گروه دیپلماسی: در جلسه علنی دیروز (یکشنبه) مجلس، کلیات و جزییات لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای با ۲۰۳ رای موافق، ۳ رای مخالف و ۴ رای ممتنع از مجموع ۲۳۷ نماینده حاضر در مجلس تصویب شد. بر اساس این لایحه، در ۴۹ محور به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می‌شود تا به منظورکسب وضعیت دولت عضو در سازمان همکاری شانگهای در راستای تقویت تعاملات و همکاری‌های اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و سیاسی با سازمان‌های منطقه‌ای، گام بردارد.
این تصمیم مجلس در شرایطی اتخاذ شد که در چند وقت اخیر کشورهای غربی تلاش ویژه‌ای برای افزایش فشارها بر ایران داشته‌اند. تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد مهم‌ترین نمادهای این تلاش‌ها است. اما اکنون تهران به نظر می‌رسد با تصمیم اخیر خود پاسخی قاطعانه را به موج فشارهای ضدایرانی داده است!
چندجانبه‌گرایی؛ واقعیت عصرحاضر
وزیر خارجه کشورمان رأی قاطع مجلس به لایحه الحاق ایران به سازمان همکاری شانگهای را نشانگر عزم و جدیت کشورمان برای توسعه همکاری‌های منطقه‌ای ، بین‌المللی و اقتصادی و تقویت نگاه به آسیا دانست.
حسین امیرعبداللهیان در توییتی نوشت: رأی قاطع مجلس شورای اسلامی به لایحه الحاق جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای نشانگر عزم و جدیت کشورمان برای توسعه همکاری‌های منطقه‌ای، بین‌المللی و اقتصادی و تقویت نگاه به آسیاست. رویکرد چندجانبه‌گرایی ، واقعیت قرن حاضر است.
پیام روشن تصویب لایحه الحاق
در ارتباط با همین لایحه، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای دارای پیام بین‌المللی است، گفت: سازمان شانگهای در سال‌های اخیر توسعه همکاری‌های اقتصادی، بانکی، ارتباطات، مخابرات و صنعت را در سطوح وزرا داشته و مقابله با اعمال تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بخشی از دستور کار آن است.
ابوالفضل عمویی در جلسه علنی دیروز (یکشنبه) مجلس و در جریان بررسی کلیات و جزییات لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای گفت: سازمان همکاری شانگهای با محوریت ۵ کشور چین، روسیه، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان با مبنای مبارزه با تروریسم تشکیل شد و ایران عضو ناظر این سازمان بود.
وی با بیان اینکه ایران ۱۵ سال درخواست عضویت دائم در این سازمان را داشت، یادآور شد: در اجلاس بیست و دوم در تاشکند اسناد عضویت دائم ایران به امضای دبیرخانه سازمان رسید؛ شرط عضویت دائم پذیرش اسنادی است که از ابتدای تشکیل این سازمان به تصویب رسیده که ۴۹ سند است.
عمویی افزود: اگر از این به بعد نیز سند تعهدآوری در سازمان همکاری شانگهای به تصویب برسد باید روند فعلی براساس اصول ۷۷، ۱۲۵ و ۱۳۵ طی شده و در مجلس بررسی شود. بخشی از اسناد جنبه همکاری در مقابله با تروریسم و جدایی‌طلبی را دارد. البته شرط جمهوری اسلامی ایران این است که با موضوعات مربوط به امنیت ملی کشورمان در صورتی موافقت می‌شود که در شورای عالی امنیت ملی نیز مورد پذیرش باشد. همچنین رزمایش‌های بزرگی درکشورهای عضو سازمان برگزار می‌شود که برای برگزاری آنها در کشور ما باید فرماندهی کل قوا اظهارنظرکنند!
این نماینده مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: در بخشی از اسناد، ابهامی وجود داشت که طی یک بیانیه تفصیلی صادر شده در این لایحه به آن توجه شده و جمهوری اسلامی ایران براساس آن به مبارزه با افراط‌گرایی، تروریسم و جدایی‌طلبی خواهد پرداخت.
