روزان : در حالیکه ایران با این همه فرصت های گردشگری و جاذبه های طبیعی و توریستی، هنوز نتوانسته سهم قابل توجهی از گردشگران منطقه آسیا و خاورمیانه را به خود اختصاص دهد، چندی قبل کشورهای عربی همسایه خبر از اعطای طرح ویزای شینگن عربی دادند که انعکاس فراوانی در حوزه گردشگری جهان داشت.
این در حالی است که همین چند وقت قبل بود که وزیر اقتصاد امارات متحده عربی، از تصمیم کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) برای راهاندازی یک سیستم روادید واحد خبر داد که بهموجب آن ساکنان این کشورها میتوانند آزادانه بین کشورهای عضو تردد کنند. در حال حاضر تنها شهروندان (Citizen) کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس میتوانند بدون ویزا به امارات متحده عربی، عربستان، بحرین، کویت، عمان و قطر سفر کنند و مهاجران (Expatriates) مقیم این کشورها، برای سفر به هر یک از کشورهای عضوGCC، باید درخواست ویزا کنند. اگرچه برخی از ملیتها میتوانند بدون ویزا یا با دریافت ویزای بدو ورود به این کشورها سفر کنند. اوایل سال جاری میلادی بود که وزیر گردشگری بحرین از برنامه کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس، برای صدور ویزای شینگن برای گردشگران خبر داد. فاطمه الصیرافی، طی سخنانی در رویداد نمایشگاهی بازار سفر عربی گفت که مذاکرات در سطح وزیران برای اجرای یک سیستم روادید یکپارچه در حال انجام است و این سیستم بهزودی راهاندازی خواهد شد. یکی از مقامات وزارت اقتصاد امارات متحده عربی نیز در آن جلسه گفته بود که این سیستم به گردشگران کمک میکند تا با خرید یک پکیج سفر بدون محدودیت از چند کشور بازدید کنند.
هزینه استاندارد ویزای شینگن بزرگسالان ۸۰ یورو است. کودکان ۶ تا ۱۲ ساله ۴۰ یورو پرداخت خواهند کرد. کودکان زیر ۶ سال رایگان هستند. علاوه بر کودکان خردسال، برخی دیگر از متقاضیان از کلیه هزینههای ویزا معاف هستند.
تیرخلاص
حالا در نشست وزیران کشور شورای همکاری خلیج فارس در مسقط به تصویب رسیده است که خبرگزاری عمان در مورد آن نوشته است؛ این طرح تأثیرات مثبتی بر بخش های اقتصادی و گردشگری جنوب خلیج فارس خواهد شد. کشورهای جنوب خلیج فارس تلاش می کنند درآمدهای غیرنفتی خود به ویژه گردشگری را افزایش دهند.
از سویی به اعتقاد کارشناسان، این ویزا به سود گردشگران ایرانی خواهد شد چرا که روابط ایران با دولت بحرین قطع است و معمولاً ویزای گردشگری بحرین برای ایرانی ها صادر نمی شود. کویت هم هیچ ویزای گردشگری برای ایرانی ها صادر نمی کند. همچنین هنوز صدور ویزای گردشگری عربستان سعودی برای ایرانی ها فعال نشده است.
ویزای مشترک شورای همکاری خلیج فارس، شبیه ویزای شنگن میان ۲۷ کشور اروپایی برقرار است. افراد با دریافت ویزا از یک کشور عضو شنگن می توانند به سایر کشورهای عضو این پیمان هم بدون نیاز به دریافت ویزای جداگانه، سفر کنند.
وزیر اقتصاد امارات (عبدالله بن طوق) چندی قبل در همین خصوص گفته بود؛ ویزای مشترک بخش اساسی در استراتژی ۲۰۳۰ گردشگری کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است. هدف، افزایش سهم گردشگری در اقتصاد از طریق افزایش سفر منطقه ای و بالابردن میانگین اشغال هتل هاست.
استراتژی ۲۰۳۰ گردشگری شورای همکاری به دنبال رسیدن تعداد مسافران به ۶ کشور جنوب خلیج فارس به رقم ۱۲۸ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر تا سال ۲۰۳۰ است. این رقم در سال گذشته میلادی (۲۰۲۲)،۳۹ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بود. این به معنی افزایش ۱۳۷ درصدی است.
وزیر اقتصاد امارات مدعی شده که ۷۰ درصد از گردشگران ورودی به امارات از کشورهای بزرگ گردشگرهستند.
وی حتی با اشاره به تعداد هتل های امارات گفته است، ۱۱۱۴ هتل داریم وهمین باعث شده که کشورما بعد از عربستان سعودی بیشترین تعداد هتل در منطقه را داشته باشد.
“در همین راستا«جاسم البدیوی» دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس گفت پیش بینی می شود ویزای جدید، سال آینده ( ۲۰۲۴ ) یا سال ۲۰۲۵ راه اندازی شود. وی گفت برآورد می شود این طرح جدید منجر به ساده سازی اقدامات سفر، حمایت از ارتباطات و هماهنگی مستمر میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس شود. این ویزای گردشگری واحد در آسان سازی حرکت گردشگران میان کشورهای حوزه خلیج فارس تاثیر مهمی خواهد داشت.
