مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در بیانیهای خبر داد که هیئتی از مجلس نمایندگان آمریکا ممکن است ماه مه به تایوان سفر کنند. این اطلاعیه واکنش تند پکن را در پی داشت.
مایک جانسون گفت که روسای کمیتههای مربوطه مجلس نمایندگان آمریکا پس از تحلیف «لای چینگ ته» رئیس جمهور منتخب تایوان در ماه مه به تایوان سفر خواهند کرد.
در همین رابطه لیو پنگیو، سخنگوی سفارت چین در واشنگتن به خبرگزاری تاس گفت:« چین به شدت مخالف سفر هیئتهای کنگره آمریکا به تایوان و هرگونه ارتباط رسمی میان مقامات آمریکایی و مقامات این جزیره خودمختار است. تایوان بخشی جداییناپذیر از چین است. چین قاطعانه مخالف هرگونه تماس رسمی ایالات متحده با منطقه تایوان است و از واشنگتن میخواهد تا اصل چین واحد را رعایت کند».
پیروزی مخالفان چین در انتخابات تایوان
انتخابات ریاست جمهوری اخیر در تایوان در حالی برگزار شد که لای چینگ ته، نامزد حزب حاکم دموکراتیک پیشرو تایوان که مخالف پیوستن به چین و موافق استقلال تایوان است، در این انتخابات پیروز شد. لای ۶۴ ساله پیشتر در مورد رابطه تایوان با چین تاکید کرده که می خواهد با پکن برای حفظ صلح و ثبات در منطقه همکاری کند اما در عین حال وی متعهد شده است که در برابر تجاوزات چین خم نمی شود. وی در این مورد گفته است: «ما مصمم هستیم تایوان را در برابر تهدیدات و ارعاب مداوم چین حفظ کنیم». طبق گزارش کمیسیون مرکزی انتخابات تایوان، او ۴۰.۰۵ درصد آرا را به دست آورد.
پکن قبلاً لای را جدایی طلب خطرناک خوانده بود. وزارت خارجه تایوان پس از اینکه اکثریت رای دهندگان به لای رأی دادند، از پکن خواست که نتیجه را بپذیرد. در بیانیه این وزارت خانه آمده است: «وزارت امور خارجه از مقامات پکن میخواهد به نتایج انتخابات احترام بگذارند، با واقعیت روبرو شوند و از سرکوب تایوان دست بکشند تا تعاملات مثبت بین تنگهای به مسیر درست بازگردد».
با این حال، پکن گفت که پیروزی لای از روند اجتناب ناپذیر اتحاد مجدد چین جلوگیری نمی کند. چین همچنین بیانیه تبریک آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده به دلیل پیروزی لای را محکوم کرد و آن را یک “سیگنال جدی نادرست” خواند. وزارت امور خارجه چین اعلام کرد: «چین همواره با هرگونه تبادل رسمی بین ایالات متحده و تایوان قاطعانه مخالف است و به طور جدی مخالفت خود را با دخالت ایالات متحده در امور تایوان به هر شکل و به هر بهانه ای ابراز می کند».
ماجرای تایوان چیست؟
بعد از جنگ جهانی دوم تایوان بخشی از کشور چین بود. در سال ۱۹۵۰ دولت کومینتانگ بعد از پایان جنگهای داخلی چین و تأسیس جمهوری خلق چین به تایوان مهاجرت کرد و تایوان به «چین آزاد» و متحد آمریکا تبدیل شد. در آن زمان کشورهای غربی و سازمان ملل متحد تایوان را به عنوان دولت مشروع چین می شناختند تا اینکه این دولت در سال ۱۹۷۱ از سازمان ملل اخراج و کرسی این کشور به دولت جمهوری خلق چین واگذار شد. از آن تاریخ تایوان خود را دولتی مستقل؛ اما چین آن را یکی از استانهای خود میداند.
دولت آمریکا از سال ۱۹۷۹ در قبال تایوان سیاست “چین واحد” را در پیش گرفت. بر اساس این سیاست آمریکا جمهوری خلق چین را به عنوان دولت قانونی چین می شناسد و با آن روابط رسمی دارد؛ همچنین تایوان را بخشی از چین می داند اما خواهان حفظ وضع موجود و جلوگیری از الحاق تایوان به خاک چین است.
تحریکات آمریکا
طی چند سال گذشته آمریکا مجموعه اقداماتی را انجام داده است که باعث تحریک چین در ارتباط با تایوان شده و در نتیجه تعداد مانورهای نظامی این کشور در آبهای اطراف تایوان را افزایش داده است. پکن که تایوان را بخشی از خاک چین میداند با هر اقدامی که به تایوان وجهه یک کشور مستقل بدهد به شدت مخالف است به همین دلیل از نظر پکن دیدارهای مقامات بلندپایه کشورهای دیگر از جمله آمریکا با مقامات تایوان بهنوعی مشروعیت دادن به تایوان بهعنوان یک کشور مستقل است. اما آمریکا بخصوص در طی چند سال گذشته بارها از این خط قرمز پکن عبور کرده است. درست به همین دلیل است که شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، در آخرین دیدار خود با بایدن در سانفرانسیسکو در ماه نوامبر به وی هشدار داد که تایوان مهم ترین و خطرناک ترین موضوع در روابط پرشتاب بین ایالات متحده و چین است.
نانسی پلوسی رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا در سال ۲۰۲۲ به تایوان سفر کرد. پکن در برابر این اقدام به شدت موضعگیری و مانوری بی سابقه را در آب های اطراف تایوان آغاز کرد. سال بعد تسای اینگ ون رئیس جمهور تایوان به آمریکا سفر و با کوین مک کارتی رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا در کالیفرنیا دیدار کرد. برآیند این دیدار هم آغاز مانوری سه روزه با نام «شمشیر بران متحد» در اطراف تایوان بود.
چقدر خطر حمله چین به تایوان جدی است؟
چین در طول سه سال گذشته مانورهای نظامی متعددی در آب های اطراف تایوان انجام داده است. این طور به نظر می رسد که هدف چین از این مانورها تنها چنگ و دندان نشان دادن به آمریکا باشد که در طی سال های اخیر مدام خطوط قرمز چین در مورد تایوان را زیر گذاشته است. چین به خوبی می داند که در صورت حمله به تایوان ممکن است یک حرکت استقلال طلبانه جدی در تایوان شکل بگیرد و تایوان برای همیشه به طور رسمی از چین جدا شود به همین دلیل پکن در مورد حمله به این جزیره بسیار محتاطانه عمل خواهد کرد. علاوه بر این چین به خوبی می داند که در صورت هرگونه یورش نظامی به تایوان با آمریکا و متحدان منطقه ای آن از جمله ژاپن و کره جنوبی هم باید روبرو شود و این چیزی نیست که چین اینک به دنبال آن باشد.