«روزان»: بنا برگزارش های متعدد منتشر شده، سرطان به عنوان یکی از علل اصلی مرگ و مانع مهم امید به زندگی در سراسر جهان به سرعت در حال افزایش است. سال ۲۰۱۹ سرطان در ۱۱۲ از ۱۸۳ کشور جهان رتبه نخست یا دوم و در ۲۳ کشور نیزرتبه سوم یا چهارم علت مرگ زودرس ( قبل از ۷۰ سالگی) را داشته است. جمعیت جهان، هم رشد یافته و هم پیرتر شده است و این یعنی مواجهه بیشتر جمعیتها با یک بیماری.
آمار‌های رسمی و موجود نشان می‌دهد سالانه حدود۱۵۰هزار ابتلا به سرطان در ایران ثبت می‌شود، اما محمدرضا ظفرقندی همین دیروز عنوان کرده است «ما در حالی سالانه ۲۰۰ هزار ابتلا به سرطان داریم که پیش‌بینی می‌شود که در آینده سالانه ۴۰۰هزار مورد مبتلا به سرطان داشته باشیم.»
همچنین افزایش آمار سرطان در ایران طی سال های گذشته و پیش بینی افزایش برای سالهای آینده را متاثر از برقراری نظام ثبت سرطان که منجر به ثبت موارد بروز یافته با دقت بیشتر طی سالهای اخیر بوده و نیز رشد جمعیت و پیری جمعیت همانند بسیاری از نقاط جهان است و سهم ۱۴ درصدی تشدید و توسعه عوامل خطر در افزایش سرطانها طی سالهای آینده نیز بسیار با اهمیت است. طبق این آمار، موقعیت ایران در نقشه جهانی سرطان «ثبت سرطان سازمان بهداشت جهانی«GLOBOCAN» ، را در منطقه» خطر متوسط« از نظر میزان بروز موارد جدید سرطانها اعلام کرد.
شیب ابتلا به سرطان در ایران نگران‌کننده است. هرچند اگر میزان ابتلا فقط ملاک باشد، همچنان وضعیت ایران در میانه‌های جدول ابتلا قرار دارد، اما آنچه این مولفه را بی‌تاثیر می‌کند، روند پرشتاب ابتلا به سرطان در ایران است، آن‌قدر که حالا وزیر بهداشت و درمان از ابتلای حدودا دوبرابری به سرطان در سال آینده می‌گوید.
آمار‌های رسمی و موجود نشان می‌دهد سالانه حدود۱۵۰هزار ابتلا به سرطان در ایران ثبت می‌شود، اما محمدرضا ظفرقندی همین دیروز عنوان کرده است «ما در حالی سالانه ۲۰۰ هزار ابتلا به سرطان داریم که پیش‌بینی می‌شود که در آینده سالانه ۴۰۰هزار مورد مبتلا به سرطان داشته باشیم.»
نکته مهم در میانه حرف‌های وزیر بهداشت این است که او این روند پرشتاب را به سن امید به زندگی نسبت داده، به این معنا که هر چقدر طول عمر جامعه ایرانی بالاتر برود، این ابتلا هم نمود بیشتری دارد، اما آنچه در این میان غفلت شده، تغییرات سبک زندگی نسبت به گذشته است. همین حالا تهران در زیر چتری از آلاینده‌ها به‌سختی نفس می‌کشد و می‌دانیم یکی از دلایل مهم سونامی ابتلا به سرطان، همین آلودگی‌هاست. اگر با دست‌فرمان آماری بخواهیم به مسأله نگاه کنیم، وضعیت بدتر از آن است که در کلام هشدار وزیر بهداشت آمده است.
براساس گزارش های منتشر شده، موارد جدید بروز سرطان در سال گذشته میلادی، به ۱۹٫۳ میلیون مورد رسیده و پیش بینی می شود ۱۰ میلیون مورد از سرطانهای بروز یافته ، به مرگ منجر شده باشند.
بر همین مبنا، یک پنجم مردان و یک پنجم زنان جهان به سرطان مبتلا می شوند و از هر ۸ مرد و هر ۱۱ زن در جهان، یک نفر بر اثر ابتلا به یکی از ۳۶ نوع سرطان جان خود را از دست می دهد.
از سویی، سرطان به عنوان یکی از مهمترین بیماریهای غیر واگیر، از تهدیدهای اصلی سلامت بشریت بشمار می رود و در حال حاضر با ۱۶% بعد از بیماریهای قلبی و عروقی دومین علت مرگ و میر کشور می باشد.
در این میان، سهم مردان و زنان از ابتلا به سرطان به ترتیب ۵۲ و ۴۸ درصد موارد را به خود اختصاص می دهد به طوری که به ازای هر ۱۰ هزار نفر در مردان ۱۸۰نفر و در زنان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۶۰نفر در کشور به این بیماری مبتلا هستند. در استان گلستان این میزان در مردان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۹۵ و در زنان ۱۷۳ نفر می باشد.
