روزان: با وجود گذشت حدود یک ماه از زمانییکه ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران در جلسه عانی آن اعلام کرد که ۳۰ اثر از موزه امام علی با قیمت بالای ۳۰ میلیارد،خارج شده و برگردانده نشده‌اند، هنوز شهرداری نتوانسته پاسخ دقیق و قانع کننده و مستدلی در مورد سرنوشت این تابلوهای نفیس ارائه دهد.
امانی در ۲۵ شهریورماه به این موضوع پرداخت و طبق بند ۸ ماده ۸۰ قانون اختیارات و وظایف شورا و شهرداری- که درباره وظیفه شورای اسلامی شهر در نظارت بر اداره و حفظ دارایی‌های شهرداری‌هاست- خواستار پیگیری موضوع در شورا و ارائه توضیح از جانب شهرداری شد..
کم و کیف یک پرونده هنری جنجالی
بنابر اطلاعات سایت «World art Dubai»، تعداد ۱۴ اثر از ۳۰ اثر ارزشمند هنرمندان ایرانی که از موزه امام علی خارج شدند، در کشور امارات و شهر «دوبی» فروخته شده‌اند و از ۱۶ اثر دیگر خبری نیست.
گفته می شود، پنج اثر از «عنایت‌الله نظری‌نوری»، چهار اثر از «علی‌اکبر صادقی»، دو اثر از «هانیبال الخاص»، «رضا هدایت» و «رضوان صادق‌زاده» و یک اثر از «آیدین آغداشلو»، «محمود جوادی‌پور»، «حسین محجوبی»، «صادق تبریزی»، «احمد خلیلی‌فرد»، «خسرو خسروی»، «آنه محمد‌تاتاری»، «حبیب توحیدی»، «مهدی حسینی»، «احمد وکیلی»، «علی ذاکری»، «طاهر شیخ‌الحکما»، «علی شیرازی»، «نعمت لاله‌ای» و «بابک خدابنده» از موزه امام علی خارج شده و سر از دوبی درآورده‌اند.
نگاهی کوتاه به این نام‌ها نشان می‌دهد، آنچه از موزه خارج شده، ارزش مادی و معنوی بسیاری دارد اما با توجه به اینکه اغلب آثار تابلوهایی کوچک بوده‌اند، قیمت‌های میلیونی داشتند و اگر آنچه آقای امانی درباره ارزش مادی برخی از این آثار اعلام کردهف درست باشد و خطایی نداشته باشد، نشان می‌دهد که چه آثار ارزشمندی به لحاظ هنری و مالی از دست رفته‌اند.
کدام شرکت؟!
سال ۱۴۰۱، اتفاق دیگری هم می‌افتد، ناگهان دو موسسه فرهنگی و هنری دیگری متولد می‌شوند، مدیرعامل هر دو یکی است. هیچ اطلاعاتی از موسسه فرهنگی و هنری ماهستان موجود نیست و نمی‌دانیم چه پیشینه‌ای دارد.
جستجو در فضای مجازی حکایت از آن دارد که ، موسسه فرهنگی و هنری نام تا چندی پیش مشغول تهیه پازل از آثار نقاش‌های معاصر ایران و مجموعه‌های لذت رنگ‌آمیزی نقاشی قهوه‌خانه‌ای برای آشنایی مردم با هنر بوده اما دو سال بعد ۳۰ اثر موزه‌ی امام علی را به بهانه برگزاری نمایشگاه تحویل می‌گیرد تا با عنوان آن یکی موسسه یعنی ماهستان به بهانه برگزاری نمایشگاه از کشور خارج کند.
واکنش‌ها به اخبار و گزارش‌های منتشرشده در خصوص ناپدید شدن و فروش تابلوهای فاخر و ارزشمند موزه امام علی شهرداری تهران ادامه دارد؛ بنابر اطلاعات سایت «World art Dubai»، تعداد ۱۴ اثر از ۳۰ اثر ارزشمند هنرمندان ایرانی که از موزه امام علی خارج شده، در کشور امارات و شهر «دوبی» فروخته شده‌اند و از ۱۶ اثر دیگر خبری نیست!آن‌طور که سایت «World art Dubai» منتشر کرده است، ۱۴ تابلو و اثر فاخر هنرمندان ایرانی متاسفانه فروخته شده‌اند، اما ۱۶ اثر دیگر هنوز فروخته نشده‌اند. اما کجا هستند؟ و در دست چه کسی هستند؟!
