گروه سیاسی- در حالی که تنش بین ایران و آمریکا هر لحظه شکل تازهای به خودش میگیرد روزنامه اصلاحطلب شرق مدعی شد که محمدجواد ظریف احتمالا جزو تیم مذاکره کننده ایران با آمریکا در عمان خواهد بود. اما یک روز پس از این ادعا وزیر خارجه پیشین با رد ادعاهای مطرح شده در فضای مجازی و رسانهای کشور تاکید کرد که بنده حتی نامه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و پاسخ ایران به او را ندیده و از محتوای آن خبری جز آنچه در رسانهها آمده ندارم. ظریف، در پاسخ به شایعات متفاوت مطرح شده درباره حضور او در روندهای جاری در حوزه سیاست خارجی کشور گفت: این شایعات بیشتر به شوخی سیزده شبیه است که از قبل شروع شده و هنوز ادامه دارد.
در سوی دیگر ماجرا گمانه زنی ها درباره احتمال مذاکره بین دو کشور ادامه دارد. «امیرعلی ابوالفتح» در گفتوگو با ایسنا در ارتباط با موضوع مذاکره میان ایران و آمریکا و پاسخ ایران به نامه «دونالد ترامپ» و همچنین تاکید رئیسجمهور آمریکا مبنی بر انجام مذاکره مستقیم بین تهران و واشنگتن اظهار کرد: این دولت ترامپ بود که از مذاکرات مستقیم با ایران با خروج از برجام خارج شد و در اواخر دولت بایدن نیز مذاکرات غیر مستقیم بین ایران و آمریکا متوقف شد.
این کارشناس مسائل آمریکا، با اشاره به نامه ترامپ به ایران و تاکید او برای مذاکره با تهران گفت: ایران جواب نامه ترامپ را داد و ترامپ نیز اخیرا مدعی شد که ایران آماده برای انجام مذاکرات مستقیم است و در واقع این حرف را از زبان ایران مطرح کرد.
ابوالفتح با تاکید بر اینکه «آمریکا میخواهد مذاکرات مستقیم با ایران داشته باشد؛ چرا که معتقد است مذاکرات غیر مستقیم زمانبر است»، خاطرنشان کرد: بر اساس آنچه که رسانهها اعلام کردهاند ترامپ یک فرصت ۲ ماهه در ارتباط با موضوع ایران مشخص کرده و در همین چارچوب آنها مصر هستند که مذاکرات به هر شکلی برگزار شود.
ابوالفتح با بیان اینکه «ایران در حال حاضر بر روی مذاکره غیر مستقیم تاکید دارد و هنوز مشخص نیست که آیا مذاکره مستقیم انجام خواهد داد یا نه و این قضیه در ابهام است»، گفت : بر اساس آنچه که ترامپ ادعا کرده مذاکرات غیر مستقیم بین ایران و آمریکا شروع شده است.
این کارشناس مسائل آمریکا خاطرنشان کرد: امکان رسیدن به توافق وجود دارد؛ اگر یادداشت اجرایی ترامپ ملاک نباشد و در واقع آمریکاییها در مذاکرات به دنبال سقف خواستههای خود نباشند و از برخی از خواستههای خود عدول کنند؛ چرا که ایران مسائل دفاعی و موشکی را خط قرمز خود اعلام کرده است.
ابوالفتح با تاکید بر اینکه «اگر ملاک آمریکاییها برای مذاکره آن چیزی باشد که در یادداشت اجرایی ترامپ آمده، کار سخت خواهد بود و جایی برای مانور وجود ندارد»، گفت: تا زمانی که مذاکرات چه به صورت مستقیم و چه غیر مستقیم شروع نشود مشخص نخواهد بود که دقیقاً خواستههای آمریکاییها چیست و چگونه میتوان در مورد این مسائل گفتوگو کرد و یا مانور داد.
این در حالی است که لارنس نورمن، خبرنگار وال استریت ژورنال روز دوشنبه نوشت: ایران تاکنون بر موضع خود پافشاری کرده است و می گوید «گفتوگوهای غیرمستقیم» تنها گزینه ممکن است. ترامپ اما خواستار گفتوگوهای مستقیم است. پس به بنبست کامل خوردیم؟ به نظر من نه.
در ادامه این مطلب امده است: آنچه در ادامه می آید، سناریوی بسیار محتملی است که ممکن است اوضاع را حل کند. تأکید میکنم که این تنها یک حدس است و بر اساس اطلاعات نیست.
ایران و ایالات متحده جلسهای را در عمان ترتیب میدهند، که ایران میگوید توسط عمانیها واسطهگری خواهد شد و نه به طور مستقیم.
دولت ترامپ از بحث درباره فرمت جلسه امتناع میکند. جلسهای دو روزه برگزار میشود، فرضاً. جلسه ابتدا در قالب مذاکرات غیرمستقیم با دولت بایدن شروع میشود.
در روز دوم، ایران به رسانهها گزارش میدهد که گفتوگوها سازنده بوده و طرف آمریکایی علاقه واقعی به مذاکرات نشان داده است. در شب دوم، عمانیها بهطور تصادفی ایران و آمریکاییها را به مدت نیم ساعت در یک اتاق میآورند و گفتوگوی کوتاهی به صورت مستقیم انجام میشود.
این سپس صحنه را برای ترامپ فراهم میکند تا بگوید آمریکا گفتوگوهای مستقیم داشته و ایران بگوید که مذاکرات واقعی در عمان غیرمستقیم بوده است. اما برخی خوشوبشهای مقدماتی وجود داشته است. یخ شکسته شده است. این امر راه را برای گفتوگوهای مستقیم در دور دوم باز میکند.
دوباره تأکید میکنم که این صرفاً حدس و گمان است و بر اساس منابع نیست. اما با توجه به این که نزدیک به ۱۵ سال است این مسائل را پیگیری میکنم، این نوع فریبکاری دیپلماتیک است که نه چندان نادر اتفاق میافتد. و به هر دو طرف این امکان را میدهد که آبرویشان را حفظ کنند و راه را برای مذاکرات واقعی درباره مسائل خلیج فارس باز میکند.