روزان: بعد از اینکه اعلام شد که بارش‌های سال آبی جاری در تهران با کاهش ۵۶ درصدی نسبت به آمار متوسط درازمدت مواجه شده است حالا گفته شده که ذخایر ۳ سد تهران، زیر ۲۰درصد است. موضوعی که باعث شده تا گروهی از کاربران فضای مجازی مدعی شوند که امسال پایتخت نشین ها با قحطی آب مواجه خواهند شد!
آخرین وضعیت بحرانی ۵ سد تهران حاکی از کسری ۳۰۰ میلیون متر مکعبی ذخایر سدها نسبت به شرایط نرمال دارد.
وضعیت بارش‌ها در تهران نسبت به سایر مناطق کشور بدتر شده است، به‌گونه‌ای که میزان آن در هم‌سنجی با دوره بلندمدت ۵۵ساله ۵۶ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
طبق اعلام قبلی شرکت آب و فاضلاب استان تهران هم‌اکنون سرانه مصرف آب هر شهروند تهرانی ۲۵۰ لیتر در شبانه‌روز است که این میزان حدود دو برابر الگوی تعیین شده (۱۳۰ لیتر در شبانه‌روز) است.
تازه‌ترین آمار منتشره از سوی مرکز اطلاعات و داده‌های آب کشور میزان بارش‌های از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۵ دی را ۳۹.۵ میلیمتر اعلام کرده که در هم‌سنجی با ۹۰.۷ میلیمتر دوره بلندمدت کاهش ۵۶ درصدی را نشان می‌دهد.
این میزان بارش همچنین در مقایسه با همین بازه زمانی سال گذشته که ۴۷.۲ میلیمتر بارش داشته بازهم رشد منفی ۱۶ درصدی را نشان می‌دهد.
در عین حال اعلام شده که هم اینک با وجود ۲۷۳ میلیون مترمکعب آب ذخیره شده پشت سدهای تهران، ۸۶ درصد ظرفیت مخازن سدهای پنج‌گانه تأمین آب شرب تهران خالی است.
همانطور که در جدول مشخص است، ذخایر سدهای تهران درحال حاضر نسبت به شرایط نرمال، کسری ۳۰۰ میلیون مترمکعبی دارند و ذخایر ۳ سد از مجموع ۵ سد، زیر ۲۰ درصد است که این سدها، همگی در سامانه شرقی تأمین آب تهران واقع شده‌اند.
نصف شدن ذخایر سدهای تهران و بارش‌های این استان نسبت به شرایط نرمال و متوسط درازمدت، موجب شده برداشت از منابع زیرزمینی آب این استان افزایش چشمگیری داشته باشد.
با وجود آنکه هیچ رقم رسمی در خصوص میزان برداشت از منابع زیرزمینی آب تهران اعلام نشده، بررسی‌های تسنیم نشان می‌دهد برداشت از منابع زیرزمینی نسبت به منابع سطحی، به نسبت کم‌سابقه ۷۰ درصد به ۳۰ درصد رسیده و حتی در برخی روزها، میزان تأمین آب از محل چاه‌ها از مرز ۷۰ درصد هم می‌گذرد.
درواقع تأمین بدون هشدار آب در این روز‌های تهران که اغلب شهروندان شدت تنش آبی تهران را درک نکرده اند و به مصارف عادی و حتی اسراف‌گونه خود ادامه می‌دهند، به تشدید فرونشست و بروز مشکلات بیشتر در تأمین آب تهران در سال‌های آینده منجر خواهد شد.
سد لار خشک شد؟
سال ۱۳۹۳،مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور از خشک شدن سد لار و لتیان در منطقه شرق تهران در پی افزایش میزان مصرف خبر داد و اعلام کرد: با وضعیت پیش آمده احتمال قطعی آب مناطق شرق تهران قوت گرفت.
حالا بعد از ۹ سال دوباره وضعیت سدهای تهران به شدت بحرانی و نگران کننده شده است بطوریکه طبق آمار تازه مرکز اطلاعات و داده‌های آب کشور هم اکنون مجموع آب موجود در سدهای تهران ۲۷۳ میلیون مترمکعب با ۱۴ درصد پرشدگی است.
تهران دارای پنج سد شامل امیرکبیر و طالقان در غرب این استان و سدهای لار، لتیان، ماملو در شرق است.
طبق اعلام تازه شرکت آب منطقه‌ای تهران هم اکنون سد لار ۱۲ میلیون مترمکعب آب با یک درصد پرشدگی دارد.
سد ماملو ۲۷ میلیون مترمکعب با ۱۱ درصد پرشدگی و سد لتیان ۱۵ میلیون مترمکعب با ۱۶ درصد پرشدگی است.
سد امیرکبیر هم ۵۳ میلیون مترمکعب با ۲۷ درصد پرشدگی و سد طالقان با ۱۶۶ میلیون مترمکعب که ۴۰ درصد پرشدگی دارد.