سعید صدرائیان، عضو هیات مدیره سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران پیرامون اخبار منتشرشده در رابطه با مفقود یا فروخته شدن ۳۰ تابلوی موزه امام علی شهرداری تهران اظهار کرد: «این آثار جمعا ارزش‌شان به ۳ میلیارد تومان هم نمی‌رسد، چه برسد به ۳۰ میلیارد تومانی که نقل شده است.»
به گفته او، برخی از این آثار برای همایش‌ها، دعوت‌نامه‌ها و… از هنرمندان خریداری می‌شده که به عنوان جلد دعوتنامه، پوستر و کارت دعوت استفاده شده و بسیاری موارد مشابه. این امر موجب شده که سازمان فرهنگی و هنری انباشتی از آثار ذی قیمت داشته باشد. البته برخی از این آثار به جهت بازاری شدن طراح ارزش خود را از دست داده‌اند.
صدرائیان با اشاره به اینکه در رابطه با قیمت برخی از آثار اغراق می‌شود، ابراز داشت: «ارزش این آثار جمعا به ۳ میلیارد تومان هم نمی‌رسد؛ چه برسد به ۳۰ میلیارد تومانی که نقل شده است.»
عضو هیات مدیره سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تاکید کرد: «مدل نگهداری موزه‌ها و مدل آثار هنری ما صحیح و فنی نیست و سیستم اطفای حریق، خنک‌کننده و نگهداری فیزیکی درستی نداریم که برای حل این مسائل در هیئت مدیره جلسه برگزار شد و پیشنهادی ارائه شد که من با صراحت موافق این پیشنهاد بودم. پیشنهاد مبنی بر این بود که ما با فروش برخی از این آثار و از محل سود حاصل از فروش (تمام سود این آثار به مدیریت تجسمی معاونت هنری باز می‌گردد) چالش‌های موجود را رفع کنیم، ازجمله رسیدگی و بهسازی آثار هنری، ترمیم ضعف کلکسیون آثار و خرید آثار خاصی که در سازمان نداریم.»
وی اظهار داشت: «در جریان این بررسی‌ها نزدیک به ۲۰۰ اثر شناسایی شدند که به دلایل مختلف، اصطلاحا ارزش بازاری دارند، در مرحله دوم بررسی‌ها هم آثاری که این ایده برای آن‌ها مطرح بود، اما دارای ارزش معنوی بودند را کنار گذاشتیم.»
صدرائیان درباره علت خروج این آثار از موزه امام علی (ع)، گفت: «بنا شد این آثار از موزه امام علی به یکی از موسسات سازمان با مشارکت یکی از موسسات حوزه هنری که آن شرکت مسئولیت فروش این آثار را بر عهده دارد منتقل شود و با سود منطقی پس از قیمت کارشناسی، تمام پول تبدیل به اثر شده یا تبدیل به اثری شود که خلاء‌ها را پوشش دهد و یا در نهایت صرف رسیدگی به گنجینه امام علی (ع) شود.»
صدرائیان در ادامه درباره علت تاخیر در فروش آثار تاکید کرد: «شرکت مزبور بیان می‌کند برای اینکه فرآیند درستی را تعریف کنم، نیاز است یک سال این آثار در اختیار من باشد و نمایشگاه‌های مداوم برگزار کنم و آثار را در آن به نمایش بگذارم تا بتوانم به فروش برسانم.»
هدیه می دادید بهتر بود!
این سخنان اما واکنش هایی از سوی برخی از اعضای شورای شهر همراه بود. در همین رابطه سوده نجفی عضو شورای شهر تهران در پاسخ به این سوال که آیا موضوعات مطرح شده در صحن شورا از سوی رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران قانع کننده بوده است یا خیر و توانسته ابهاماتی که درخصوص آثار مطرح شده بود، را برطرف کند، گفت: سوالاتی که بنده روز گذشته از رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران داشتم بر سه محور بود، چرا که بر اساس مصوبه هیئت وزیران، حق قانونی فروش این تابلوها، حتی به قیمت ۴۰ یا ۸۰ میلیون تومان یا معادل دلاری آن را نداشتند.
وی درباره بررسی مستندات این موضوع از سوی اعضای شورا گفت: هنوز مستنداتی که لازم است را بررسی نکرده‌ام چراکه هنوز به دست من نرسیده است؛ به‌ویژه مستنداتی که نشان‌دهنده تعداد هیئت امنا یا هیئت مدیره است که باید این مصوبه را امضاء می‌کردند.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ به اینکه موضوعات مطرح شده از سوی آقای باقری قانع کننده بوده است یا خیر گفت: در مجموع من از پاسخ آقای باقری به سوالاتم که در صحن شورا مطرح کردم قانع نشدم.
