«حضوری شدن مدارس» به قیمت بروز پیک هفتم؟

گروه جامعه: «حضوری شدن مدارس» موضوعی چالشی و بحث برانگیز در ماه‌های اخیر که در میان کارشناسان، مسئولان و والدین، موافقان و مخالفان بسیاری داشته و دارد. بالاخره پس از دو سال که به علت شیوع بیماری کرونا، آموزش از راه دور و سپس تلفیقی از حضوری و آنلاین در مدارس انجام می‌شد، از روز گذشته ۱۴ فروردین حضور همه دانش‌آموزان در مدارس الزامی شد.
به گزارش «روزان»، اخیرا ستاد ملی مقابله با بیماری کرونا در مصوبه‌ای، فعالیت حضوری مدارس از ۱۴ فروردین ماه ۱۴۰۱ را اعلام کرد. از آنجا که طی چندماه گذشته، کلاس‌های درس به صورت پراکنده و گروه‌بندی شده در شهرهای بزرگ، حضوری شده بود ولی به دلیل نگرانی عده زیادی از جامعه پزشکی و برخی والدین نتوانست انتظارات را برآورده کند و آمارها از افت شدید کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان حکایت دارد.
افت یادگیری در کشور پیچیده شده است
در حالی که پس از اتمام تعطیلات عید نوروز و حضور بسیاری از خانواده‌ها در سفر و اماکن عمومی و شلوغ، همچنان نگرانی‌هایی برای اوج‌گیری بیماری وجود دارد، یک پژوهشگر و عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفته است: «بیاییم از بازگشایی مدارس با روی گشاده و آغوش باز استقبال کنیم و در فرایند کار، رایزنی‌ها و مداخلات اصلاحی را انجام دهیم. دوره‌های طولانی تعطیلی مدارس می‌توانند نابرابری‌ها و شکاف‏‌های یادگیری در بین دانش‏ آموزان را افزایش دهند.»
حیدر تورانی «افت چشمگیر یادگیری و ترک تحصیل دانش آموزان از جمله مهم‌ترین پیامدهای تعطیلی آموزش حضوری و همچنین چالش‏‌های پساکرونای نظام آموزشی کشور» دانسته و در گفتگو با ایسنا عنوان کرده است: «افت یادگیری در طول زمان و بدون اقدامات ترمیمی، پیچیده و پیچیده‌تر می‌شود و وقتی دانش‌‏آموزان یادگیری‌های پایه را به علت تعطیلی مدارس با یادگیری از راه دور فاقد کیفیت از دست می‏‌دهند، دانش و مهارت‌هایی پایه‌ای وجود ندارد که در هنگام بازگشایی بر روی آنها چیزی بنا شود از همین روست که بازگشایی حضوری مدارس ضرورت می‌یابد.»
حضوری شدن مدارس عاقلانه نیست
با این حال برخی والدین از حضوری شدن مدارس رضایت ندارند و این امر را پس از اتمام تعطیلات نوروزی خطرساز می‌دانند. محسن ۳۹ ساله و پدر یک کلاس اولی است که نسبت به حضور دخترش در مدرسه اعتراض دارد و به «روزان» می‌گوید: «حضوری شدن مدارس در شرایط کنونی که عده زیادی از سفر بازگشته‌اند، عاقلانه نیست. مسئولان آموزش و پرورش باید بیشتر تامل می‌کردند تا دو هفته بگذرد و ببینند اوضاع بیماری در کشور چگونه خواهد شد. کشور چین یک استان بزرگ را کلا قرنطینه کرده در حالیکه اصلا شرایط تعطیلات عید ما را نداشته‌اند.»
او در پاسخ به سوال خبرنگار «روزان» مبنی بر اینکه برگزاری کلاس‌ها به صورت آنلاین دردسر ساز و خسته کننده نبود، اظهار می‌کند: «مسلما آموزش حضوری مزایای بسیاری دارد. حضور در جمع همسالان و ارتباط مستقیم با معلم قطعا ارزش زیادی برای فرزندم دارد ولی نه به هر قیمتی. باید شرایط بیماری در کشور به اطمینان و ثبات می‌رسید و سپس برای حضوری شدن آموزش تصمیم گرفته می‌شد.»
از حضوری شدن مدارس خوشحال شدم
در مقابل اما والدینی هم هستند که از حضوری شدن مدارس استقبال می‌کنند. ندا ۳۴ ساله یکی از آن‌هاست. او هم که مادر یک کلاس اولی است به «روزان» می‌گوید: «به ما اعلام شد که از ۱۴ فروردین کلاس‌ها به صورت کاملا حضوری برگزار خواهد شد و من از این موضوع خوشحال شدم. آموزش آنلاین به دلیل قطع و وصل شدن‌های زیاد خیلی سخت و طاقت فرسا بود.»
