سرویس سیاسی: سر نخ، صورتبندی سیاسی مجلس یازدهم را باید از یک سو در رد صلاحیت گسترده کاندیداهای این انتخابات و از سوی دیگر در التهاب شدید جامعه از حوادث پیش آمده پس از اعتراضات آبان ماه و سرنگونی هواپیمای اوکراینی، قهر گروههای زیادی از جامعه از انتخابات و اصلاحطلبان، جست و جو کرد. در چنین شرایطی بود که اصولگریان توانستند، مجلس یازدهم را قبضه کنند. به نحوی که از ۲۹۰ نماینده مجلس، ۲۳۸ نماینده به جناح اصولگرایی تعلق داشتند و حدود ۶۰ نماینده دیگر اصلاحطلب یا مستقل بودند. این ترکیب تابلوی مجلس یکدست اصولگرایی که خود را انقلابی هم میخواندند، بالا برد. این یکدستی اما برای خود اصولگرایان معنای سستتری دارد. چرا که رقابتهای درون جناح اصولگرا پس از ریاست جمهوری احمدینژاد شکلی جدید به خود گرفت و از آن زمان تاکنون هم بر سر رویکردهای سیاسی و میزان تندروی بر سر توزیع مناصب و قدرت این اختلافات ریشهدارتر نیز شده است و تحولات و مسائلی که این جناح طی دو سال گذشته در مجلس و پس از آن در دولت از سرگذارنده‌اند اکنون و در آستانه اجلاسیه سوم مجلس یازدهم و انتخابات هیئت رئیسه سوم، خود را بروز داده است.
در سومین انتخابات هیئت رئیسه مجلس اصولگرا به نظر میرسد این جناح قصد دارد برای هر ۱۲ کرسی، میان فراکسیون‌های مختلف خود رقابت کند. اختلافات فراوان طیفهای مختلف اصولگرا بر سر مسائل مختلفی به ویژه طرح موسوم به «صیانت» به نظر میرسد مخالفان قالیباف را مصمم کرده است که برخلاف دو دوره قبل در مقابل او صف آرایی کنند. در واقع تحلیل تحولات و مواضع نمایندگان مجلس نشان میدهد، برای کرسی ریاست مجلس یک شکاف وجود دارد؛ موافقان قالیباف و مخالفان قالیباف.
موافقان قالیباف؛ برنده اما ضعیف
فراکسیون انقلاب اسلامی؛ جناح اکثریت مجلس که در ابتدای تشکیل مجلس یازدهم متشکل از نمایندگانی بود که با لیست ائتلاف اصولگرایان وارد مجلس شده بودند و توانسته بود چتری برای همه اصولگرایان باشد و حتی جبهه پایداری در آغاز خود را ذیل آن اعلام کرد بود، حالا با ریزش و اشقاق علنی مواجه شده است. سر سوا کردن نمایندگان عضو و یا منتسب به جبهه پایداری و حامیان دولت، فراکسیون مستقلان ولایی، نفوذ این فراکسیون راکاهش داده است.
فراکسیون انقلاب اسلامی که روز گذشته مجمع عمومی خود را برگزار کرد و به گزارش ایسنا ولی اسماعیلی سخنگوی این گروه گفت: « درمجمع عمومی فراکسیون تصمیم بر این شد که همه داوطلبان حضور در انتخابات هیات رییسه سومین سال فعالیت مجلس یازدهم امکان اعلام کاندیداتوری در انتخابات را داشته باشند.»
از آنجا که در این فراکسیون تنها محمدباقر قالیباف کاندیدای ریاست مجلس است، به معنای حمایت این فراکسیون از قالیباف است. اگر چه بسیار بعید است که بتواند مانند دو دوره قبل ۲۳۰ رای اصولگریان را برای او بسیج کند.
به نظر میرسد قالیباف بتواند رای فراکسیون خود و اکثر نمایندگان مستقل و یا پراکنده مجلس را همراه کند. چرا که رقیب اصلی او در این انتخابات جبهه پایداری و حامیان دولت خواهند که به تندروی شهره‌اند. چنانچه ابراهیم نکو نماینده سابق و اصلاحطلب مجلس به خبرآنلاین گفته بود « به همان دلایلی که اشاره کردم، هر گزینه پایداری ، شانسی برای ریاست مجلس ندارد؛ به ویژه آنکه نمایندگان می‌دانند مواضع تند و رویکرد تفکر احساسی پایداری ها درقبال تحولات و نیازهای کنونی و مهم کشور و جامعه ، به نفع کلیت مجلس و کارنامه نمایندگان نیست و حتی همسویی مجلس و دولت را نیز مختل می‌کند زیرا پایداری‌های تندرو ، مطالباتی از مجلس و دولت دارند که تحقق آنها ، نه ممکن است و نه به نفع دولت و مجلس.
باچنین رویکرد ناکارآمدی ، اگر پایداری‌ها ریاست مجلس را در دست بگیرند، می‌توانند حواشی زیادی ایجاد کنند و به تنش‌ها دامن بزنند و این دقیقا ، نکته ای است که نمایندگان توجه دارند و نمی‌خواهند پل پیروز عده‌ای تندرو در مجلس شوند.»