وی با تاکید بر اینکه عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای حاوی پیام بین‌المللی است، گفت: با توجه به عضویت روسیه و چین در این سازمان، حجم مبادلات اقتصادی بسیار زیاد است؛ شانگهای یکی از سازمان‌های قابل توجه منطقه‌ای است و پیام چندجانبه‌گرایی ایران در حوزه سیاست خارجی را منتقل می‌کند.
عمویی با یادآوری اینکه حوزه اوراسیا و آسیا در آینده اقتصادی دنیا بسیار مهم است، گفت: شانگهای با رویکرد امنیتی تأسیس شد اما در سال‌های اخیر توسعه همکاری‌های اقتصادی، بانکی، ارتباطات، مخابرات و صنعت را در سطوح وزرا داشته و مقابله با اعمال تحریم‌های یک جانبه آمریکا بخشی از دستور کار آن است.
اظهارات عمویی در شرایطی است که سازمان همکاری‌های شانگهای، توسط روسیه و چین با دعوت از چهار کشور قزاقستان، قرقیزستان، تاجکستان و ازبکستان برای جلوگیری از تنش‌های مرزی و جرایم سازمان یافته مانند قاچاق مواد مخدر و مبارزه با تروریسم تشکیل شد.
چرخش ایران به سوی شرق
با پیوستن هند و پاکستان که دارای قدرت اتمی، تنش‌های مرزی گسترده و سابقه جنگ‌های متعدد بودند به این اجلاس پیمان شانگهای به سازمان امنیت و همکاری قاره آسیا تبدیل شد زیرا قاره آسیا بر خلاف اروپا دارای نهادها و سازمان‌های امنیتی، اقتصادی و نظامی نبود و سازمان شانگهای توانست این خلأ را پرکند.
برخی از آنها مانند روسیه و پاکستان با ایران همسایه هستند. از سوی دیگر بخش زیادی از انرژی جهان توسط اعضای همین سازمان مصرف می‌شود زیرا بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان نفت و گاز مانند چین و هند در این مجموعه هستند و برخی از اعضای پیمان شانگهای مانند ایران، روسیه و قزاقستان در شمار تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز قرار دارند.
در واقع، پس از پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای، اهمیت سازمان همکاری شانگهای برای ایران نیز آشکار شد. حمایت سیاسی سازمان همکاری شانگهای همان چیزی است که ایران در حال حاضر به آن نیاز دارد.
تحت فشار تحریم‌های آمریکا، اکثر متحدان اروپایی و آسیایی- اقیانوسیه آمریکا نیز تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کرده‌اند. ایران همانند دیگر اعضای سازمان همکاری شانگهای و بلکه بیشتر از دیگر اعضا، مدت‌هاست که تحت فشار ایالات متحده و متحدانش بوده است و با پیوستن به سازمان همکاری شانگهای که از حمایت سیاسی متقابل میان کشورهای عضو برخورداراست و طبیعتاً اهرمی در برابر فشارهای خارجی به دست خواهد آورد.
وظایف سازمان همکاری شانگهای دستخوش تغییراتی شده است و در عین تمرکز بر امنیت منطقه‌ای و مبارزه با تروریسم، توجه روزافزون به همکاری های اقتصادی و تجاری بین کشورهای عضو نیز معطوف شده است. در حال حاضر ایران به دنبال توسعه اقتصادی و صادرات کالا است و تحولات جدید در سازمان همکاری شانگهای هم پاسخگوی این نیازهای ایران است. سازمان همکاری شانگهای که اهمیت فزاینده‌ای به همکاری‌های اقتصادی و تجاری قائل است، شریک خوبی برای ایران به حساب می‌آید.
سازمان همکاری شانگهای همچنین به ایران کمک می‌کند تا هدف خود را برای تقویت خود در مسیر تبدیل شدن به یک قدرت جهانی، با سرعت بیشتری محقق کند! این خواسته ایرانیان است که کشور خود را دوباره به یک قدرت جهانی تبدیل کنند. در این روند ایران به حمایت و کمک شرکای خود نیاز دارد. با مروری بر تاریخ روابط بین الملل در طی قرن‌ها به این نتیجه می‌رسیم که هیچ کشوری بدون همکاری با گروه و کشورهای دیگر تبدیل به یک قدرت جهانی پایدارنشده است. در حال حاضر، به نظر می رسد که سازمان همکاری شانگهای می‌تواند در این زمینه به ایران کمک کند.
