کارولین برتوزی یکی از برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۲ در مصاحبهای تلفنی با آدام اسمیت، مدیر رسانهای آکادمی نوبل میگوید که نمیتواند از فکر کردن به همه زنانی که قبل از او بودهاند و فرصتی برای شناخته شدن نصیب آنها نشده دست بکشد. با این حال نگاه او به آینده روشن است و تصریح میکند: من در مورد گسترش علم و فرهنگ آن بسیار خوشبین هستم.
به گزارش ایسنا و به نقل از وبسایت رسمی جایزه نوبل، این تماس تلفنی بلافاصله پس از اعلام عمومی جایزه نوبل شیمی برقرار شد، درست پیش از آن که جهان به سمت خانه او در کالیفرنیا سرازیر شود. برتوزی هشتمین زنی است که موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شده است.
کارولین برتوزی: کارولین هستم.
آدام اسمیت: سلام. آدام اسمیت هستم، از وبسایت “نوبل” تماس میگیرم.
برتوزی: سلام، حال شما چطور است؟
اسمیت: خوبم.
برتوزی: به من گفته شده بود که شما تماس خواهید گرفت، که عالی است زیرا تلفن من به طور مدوام در حال زنگ خوردن بود که فکر میکنم از سوی سوئدیها یعنی اهل رسانه بوده باشد.
اسمت: من فکر میکنم رسانههای جهان خیلی زود با شما تماس خواهند گرفت.
برتوزی: گمان میکنم همین طور باشد.
اسمیت: روزتان از صبح تا به این لحظه چگونه بوده است؟
برتوزی: دیوانه کننده است. میدانید. دو ساعت نشده بود که خوابیده بودم که ناگهان با صدای زنگ تلفن بیدار شدم، و به این فکر کردم که “شوخی میکنید؟ ”
اسمت: آیا هنوز تنها هستید یا خانهی شما توسط مطبوعات مورد هجوم قرار گرفته؟
برتوزی: نه، اینجا کاملا ساکت است. تاریک و ساکت و میدانید امیدوارم که آنها خیلی زود من را پیدا نکنند.
اسمت: خوب است. شاید شما باید پنهان شوید زیرا چند روز آینده قرار است …
برتوزی: خب، بله.
اسمیت: این …شرایط بسیار هیجان انگیز است، منظورم این است که …
برتوزی: بله
برتوزی: چه احساسی در مورد گرفتن این جایزه دارید؟
برتوزی: خب من هنوز هم شوکهام، اما برای من واقعاً هیجان انگیز است که در آن فهرست باشم، در همان فهرستی که بری شارپلس(Barry Sharpless) و مورتن مدال(Morten Meldal) در آن قرار دارند. این دو نفر قهرمانان من در شیمی هستند. فعالیتهای بری شارپلس، از زمانی که یک دانشجوی فارغ التحصیل شده بودم، من را مسحور میکرد. و من صحبتهای او را در دانشگاه برکلی شنیدم در اواخر دهه ۱۹۸۰ یا اوایل دهه ۹۰ و فعالیتهای مورتن مدال را زمانی که از مدرسه فارغ التحصیل شدم مطالعه میکردم زیرا او کارهای زیادی را در مورد سنتز گلییکوپپتید انجام داده است، پیش از انتشار مقاله منحصربهفردش در مورد “شیمی کلیک”. بنابراین اینها افرادی هستند که من سالهاست از آنها میآموزم. بودن در میان آنها یک افتخار بزرگ برای من است.
اسمیت: شما شخص مبتکری هستید. شیمی بیواورتوگونال(Biorthogonal) را در سال ۲۰۰۳ معرفی و چندین شرکت راهاندازی کردهاید، و به نظر میرسد انرژی زیادی برای طی کردن مسیرهای جدید دارید. چه چیزی این اشتیاق را به شما میدهد؟
برتوزی: خب میدانید من عاشق شیمی آلی و مجذوب زیستشناسی هستم. مانند همه، من کسانی در میان اعضای خانواده و دوستان نزدیکم دارم که از بیماریهایی رنج میبرند که قابل درمان نیستند. بنابراین همیشه امید داشتم که به عنوان یک دانشمند بتوانم برای کمک به آنها کارهایی که ممکن است به نفع سلامت انسان باشد، انجام دهم. کارهایی که چه کوتاهمدت و چه در دراز مدت، یا حتی نه لزوما در طول عمر من به نتیجه برسند، این همیشه هدف من بود. و من به تدریس و کار با افرادی که این اشتیاق را با من شریک میشوند، علاقه دارم.
