نیلوفر مولایی: «شفافیت خوب است اما برای دیگران»، این حکایت خانه ملتی است که بر طبل شفافیت می کوبد اما وقتی نوبت به خودش می رسد، خط بطلان می کشد بر روی آن. مانند آنچه این روزها به کرات در مجلس دیده می شود؛ «بیانیه ها و نامه هایی با امضاهای ناشناس»
بر اساس ماده ۱۱۵ قانون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، پارلمانی ها می توانند در رابطه با مسائل مهم مملکتی و یا بین المللی و مناسبت های خاص بیانیه صادر کنند. اما یکی از اتفاقات عجیب و قابل تامل در مجلس، این است که هراز گاهی نامه یا بیانیه ای به اسم نمایندگان مجلس منتشر شده و اعلام می شود که مثلا ۱۲۰ نماینده یا ۲۰۰ نفر آن را امضا کردند ولی هیچ گاه مشخص نمی شود که این افراد چه کسانی هستند.
در واقع، تنظیم کنندگان این نامه ها که معمولا تعداد محدودی از سیاسیون مجلس هستند، از تعداد اندکی نماینده امضا می گیرند و سپس با «عدد دلخواه» آن را رسانه ای می کنند. پرس و جو ها از نمایندگان مجلس هم برای رسیدن به نام نمایندگان امضاکنندگان نامه ها نیز عموماً به در بسته می خورد و در نهایت نام چند نماینده بیشتر آشکار نمی شود. موضوعی که با توجه به شعار شفافیت نمایندگان محل سوال و ایراد است.
پارلمانی ها علیه FATF
از جدیدترین نامه های بدون امضای پارلمانی ها می تواند به نامه اخیر آنان خطاب رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد. ۲۴ دی ماه بود که علی خضریان، نماینده تهران، نامه ۱۲۰ نماینده به آملی لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را در اختیار رسانه ها قرار داد ولی در این نامه به اسامی امضاکنندگان اشاره نشده بود.
بر اساس این نامه، پذیرش FATF و CFT و عمل به تمامی درخواست های مطرح شده در برنامه اقدام توافق شده (Acction Plan) میان ایران و FATF، هیچ فایده‌ای برای ملت ایران نداشته و بر مشکلات تحریمی ملت ایران از قبیل کشف تمام راه های دورزدن تحریم ها و در نتیجه مسدود کردن آنها، افزوده و نیز برای امنیت کشور مشکلات گوناگونی را ایجاد خواهد کرد.
نامه نمایندگان علیه FATF زمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفت که رهبر انقلاب بنابر درخواست مسعود پزشکیان، مجوز بررسی مجدد این لوایح را در مجمع تشخیص صادر کردند.
از رئیسی تا قالیباف! تعیین تکلیف نمایندگان برای قوه مجریه
البته این اقدام تنها محدود به این مجلس نیست و مسبوق به سابقه است، یکی از مهم ترین نامه های بدون امضا در تاریخ ادوار مجلس، می توان به نامه مجلس یازدهمی ها خطاب به ابراهیم رئیسی اشاره کرد. در جریان در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و در حالی که دولت روحانی روزهای پایانی خود را می گذراند، ۲۲۰ نماینده در تاریخ ۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ طی نامه‌ای خطاب به ابراهیم رئیسی از او دعوت کردند که برای انتخابات ریاست جمهوری پا به عرصه رقابت ها بگذارد و پس از آن هم به گفته احمد علیرضابیگی، نماینده وقت تبریز؛ «حدود ۲۵۰ نماینده رئیس ستاد انتخاباتی رئیسی در شهرستان‌ها شدند.»
اتفاقی که بار دیگر، پس از درگذشت ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۳ تکرار شد و ۱۷۰ نماینده مجلس دست به قلم شدند و این بار با دعوت از قالیباف، خواهان ریاست جمهوری او شدند.
هر چند که نامزد مورد نظر مجلس دوازدهمی ها نتوانست رأی کافی برای رسیدن به کرسی ریاست جمهوری را وارد سبد قالیباف کند؛ اما چه در زمان رئیسی چه در زمان قالیباف بر این نکته تاکید می شد که نامه های نمایندگان برای دعوت از یک شخص برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری باعث خواهد شد که مجلس در حوزه نظارت دچار رودربایستی و تعارفات سیاسی شود. موضوعی که در زمان مجلس یازدهم نیز رخ داد اما گویی برای خانه ملتی ها درس عبرتی نشده بود.
از امضای نامه محارب تا تکذیب آن
۱۵ آبان بود ۱۴۰۱ که ۲۲۷ نفر از نمایندگان مجلس یازدهم در بیانیه‌ای با «محارب» خواندن معترضان (که آنها را اغتشاشگران و آشوب‌گران خوانده‌اند)، از قوه قضائیه خواستند حکم اعدام را در مورد آنان اجرا کند.
در بخشی از این بیانیه که توسط احمد امیرآبادی فراهانی قرائت شد، آمده بود: «ما نمایندگان این ملت از تمامی مسئولان کشور از جمله قوه قضاییه می‌خواهیم که هرچه سریع‌تر با محاربین، برخورد عبرت‌آموز کرده و حکم الهی را نسبت به محاربین در هر لباس و صنفی و نیز دستور حیات‌بخش قصاص را اجرا کنند تا به همگان ثابت شود که جان و مال و امنیت و ناموس مردم عزیزمان خط قرمز این نظام بوده و در این امر با هیچ‌کس مماشات نخواهد کرد.» خبری که به سرعت برق و باد در فضای مجازی دست به دست چرخید و باعث انتقادات فراوانی از نمایندگان شد.
انتقادات از نمایندگان آنقدر شدت یافت که هم پارلمانی ها تاکید کردند که پای این نامه را امضا نکردند و هم خبرگزاری تسنیم، ماهیت این نامه را جعلی خواند.
بازی سیاسی با تعداد امضا؟
این موارد تنها چند نمونه از نامه‌ها و بیانیه هایی هستند که همه امضاکنندگان هیچ زمان مشخص نشدند آنهم در شرایطی که پارلمانی ها شعار شفافیت ورد زبانشان است. در واقع انتشار این گونه بیانیه ها و نامه ها حکایت از بازی سیاسی و محفلی تعدادی از نمایندگان دارد که برای جلب توجه بیشتر، با دادن شاخ و برگ اضافه سعی در جلب توجه رسانه ها دارند تا بازی سیاسی خود را پیش ببرند.
هر چند که این بازی سیاسی در همه ادوار مجلس مسبوق السابقه بوده اما در دو مجلس یازدهم و دوازدهم به دفعات بیشتر تکرار شده و هرازگاهی شاهد آن هستیم که عده‌ای دم از فلان تعداد امضا زده و جریان سازی می کنند.