مخالفان قالیباف؛ تندروهای مصمم
از سوی دیگر مخالفان قالیباف: ۱٫ جبهه پایداری. ۲٫ حامیان دولت و ۳٫ نمایندگان عموما مستقل و پراکندهای هستند که از عملکرد او به عنوان رئیس مجلس در مواردی نظیر عدم وصول طرح های استیضاح نمایندگان علیه وزرای دولت رئیسی، سفر و سیسمونی خانواده قالیباف، حمایت از دولت در جریان انتقادات به نحوه اجرای طرح هدفمندی یارانه ها و غیره انتقاد دارند.
جبهه پایداری که در هفته گذشته روایتهایی از احتمال کاندیدا کردن مرتضی آقا تهرانی به عنوان نفر اول جبهه پایداری در مجلس یازدهم از اطراف آنان شنیده میشد، ظاهرا قصدی برای رقابت رسمی با قالیباف ندارد. چرا که تاکنون خبری از ثبت‌نام آقا تهرانی نبوده است. این گروه احتمالا حساب تعداد آرای پایینی را کرده اند که آقا تهرانی کسب خواهد کرد و موجب تضعیف جایگاه و موقعیت آنان در مجلس و جبهه اصولگریان میشود. در عوض آنها از الیاس نادران حمایت خواهند کرد.
الیاس نادران از نمایندگان حامی دولت محسوب میشود و چند روز گذشته ضمن انتقاد تندی از عملکرد هیئت رئیسه و رئیس مجلس، اعلام کاندیداتوری کرد.
هدف این دو گروه از تقابل با قالیباف اولا کاستن از آرای اوست و در مرحله بعد، کسب وجهه در میان پایگاه اجتماعی منقد خود است. با توجه به گمانه زنیهای صورت گرفته و با استناد به فایل صوتی مهدی طائب (اگرچه بخشهایی از آن را پس‌گرفته است)که در آن ماجرای سیسمونی گیت را به داماد ابراهیم رئیسی که از قضا مدیر سایت رجا نیوز سایت نزدیک به جبهه پایداری نیز است، نسبت داده شده، این دو گروه همه تلاشها را برای بلند کردن قالیباف از صندلی ریاست کردهاند اما در نهایت بعید است که بتوانند موفق شوند؛ بنابراین هدف خود را برکاستن از آرا و مشروعیت او گذاشته‌اند.
پایداری فقط به دنبال کاهش قدرت اصولگریان میانهرو و غیرپایداری نیست بلکه سودای افزایش منابع قدرت و امکان بازی با آن در معادلات درونی این جناح را در سر دارد. در این راستا اخبار غیررسمی نشان میدهد پایداری، جبهه رقابت را بر سایرکرسیهای مجلس متمرکز کرده است. در میان نواب مجلس، نیکزاد رابطه خوب و دیرپایی با جبهه پایداری دارد بنابراین احتمالا با کسب رای همه طیف ها و از جمله جبهه پایداری بتواند مثل گذشته نایب رئیس اول مجلس باشد. اما برای گرفتن کرسی نایب رئیس دوم از عبدالرضا مصری، نشاندن نماینده رسمی خود بر آن، رایزنی خواهدکرد.
به علاوه به نظر میرسد پایداری برای جایگاه دبیران و ناظران نیز اولا حذف نمایندگان نزدیک به قالیباف را هدف‌گذاری کرده و سپس جانشین کردن چهرههای رای‌آور نزدیک به خود را در نظر دارد.
بر همین اساس به زعم برخی از تحلیلگران، عملکرد جبهه پایداری در بازی انتخابات هیئت رئیسه و حواشی آن، میتواند تبعات نامطلوبی برای مقبولیت عمومی و نیز انسجام درونی جبهه اصولگرایی داشته باشد.
نتیجه انتخابات هیئت رئیسه در اجلاسیه سوم مجلس انقلابی هرچه باشد بازتابی از مناسبات قدرت، شکافها و ائتلاف اصولگریان خواهد بود. اصولگرانی که در یک سال گذشته همه قدرت را در اختیار داشتند و پس از گذشت ماه عسل این دوران قدرت، زیر بار ناکارآمدیها و ناکامیها روز به روز فشار بیشتری را بر خود احساس میکنند و زیر بار این فشارها اختلافات آنها بالا زده است به ویژه آنکه جریانهای داخلی اصولگرایی زمان را برای افزایش قدرت خود مغتنم و ناچیز می‌بیند. انتخابات امروز برای قالیباف هم بسیار تعیین‌کننده است. اگرچه قالیباف انتخابات تعیین‌کننده کم به خود ندیده است و تجربه زیادی در ناکامی از آن دارد، اما امروز هم روز مهمی خواهد بود. اگر در حالتی بعید، قالیباف کرسی ریاست یکی از قوای کشور را از دست دهد، هم آینده سیاسی خود را با بحران مواجه کرده است و هم بسیاری از حامیان پشت پرده و آشکار خود را در آینده و حتی امروز به دردسر خواهد انداخت.
