بود.
محمدرضا مسجدی رئیس جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران نیز با بیان اینکه آسم به عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های مزمن، در دسته بیماری‌های غیرواگیر قرار می‌گیرد می گوید: بیماری‌های غیرواگیر، عامل ۷۰ تا ۸۰ درصد مشکلات سلامت و مرگ‌ومیر در دنیا هستند.
وی با بیان اینکه چهار بیماری اصلی غیرواگیر که بار عمده سلامت جهان را به دوش می‌کشند شامل بیماری‌های قلب و عروق، سرطان‌ها، بیماری‌های مزمن تنفسی و دیابت است، افزود: این بیماری‌ها چند عامل خطر مشترک دارند که شامل استعمال دخانیات، مصرف الکل، رژیم غذایی ناسالم، کم‌تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی و آلودگی هواست. در حوزه بیماری‌های مزمن تنفسی، دو بیماری اصلی مطرح‌اند که یکی آسم و دیگری بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) است.
پیشگیری بهتر از درمان
وی بیان کرد: درمان آسم نیز ساده و در دسترس است. مهم‌ترین توصیه‌ها شامل دوری از دود، گرد و غبار، مواد آلرژی‌زا، دخانیات، رعایت بهداشت منزل، پرهیز از خوابیدن با شکم پر و مدیریت استرس است.
نقش اسپری‌های تنفسی
فوق تخصص ریه درباره درمان آسم گفت: استفاده منظم از اسپری‌های تنفسی نیز درمان اصلی محسوب می‌شود که خوشبختانه این اسپری‌ها در داخل کشور تولید و با پوشش بیمه‌ای مناسب عرضه می‌شوند.
مسجدی با بیان اینکه شعار امسال سازمان جهانی بهداشت برای روز جهانی آسم، “دسترسی همگانی به اسپری‌های تنفسی” است؛ تصریح کرد: یعنی بیماران باید بتوانند به راحتی و با کم‌ترین هزینه به داروهای مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. متأسفانه در کشور ما به دلیل مشکلات بیمه‌ای و مسائل ارزی، قیمت داروها در حال افزایش است و این می‌تواند بیماران کم‌درآمد در شهرها و روستاها را با چالش مواجه کند. از میان ۲۷۰ میلیون بیمار آسمی در جهان، سالانه حدود ۴۶۰ هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند. این در حالی است که آسم بیماری‌ای است که به‌راحتی قابل تشخیص و درمان است. مرگ ناشی از آسم نشان‌دهنده ضعف نظام سلامت کشورهاست و باید برای پیشگیری از آن اقدامات جدی‌تری انجام گیرد.
رئیس جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران خاطرنشان کرد: شیوع آسم با آلودگی هوا و مصرف دخانیات به ویژه در جوانان و نوجوانان افزایش می‌یابد. حتی رشد ریه جنین در مادران بارداری که در معرض دود قلیان و سیگار قرار دارند به کندی اتفاق می‌افتد و ممکن است کودکان با ناراحتی‌های تنفسی از جمله آسم به دنیا بیایند بنابراین به مردم توصیه می‌کنیم به هیچ عنوان از مواد دخانی استفاده نکنند.
نمایش استعمال دخانیات در فیلم‌ها
علیرضا کاشفی‌زاده، عضو انجمن علمی متخصصین ریه نیز در پاسخ به سوالی مبنی بر راهکار کاهش مصرف دخانیات در کشور برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مزمن ریوی و این موضوع که افزایش مالیات بر سیگار می‌تواند از میزان مصرف آن را کاهش دهد؟ گفت: واقعیت این است که افزایش قیمت سیگار می‌تواند به کاهش مصرف آن کمک کند، البته به نظر بنده این موضوع تا ۳۰ درصد می‌تواند اثرگذار باشد و بیش از ۷۰ درصد از علل گرایش به دخانیات، مربوط به مسائل فرهنگی است. متاسفانه سریال‌هایی که ساخته و فیلم‌هایی که نمایش داده می‌شود سیگار کشیدن را به عنوان یک ارزش به مخاطب القا می‌کند.
وی با اشاره به این که تحت تاثیر این فیلم‌ها، خانم‌های جوان و نوجوان این موضوع را به عنوان یک کلاس اجتماعی قلمداد می‌کنند، ادامه داد: ساخت فیلم‌ها و مستندهایی درخصوص بیمارانی که در اثر مصرف مواد مخدر، سیگار و دخانیات دچار بیماری می‌شوند بایدانجام و نسبت به عوارض دخانیات هشدار و آگاهی داده شود تا میزان مصرف مواد دخانی در کشور کاهش یابد. در عین حال دولت و مجلس می‌توانند سیاستگذاری‌هایی در زمینه جرائم و محدودیت‌های اجتماعی برای مصرف کنندگان دخانیات انجام دهند تا میزان مصرف مواد دخانی کاهش یابد. زمانی بستن کمربند ایمنی هنگام رانندگی برای افراد جامعه بسیار سخت بود اما الان این موضوع در کل جامعه پذیرفته شده و انجام می‌شود که این امر ناشی از فرهنگسازی مناسب و وضع قوانین خوب است. اگر درخصوص مصرف دخانیات نیز مکانیسم‌های سلبی تعریف و اجرا شود قطعا شاهد کاهش مصرف آن در جامعه خواهیم بود.
این فوق تخصص ریه افزود: تقریباً در اکثر بیماری‌های ریوی، سیگار نقش ایجادکننده و یا نقش تشدیدکننده دارد و باعث عدم پاسخ بیمار به درمان مناسب می‌شود. به همین دلیل زمانی که بیماران ریوی به ما مراجعه می کنند اولین توصیه ما به آن‌ها، ترک مصرف سیگار و دخانیات است.
کاشفی زاده به خانواده‌ها توصیه کرد که فرزندان خود و دوستان نزدیک آن‌ها را از نظر استعمال مواد دخانی و مخدر تحت کنترل داشته باشند و نسبت به معایب این مواد دخانی هشدار بدهند.