نجفی تاکید کرد: به نظرم اگر این آثار را برای اینکه به عنوان یک اثر هنری ایرانی در جایی به نمایش بگذارند، به صورت هدیه اهدا می‌کردند بسیار بهتر از این بود که بخواهند به مبلغ ۴۰ میلیون تومان که پول یک گوشی موبایل هم نیست، بفروش برسانند و من در مجموع از پاسخ‌های داده شده از سوی رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران قانع نشدم.
ادامه پیگیری ها در شورا
مهدی چمران بعد از توضیحات سازمان فرهنگی هنری شهرداری، خرید و فروش تابلوها در موزه‌های دنیا را یک امر مرسوم دانست و گفت: این کار طبق قراردادها در همه جای دنیا انجام می‌شود. با این حال، از رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران خواسته‌ایم در صحن شورا حضور یابد و توضیحات لازم را ارائه کند.
ناصر امانی عضوی که به جد پیگیر ماجراست نیز در واکنش به اظهارات شهرداری گفت: همانطور که در تذکرم عرض کردم از بیرون از شهرداری تهران به ما اطلاع دادند که ۳۰ عدد تابلو از موزه امام علی (ع) به امانت گرفته شده است. امانت هم یعنی باید برگردنداه شود این آثار با دستور شفاهی از بالا در سه صورتجلسه ده تا ده تا خارج شده و قرار بوده به موزه بازگردانده شود.
وی ادامه داد: بعد از این تاریخ یک تفاهم نامه سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با آن موسسه منعقد کرده و در آنجا ضمن اینکه تاکید شده است این آثار به صورت امانی تحویل این موسسه می شود آمده است که یک هیات کارشناسی مرکب از سه منتخب از سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و دو نفر نیز از موسسه انتخاب می شود تا این آثار را قیمت گذاری کنند تا توسط این موسسه بفروش برسد.
امانی تصریح کرد: در روزی که من درخصوص این آثار تذکر دادم توسط معاون شهردار رسما اعلام شد که این تابلوها به موزه برگشته است اما بعد عضو هیات مدیره سازمان اعلام کردند که برخی از تابلوها به فروش رفته است فروش تابلوهای موزه مصوبه می‌خواهد و یک روال تعریف شده دارد که در این فروش اصلا این روال طی نشده و ما در نامه ای به شهرداری این موضوع را تذکر دادیم.امسال بودجه شهرداری ۱۵۰ هزار میلیارد تومان بود آیا موزه گیر همین سه میلیارد تومان بوده که آثار را بفروشد تا هزینه تعمیرات بودجه را تامین کند. تابلویی هم که فروخته شده است قطعا باز نمی گردد اما باتوجه به اینکه روال قانونی آن طی نشده معتقدم باید با عوامل آن برخورد شود.
وی با بیان اینکه روال فروش طی نشده و مستندات آن به صورت مجزا تذکر داده می‌شود، تصریح کرد: رئیس هیئت مدیره اعلام کرده که ۱۴ تابلو به فروش رفته و علت این بوده که موزه امام علی(ع) مشکل بازسازی داشته است. یعنی موزه برای سه میلیارد تومان مشکل داشته که تابلوها را بفروشند؟ باید دید چطور می‌توان جلوی ادامه این روند را گرفت و بقیه تابلوها برگشته و با عوامل آن برخورد شود.
فقط ۷۰۰ دلار؟
اما امانی تنها عضو شورا نبود که به این ماجرا واکنش نشان داد. مهدی عباسی عضوشورای شهرتهران هم خطاب به رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در خصوص تابلوهای موزه امام علی گفت: هرتابلو را فقط ۷۰۰ دلار فروختید؛ یعنی اگر میخواستید یک تابلو معمولی را در دوبی بخرید یا بفروشید از این گرانتر بود! اصلا چه کسی به شما اجازه دادکه این تابلوها را ببرید.
به هر تقدیر آنچه مسلم است این است که شهرداری هنوز نتوانسته جواب قانع کننده ای به ایرادهای مطرح شده در مورد تابلوهای گمشده موزه امام علی (ع) بدهد! پرونده ای که برای همین، هنوز همچنان باز است و مفتوح و می تواند به یکی از چالش های جدید شهرداری بدل شود.