علاوه بر این، قرار است به زودی جریمه های عبور و مرور خودروها در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس هم به یکدیگر متصل شوند.
در حال حاضر شهروندان ۶ کشور جنوب خلیج فارس بدون نیاز به گذرنامه می توانند به صورت نامحدود به کشورهای یکدیگر سفر کنند.
ویزای شینگن در چند جمله
به زبان ساده، ویزای شینگن به دارنده آن این امکان را میدهد که در یک سفر با قدرت از مرزهای بین اتریش، آلمان، بلژیک، دانمارک، فنلاند، فرانسه، یونان، ایسلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، نروژ، پرتغال، اسپانیا، سوئد، سوئیس و هلند عبور کند. درخواست این ویزا جایگزین درخواست و اخذ ویزا برای همه آن کشورها است. این مسئله میتواند افقهای بسیار گستردهتری را برای دارنده ویزای شینگن جهت سفر در اروپا، باز کند و به او این شانس را بدهد که از تمام دیدنیهای اروپا لذت ببرد، به شرط آنکه بداند ابتدا چگونه برای ویزای شینگن و بیمه شینگن درخواست دهد!
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، این شینگن می تواند برای ایرانی ها فرصتی مناسب برای سفر به کشورهای همسایه خواهد بود چرا که امارات ویزای گردشگری آسان و دو کشور قطر و عمان هم ویزای فرودگاهی برای ایرانیان صادر می کنند.
یک عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی. در خصوص طرح توسعه روابط بینالملل با تأکید بر ظرفیت گردشگران آسیای میانه و مقوله شینگن عربی، می گوید: کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس برای توسعه صنعت گردشگری در منطقه، طرح شینگن عربی را ارائه کردهاند و بر این اعتقادهستند که این اقدام جان تازهای به بخش گردشگری و در نتیجه اقتصاد کشورهای عضو این شورا خواهد بخشید؛ زیرا از تبادلات گردشگران است که درآمد ارزی حاصل میشود.
«مژگان ثابت تیموری»، به توسعه روابط گردشگری کشورهای عضو پیمان شانگهای اشاره و تأکید کرد: با عضویت در این پیمان، صنعت گردشگری رشد پیدا میکند اما بهره گیری از این فرصت، نیازمند فراهمسازی زیرساختهای لازم و انجام اقداماتی است.
یک قاره و یک ایران
حمید مؤمن زاده، کارشناس اقتصاد گردشگری در گفت و گو با «روزان» با ذکر اینکه ایران خودش یک قاره است می گوید: کشورمان کاملاً غنی در عرصه گردشگری است اما برای استفاده از این پتانسیل باید برنامه ریزی کرد. کجای دنیا شما می توانید تخت جمشید یا سی و سه پل و منارجنبان را پیدا کنید؟ ایران به بیانی خودش یک قاره است. اما متاسفانه ما نمی توانیم از این پتانسیل به خوبی استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه متاسفانه به خاطر سیاست های غلط کشورمان در مقابل کشورهای همسایه که در مقابل ما اصلاً در حوزه گردشگری حرفی برای زدن ندارند می افزاید: ولی در عوض کشورهای عربی همسایه به این نتیجه رسیده اند که باید با هم یکپارچه شوند و متحد. این ویزای شینگن عربی هم در همین راستاست.
مؤمن زاده همچنین با تأکید براینکه آنها به اهمیت این موضوع پی برده اند که گردشگری دروازه تعامل کشورها با یکدیگر و جهان است می گوید: این یک واقعیت انکار ناپذیر است. یعنی در جاییکه چین و هند و آمریکا و ترکیه بخش اعظمی از درآمد خالصشان از حوزه گردشگری است، نباید به سادگی از کنار این صنعت گذشت. کمااینکه هوش مصنوعی نیز پیش بینی کرده است که بین سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۴۰، تمام در آمدهای ناشی از تولید ناخالص داخلی (GDP) و درآمد ناخالص شهری (GMP) به افزایش درآمد گردشگری متکی خواهد بود.
به گفته این کارشناس افتصاد گردشگری، ما نیز می توانیم با کشورهای همسایه مانند ترکیه و افغانستان و عراق و…چنین تفاهم نامه های همکاری داشته باشیم تا از این بازار جهانی بی نصیب نباشیم.
در این میان اما هنوز یک سئوال والبته دغدغه اصلی باقی است. اینکه آیا ویزای شینگن عربی باعث رکود بیشتر بازار گردشگری ایران نخواهد شد؟ سئوالی که مؤمن زاده در پاسخ به آن به خبرنگار روزان می گوید: فکر نمی کنم هیچ کارشناسی چنین اعتقادی داشته باشد. من که به شخصه اصلاً این موضوع را قبول ندارم. همانطور که گفتم ایران به اندازه یک قاره پتانسیل گردشگری دارد. اتفاقا از منظری دیگر وقتی گردشگری به کشورهای عربی برود می تواند سری هم به ایران بزند و از مراکز گردشگری ما نیز دیدن کند. بنابراین به جای دامن زدن به این موارد باید تمرکزمان را روی توسعه زیر ساخت ها و فراهم کردن زمینه های مناسب برای حضور گردشگران خارجی کنیم.