گروه دیپلماسی: نشست جدید شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیروز دوشنبه (۲۱ شهریور) آغاز شد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیروز در صفحه توییترش از برگزاری کنفرانس خبری رافائل گروسی، مدیرکل آژانس پس از جلسه شورای حکام خبر داد و نوشت: رافائل گروسی، مدیرکل آژانس امروز ساعت ۱۳(به وقت وین) در کنفرانسی خبری با خبرنگاران درباره موضوعاتی از جمله ایران، ایمنی هسته‌ای، امنیت[هسته‌ای] و پادمان‌ها در اوکراین و دیگر مسائل گفت‌وگو خواهد کرد.
برگزاری این نشست در شرایطی است که در گزارش فصلی اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که خبرگزاری رویترز بخش‌هایی از آن را منتشر کرده بود، تاکید شده است که ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده ایران با خلوص ۶۰ درصد، از میزان لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای فراتر رفته است.
آژانس همچنین اعلام کرده که ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده ایران به ۱۹ برابر حد تعیین شده در توافق هسته‌ای برجام رسیده است. با وجود اینکه پیشتر پرونده منشاء ذرات اورانیوم در سایت‌های هسته‌ای در جریان امضای توافق برجام به شکل کامل بسته شده بود، آژانس درگزارش ثانویه خود بار دیگر مدعی شده است که ایران همچنان پاسخ‌های معتبری در رابطه با منشاء ذرات اورانیوم کشف شده در سه سایت هسته‌ای اعلام نشده، ارائه نکرده است.
با این وجود، لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال روز چهارشنبه در توییتی نوشت: پس از تماس اخیر آمریکا و تروئیکای اروپایی دریافتم که هفته آینده هیچ قطعنامه‌ای علیه ایران در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صادر نخواهد شد.
تداوم رویکرد منفی گروسی نسبت به ایران
رافائل گروسی دیروز دوشنبه در حاشیه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به خبرنگاران مدعی شد که نمی‌خواهد پرهیجان سخن بگوید اما هرچه زمان می‌گذرد جمع‌بندی اختلاف پادمانی بسیار دشوار می‌شود و «ایران باید خیلی شفاف عمل کند و به ما در خصوص یکسری مسائل دسترسی بدهد تا بتوانیم یک تصویر حدودی را از واقعیت ترسیم کنیم. به همین خاطر تکالیف زیادی را پیش رو داریم تا بتوانیم به جمع‌بندی نهایی برسیم.»
او در پاسخ به سوالی درباره آنچه رویکرد متعصبانه وی نسبت به فعالیت‌های اتمی ایران خوانده می‌شود گفت: «از این ارزیابی متاسفم. اینکه آژانس خواستار توضیح درباره یکسری مسائل است و ایران به گونه‌ای که انتظار می‌رود رفتار نمی‌کند و ما را به سیاسی کاری متهم می‌کنند، مساله جدیدی نیست.» وی با بیان این ادعا که مساله شفاف است مدعی شد: ما ذرات اتمی را در مکان‌هایی که قبلا اعلام نشده بود پیدا کردیم و در حال بررسی هستیم. بگویید که این چه ارتباطی به استفاده سیاسی من از اختیاراتم دارد.
در ادامه گروسی ادعا کرد که رفتار او درچارچوب وظایف آژانس است و امیدوار است که ایران هرچه سریع‌تر در این زمینه همکاری کند. وی افزود: ما آماده هستیم و تمایلی به تشدید اوضاع نداریم. فقط می‌خواهیم که این مساله روشن شود. امیدواریم که ایران به گونه دیگری به این مساله نگاه کند.
گروسی در پاسخ به سوال دیگری درباره آنچه زمان گریز هسته‌ای ایران نامیده می‌شود هم گفت: ما وارد محاسباتی شبیه محاسبه زمان گریز هسته‌ای نمی‌شویم. بسیاری از افراد و سازمان‌ها تمایل به محاسبات اینچنینی دارند اما ما مقادیر را محاسبه و اطلاعات آن را ارائه می‌کنیم. ما درباره انگیزه کشورها و اینکه آنها ممکن است چه اقداماتی را صورت دهند وارد نمی‌شویم.
او درباره تعاملات با ایران هم گفت که از سطح مراودات فعلی رضایت ندارد. گروسی به تماس‌های آژانس با نمایندگی دائم ایران در وین اشاره کرد اما افزود انتظار دارد که برای حل مسائل اختلافی، گفت‌وگوها در سطح مقامات ارشد از سرگرفته شود.
مدیرکل آژانس در پاسخ به این سوال که اگر اجرای برجام از سرگرفته نشود، آیا نگران خروج ایران از پیمان عدم اشاعه هسته‌ای (ان‌پی‌تی) است تصریح کرد: نشانی از تمایل ایران برای خروج از ان‌پی‌تی ندیده‌ام. وی با بیان این مساله که تنها کشورهایی از ان‌پی‌تی خارج می‌شوند که تمایل به گسترش تسلیحات هسته‌ای دارند خاطر نشان کرد: ایران به روشنی اعلام کرده که مایل است تعهداتش تحت ان‌پی‌تی را حفظ کند.