اسمیت: و در مورد شیمی چطور؟ گاهی از آن در مطبوعات انتقاد میشود.
برتوزی: نباید اینطور باشد. منظور من این است که شیمی علم مرکزی است. این یک حوزه هیجان انگیز در علم برای افرادی است که میخواهند در زیستشناسی و پزشکی و مواد و آب و هوا و پایداری تأثیر بگذارند. شیمی برای همهی این موارد بسیار اهمیت دارد. وقتی جهان به مشکل بر میخورد، شیمی ناجی است. و همهگیری کووید-۱۹ یک نمونه عالی از آن است. بنابراین من فکر میکنم بتوانم تصویر عمومی هیجان انگیزتر و مثبتتری از شیمی ایجاد کنم.
اسمیت: بسیار عالی… این یک تصویر فوق العاده از شیمی است. ابرقهرمانی که به نجات ما میآید.
برتوزی: بله، درست است.
اسمیت: و البته مردم به این حقیقت توجه خواهند داشت که شما هشتمین زنی هستید که جایزه نوبل شیمی دریافت کردهاید. چگونه اینطور میشود؟
برتوزی: این موضوع قطعاً بر اهمیت این رخداد میافزاید. من در محیطهایی بودهام که یک زن جایزهای کسب کرده و اولین زنی بوده است که آن جایزه را میگرفته، یا تعداد بسیار کمی از زنان دیگر موفق به دریافت آن شده بودند، و من نمیتوانم از فکر کردن به تمام زنانی که پیش از من بودهاند دست بکشم، کسانی که کارهای دیدنی و مهمی انجام دادهاند، به همان اندازه مهم که من انجام دادم، اما فرصتی برای شناخته شدن نداشتهاند. من عاشق این هستم که اعداد افزایش پیدا کنند. ای کاش این ارقام به طور گستردهتری افزایش مییافتند. من فکر میکنم این حقیقت که آنها در حال افزایش هستند بسیار خوب است. من برخی از زنان دیگر را میشناسم که با جوایز نوبل شناخته شدهاند، و من مطمئنم که در آینده افراد بیشتری وجود خواهند داشت. منظور من این است که زنان دانشمند شگفتانگیز زیادی وجود دارند. و فکر میکنم ما از آنها بیشتر و بیشتر خواهیم دید.
اسمیت: اما پیشرفت کمی کند است. منظور من این است که شما خودتان را، همانطور که قبلاً گفتید، در محیطهای مردانه شناختید. آیا توصیهای برای کسانی که میخواهند پیشرفت کنند دارید؟
برتوزی: من در مورد گسترش علم و فرهنگ آن بسیار خوشبین هستم. یک لحظه صبر کنید، کسی پشت درب ورودی خانه من آمده و زنگ میزند. و بنابراین، من فکر میکنم همه چیز خیلی بهتر به نظر میرسد و اکنون تعداد زیادی از زنان شناخته شده وجود دارند. برتوزی در پاسخ به فردی که زنگ درب خانه او را زده بود: سلام، آیا شما اهل رسانه هستید؟
خبرنگار: بله.
برتوزی: بفرمایید داخل. من با یکی از آقایان بنیاد نوبل در حال مصاحبه تلفنی هستم. برتوزی به اسمیت: معذرت میخواهم، خبرنگار رسانه استنفورد به اینجا آمده است.
اسمیت: من خوش شانس بودم که پیش از رسیدن آنها با شما ارتباط برقرار کردم.
برتوزی: بنابراین آدام، آیا چیزی برای افزودن وجود دارد؟ از آنجا که من احتمالاً نمیتوانم تمام آنچه شما میگویید را به خاطر بسپارم، بنابراین …
اسمیت: شما می توانید استراحت کنید، و فقط از این لحظات لذت ببرید. نمایش پیش روی شما آغاز میشود.
برتوزی: بله در حال آغاز شدن است، صندوق ایمیلهای من همین حالا پر شده است.
اسمیت: در واقع سرگرم کننده است از روز شگفت انگیز خود لذت ببرید.
برتوزی: خیلی ممنون
اسمیت: از صحبت با شما لذت بردم. خدانگهدار
برتوزی: خداحافظ
انتهای پیام