محسن اردکانی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز در ۸ دی ماه جاری در نشست قرارگاه مدیریت تنش آبی از آغاز طرح برخورد با مشترکان بد مصرف خبر داد و گفت: طرح برخورد با بد مصرف‌های آب الزام قانونی دارد و شامل مشترکانی می‌شود که بیشتر از دوبرابر الگو، آب مصرف می‌کنند.
وی ادامه داد: خانوارهایی که تا الگوی ماهانه، آب مصرف کنند «خوش‌مصرف»، آن دسته از مشترکان که بین ۱۲ تا ۲۴ مترمکعب یعنی تا دوبرابر الگو مصرف کنند، «پرمصرف» و مشترکانی که بیش از دوبرابر الگو مصرف کنند «بد مصرف» هستند.
کاهش ۲ هزار لیتری الگوی مصرف آب در تهران و اخطار به مشترکانی که بیش از دو برابر این الگو مصرف ماهانه دارند، تنها اقدامی است که شرکت آب و فاضلاب استان تهران انجام داده و بدون شک، این اقدام حداقلی در اطلاع‌رسانی بحران موجود، کافی نیست.
در شب یلدا، مصرف لحظه‌ای آب تهران در یکی از خشک‌ترین سال‌های این استان، به رقم بی‌سابقه ۵۰ هزار لیتر در ثانیه رسید؛ در حالی که ثبت این رقم به عنوان مصرف لحظه‌ای آب تهران فقط در روز‌های اوج مصرف آب در میانه تابستان سابقه داشته است. این آمار مصرفی نشان می‌دهد که سکوت مجموعه وزارت نیرو در تبیین شرایط فعلی خشکی تهران، موجب شده شهروندان درکی از شدت تنش آبی نداشته باشند.
مدیرعامل آبفای تهران افزود: مشترکان بد مصرف در مرحله نخست این طرح با اخطار، در مرحله دوم با قطع موقت آب و در مرحله سوم با محدودیت بیشتر مواجه خواهند شد و با اداراتی که مصارف بیشتر از حد مجاز دارند با استناد به مصوبه شورای مدیریت بحران استانداری برخورد قاطع انجام می‌شود.
ورودی منفی آب به سدهای کشور
وضعیت نامطلوب بارش‌ها از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهرماه) سبب شد برای نخستین‌بار ورودی آب سدهای کشور منفی شود.
پیش‌بینی‌های انجام‌شده برای پاییزی پربارش و به دنبال آن زمستانی دارای بارش مطلوب تا به امروز محقق نشد. به طوری که بارش‌های از ابتدای سال آبی جاری با کاهش ۴۰ درصدی نسبت به دوره بلندمدت روبه‌رو شد.
چندی پیش، «فیروز قاسم‌زاده» سخنگوی صنعت آب کشور گفته بود ۲ سامانه بارشی پیش‌رو کسری ناشی از کم‌بارشی‌های پاییز را جبران نمی‌کند و سامانه‌های یاد شده در مقایسه با سامانه‌های بارشی مورد انتظار در فصل زمستان، قوی نیستند و احتمالاً به‌جز چند استان، سهم بارشی جدی برای سایر استان‌های کشور مطرح نیست.
براین‌اساس و طبق آمار تازه‌ای که مرکز اطلاعات و داده‌های آب کشور منتشر کرده است، ورودی آب به سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری برای نخستین‌بار منفی شد.
امسال و از ابتدای مهرماه پنج میلیارد و ۲۷۰ میلیون مترمکعب آب وارد سدهای کشور شده است. این در حالی است که سال گذشته در همین بازه زمانی پنج میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب وارد سدها شده بود که رشد منفی سه درصدی را نشان می‌دهد.
رشد ۲۱ درصدی خروجی آب از سدها
در همین مدت، میزان آب خروجی از سدها برای مصارف مختلف از رشد ۲۱ درصدی برخوردار شده است که به معنای بروز ناترازی در آب ورودی و خروجی و احتمال افزایش مشکلات آبی است.
امسال و از ابتدای مهرماه ۶ میلیارد و ۸۹۰ میلیون مترمکعب آب از سدها برای مصارف مختلف خارج شده است. سال گذشته و در همین بازه زمانی پنج میلیارد و ۷۱۰ میلیون مترمکعب آب از سدها خارج شده بوده که امسال ۲۱ درصد بیشتر شده است.
حجم آب موجود در سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۶ دی، ۲۰ میلیارد و ۸۰ میلیون مترمکعب شده است. سال گذشته و در همین بازه زمانی حجم آب موجود در سدها ۱۸ میلیارد و ۸۱۰ میلیون مترمکعب بوده که رشد هفت درصدی دارد. درعین‌حال همچنان ۶۰ درصد حجم سدهای کشور خالی است.