تاکید تهران بر نسنجیده بودن بیانیه اروپایی‌ها
اظهارات رافائل گروسی که همراه با چاشنی انتقاد از مواضع جمهوری اسلامی ایران بود، در شرایطی اظهار می‌شود که دیروز (دوشنبه) ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی با خبرنگاران بیانیه تروئیکا اروپایی را به شدت مورد انتقاد قرار داده بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه به سه کشور اروپایی عضو برجام توصیه کرد که مسیر سازنده را در پیش بگیرند و گفت: ایران آمادگی دارد در مسیر زدودن تصاویر ساختگی و غیرواقعی در خصوص فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خود با آژانس همکاری کند. کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره نیاز اروپا به انرژی و صدور بیانیه سه کشور اروپایی و پاسخ ایران بیان کرد: اینکه اروپایی‌ها چرا به رغم نیاز به انرژی و نیاز مردمشان به شرایط بهتر مایل نیستند از ظرفیت‌های انرژی ایران برای تامین بخشی از نیاز مردمشان استفاده کنند باید از دولتمردان اروپایی پرسید. وی افزود: ایران به طور طبیعی به عنوان بازیگر مهم و برجسته در حوزه بازار بزرگ انرژی این توانمندی را دارد که بخشی از نیاز بازار انرژی را تامین کند.
سخنگوی وزارت خارجه اظهار کرد: این اقدام سه کشور اروپایی نادرست و نسنجیده در یک زمان نادرست بود و ناشی از محاسبات نادرست طرف اروپایی بود. ایران در روند مذاکرات جاری همه تلاش خودش را به خرج داد که مبتکرانه و سازنده عمل کرده و مسیر را به سمت انجام توافق بازکند. توافق، یک مسیر دو طرفه است و انتظار این بود طرف‌های مذاکره در این مسیر سازنده عمل کنند.
وی گفت: آنچه مطرح می‌کنند مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران، اثبات شده که ماهیت فعالیت هسته‌ای ایران، صلح آمیز است. جمع بندی سال ۲۰۱۵ میلادی و سال امضای توافق و بعد از آن گزارش‌های مکرری که آژانس داد همگی دال بر صلح آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود.
در باب امور پادمانی، ایران به همان اندازه که حامی ثابت قدم خلع سلاح هسته‌ای بود و هست، به همان میزان هم نسبت به عدم اشاعه متعهد و پایبند است و از اجرای غیرتبعیض‌آمیز و بی‌طرفانه نظام پادمان‌ها توسط آژانس تأکید دارد. همواره تأکید کرده و می‌کنیم آژانس به وظایف خود به صورت حرفه‌ای و فارغ از فشار طرف‌های ثالث به خصوص درباره اتهامات بی‌اساسی که از سوی یک رژیم غیرپایبند و غیرعضو در نظام جامع پادمان‌ها ارائه شده، اجتناب کند.
جای تاسف دارد که صادرکنندگان سه گانه این بیانیه به جای پاسخ مثبت به اقدامات سازنده ایران در مسیر دستیابی به توافق و به جای تشکر و قدردانی از نقش سازنده ایران در همکاری با آژانس، متاسفانه تحت تاثیر و فشارپذیری از سوی رژیمی قرارگرفتندکه عضو هیچکدام از نظام‌های جامع پادمانی آژانس نیست و متاسفانه در مسیر یک رویکرد غیرسازنده قرارگرفتند.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: توصیه ما به شرکای اروپایی روند گفتگو‌های وین این است که مسیر سازنده را در پیش بگیرند و خطای گذشته را جبران کنند و در یک مسیر سازنده و متکامل تلاش کنند که مسیر برای توافق باز شود.
انتقاد آلمان از موضع ایران
در وضعیتی که مساله اصلی در مقطع کنونی حفظ کریدورهای دیپلماتیک برای حل برجام است، کشورهای اروپایی همچنان بر مواضع سلبی خود رد مسیر توافق ادامه می‌دهند. به گزارش الجزیره، اولاف شولتز، صدر اعظم آلمان در دیدار با یائیر لاپید، نخست وزیر رژیم صهیونیستی تاکید کرد که ما با تل‌آویو درخصوص اینکه ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست‌یابد توافق نظرداریم. وی مدعی شد که پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا درخصوص احیای توافق هسته‌ای مثبت نبود.
آیا قطعنامه علیه ایران صادر می‌شود؟
در مقطع کنونی مهم‌ترین مساله در ارتباط با این است که آیا در نشست جدید شورای حکام قطعنامه علیه ایران صادر می‌شود یا خیر؟ در همین ارتباط، رحمن قهرمانپور در گفتگو با «انتخاب» درباره امکان صدور قطعنامه علیه ایران، در نشست آتی شورای حکام، گفت: «با توجه به بیاینه‌ای که سه کشور اروپایی صادرکردند، قدری احتمال صدور بیانیه بیشتر شده است. هرچند ممکن است این بیانیه خیلی تند نباشد ولی به نظر می‌رسد که بلوک آمریکا، اروپا وکشورهای طرفدار آنها سعی خواهند کرد که در صورت امکان، یا بیانیه دهند یا بدون اجماع از ایران بخواهند که با آژانس همکاری کند. این بیانیه سه کشور اروپایی نشان می‌دهد که عزم آنان برای اعمال فشار بر ایران در شورای حکام جدی است.»