همچنین، شایعترین سرطانها در مردان استان به ترتیب معده ، ریه ، کولورکتال ، پروستات،مری و شایعترین سرطانها در زنان استان پستان ، کولورکتال معده ، مری و ریه می باشد. ضمن آنکه شایعترین علل مرگ ناشی از سرطان در کشور عبارتند از سرطانهای: ریه (۱،۷۶ میلیون مرگ)، کولورکتال (۸۶۲۰۰۰ مرگ و میر)، معده (۷۸۳ هزار مرگ)، کبد (۷۸۲۰۰۰ مرگ و میر)، پستان (۶۲۷۰۰۰ مرگ و میر)در استان گلستان ۱۲۶۷ نفر طی سال ۱۴۰۰ بر اثر سرطان فوت کردند و شایعترین سرطانهای منجر به فوت در استان به ترتیب سرطان معده، سرطان ریه ، سرطان کبد و مجاری صفراوی ، سرطان پستان، سرطان کولون ، سرطان پروستات ، سرطان مری و… می باشد.
اولین عامل مرگ زودرس در ایران
براساس اعلام وزارت بهداشت۳۴ هزار مرگ از مجموع ۱۲۲ هزار مرگ سالانه زودرس (زیر ۷۰ سال) و ۱۱ هزار مرگ از مجموع ۸۵ هزارمرگ خیلی زودرس ( زیر۵۰ سال ) سالانه در ایران ناشی از سرطانهاست و نزدیک به ۲۵۰ هزار ایرانی در حال حاضر با سرطان زندگی می کنند ، این در حالیست که نزدیک به بیش از ۴۰ درصد از سرطانها قابل معالجه و ۸۰ درصد قابل پیشگیری هستند.
،تأثیر اقتصادی سرطان قابل توجه و در حال افزایش است. سرطان یکی از پر هزینه ترین بیماریها می باشد و برآورد می شود سالانه ۴ هزار میلیارد تومان صرف هزینه های مرتبط با سرطان گردد.
به همین دلیل دو سوم بیماران مبتلا به سرطان گرفتار هزینه های کمرشکن سرطان می شوند اگر پیشگیری نشود، هزینه داروهای جدید سازمان های بیمه گر را ورشکسته می کنند (۱۷۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۷) و هر چه دیرتر تشخیص داده شود گران تر است.
به اعتقاد کارشناسان، حدود یک سوم مرگ و میر ناشی از سرطان به علت ۵ خطر عمده رفتاری و رژیم غذایی است: شاخص توده بدنی بالا، مصرف میوه و سبزی کم، عدم فعالیت فیزیکی، مصرف دخانیات و مصرف الکل.
استفاده از دخانیات مهمترین عامل خطر برای سرطان است و باعث نزدیک به ۲۲٪ مرگ و میر های ناشی از سرطان است.
عوامل خطرناک دیگر که منجر به سرطان می گردند شامل مصرف آب آشامیدنی غیربهداشتی، استفاده از سوختهای فسیلی در فضاهای بسته، آلودگی هوا، عفونتها شامل عفونتهای جنسی، هپاتیت ها و سایرعفونت های سرطانزا و …
۱۰ سال پایینتر از دیگر کشورهاس
رئیس مرکز تحقیقات سرطان ایران گفت: سن ابتلا به سرطان در ایران ۱۰ سال پایینتر از دیگر کشورهاست و برای دوری ازسرطان، باید به عوامل محیطی توجه کنیم.
همین ماه گذشته محمداسماعیل اکبری، رئیس مرکز تحقیقات سرطان ایران گفت: «سن ابتلا به سرطان درایران ۱۰سال پایین‌ترازدیگر کشورهاست وبرای دوری ازسرطان، باید به عوامل محیطی که بیشترین سهم را در ایجاد بیماری دارند، توجه کرد.» آمار‌های منفی دیگری هم هستند که در ابتلا به این بیماری نقش مهمی را ایفا می‌کنند. به عنوان مثال حدود ۷۰ درصد جمعیت ایران دچار اضافه‌وزن یا چاقی هستند که شامل ۴۷درصد اضافه‌وزن و۲۳درصد چاقی می‌شودوتقریبا۹۰ درصد ایرانیان فعالیت بدنی کافی ندارند. این شامل کودکان و نوجوانان نیز می‌شود که دچار فعالیت‌های فیزیکی ناکافی هستند و مهم‌تر این‌که «یک‌سوم سرطانها با چاقی در ارتباط است.»
این آمار‌ها را به رشد مصرف دخانیات در ایران اضافه کنید. میزان مصرف دخانیات در کشور از ۱۴ به ۱۷ درصد و در زنان نیز از ۴ به ۶ درصد رسیده است. البته می‌دانیم مصرف هر نوع دخانیات، تاثیر ۲۰ درصدی در ابتلا به سرطان دارد. آنچه در این میان مهم است، تغییر سیاست‌های نظام سلامت در این زمینه است، چیزی که حالا کارشناسان حوزه بهداشت نزدیک به یک دهه است که درباره آن هشدار می‌دهند. این‌که باید نظام سلامت از محوریت درمان خارج شود و به سمت پیشگیری برود. تصمیمی که یک عزم حاکمیتی می‌طلبد، اما ارزش آن به اندازه جان عزیز نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر در سال است.