وی می‌افزاید: «از سوی دیگر فرزندم در طول برگزاری کلاس بسیار خسته می‌شد و خیلی وقت‌ها صحبت‌های معلمش را درست نمی‌شنید و به همین علت ابراز ناراحتی می‌کرد. ضمن اینکه من هم تمام مدت درگیر قطع شدن‌های کلاس آنلاین و ارسال تکالیف بودم. تقریبا می‌توانم بگویم از ابتدای سال تحصیلی پسرم نتوانسته مطلب خاصی بیاموزد.»
آموزش حضوری آموزش کامل است
در حالی که حضور همه دانش‌آموزان در کلاس‌های درس ناقض موضوع رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی است، وزیر آموزش و پرورش به تازگی آموزش حضوری را یک آموزش کامل دانسته و گفته بود: «یکی از الزامات بازگشایی مدارس واکسیناسیون بوده است. تزریق دُز اول در فرهنگیان به ۹۵ درصد، تزریق دُز دوم به ۹۰ درصد و تزریق دُز سوم به ۵۱ درصد رسیده است. در میان دانش آموزان ۱۲ تا ۱۸ ساله نیز ۹۲ درصد دُز اول و ۸۰ درصد دُز دوم را دریافت کرده‌اند و تزریق دُز سوم ندارند. به همین علت موضوع حضوری شدن مدارس جدی شد و به تصویب رسید.»
یوسف نوری عنوان کرده بود: «آماده سازی مدارس از نظر فیزیکی انجام شده است. معلمان نیز همگی برای حضور در کلاس درس آماده هستند. برای آنکه بتوانیم محیط یادگیری را جذاب کنیم، اقداماتی باید انجام شود. دانش‌آموزان دوسال از مدرسه دور بوده‌اند و عاداتی پیدا کرده‌اند که باید به تدریج تغییر یابند. از همکاران می‌خواهیم انعطاف لازم را در کلاس‌های درس به ویژه در ایام ماه مبارک رمضان داشته باشند.»
وی همچنین روز گذشته و همزمان با آغاز آموزش حضوری مدارس گفت: «حضور پرشور و با نشاط دانش‌آموزان در مدارس، با رعایت کامل شیوه‌نامه‌های بهداشتی، در راستای ارتقای اهداف نظام تعلیم و تربیت که منجر به اجرایی شدن سند تحول بنیادین و تربیت تمام ساحتی دانش‌آموزان می‌شود، ضروری است. حضور دانش‌آموزان و تعامل و ارتباط آن‌ها با یکدیگر و مربیان خود، منجر به ارتقای مهارت‌های مختلف به ویژه مهارت‌های زندگی در آن‌ها می‌شود.»
اندیشیدن همه تمهیدات لازم برای بازگشایی مدارس
در پاسخ به نگرانی‌های برخی از والدین و همچنین متخصصان امر نیز حامد صبوری مدیرکل امور مجلس وزارت آموزش و پرورش روز گذشته و همزمان با بازگشایی حضوری مدارس در سال ۱۴۰۱، با حضور در دبستان پسرانه ۲۲ بهمن منطقه ۷ تهران گفت: «وزارت آموزش و پرورش همه تمهیدات لازم برای بازگشایی مدارس در محیطی ایمن و بهداشتی را اندیشیده است. سلامتی دانش‌آموزان و تعلیم و تربیت آنان درکنار هم از اهمیت و اولویت بسیار بالایی برای وزارت آموزش و پرورش برخوردار است و تمام تلاش خویش را برای توجه و اهتمام ویژه به آن‌ها بکار خواهیم گرفت.»
در همین رابطه صادق ستاری‌فرد سخنگوی وزارت آموزش و پرورش در صفحه شخصی‌اش در توییتر پنج نکته مهم را برای آمادگی آموزش حضوری مدارس یادآور شده و نوشته است: «تاکید بر رعایت بهداشت فردی و محیط، استفاده از ظرفیت شورای مدرسه برای کاستن از زمان حضور در کلاس و مدرسه، تماس با والدین برای سرویس تردد دانش آموزان، عدم حضور دانش‌آموزان مبتلا یا دارای علائم یا بیماری زمینه‌ای و حضور نیروهای اداری در مدارس برای تقدیر از معلمان و محصلان.»
به نظر می‌رسد برای دیدن نتیجه بازگشایی حضوری مدارس و مراکز آموزشی و تاثیر آن در اوج‌گیری مجدد همه‌گیری کرونا، باید مدتی صبر کرد. از یک سو افت شدید کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان در پی آموزش‌های آنلاین و از راه دور و از سوی دیگر نگرانی از بروز پیک هفتم بیماری کرونا، باید دید چه در انتظار خانواده‌ها و همچنین کادر درمان کشور که به تازگی از پیک ششم رها شده‌اند، خواهد بود.